< Przysłów 23 >
1 Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;
Quand tu t’assieds pour manger le pain avec un gouverneur, considère bien celui qui est devant toi;
2 Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.
et mets un couteau à ta gorge, si tu es gourmand.
3 Nie pragnij łakoci jego; bo są pokarmem obłudnym.
Ne désire point ses friandises, car c’est un pain trompeur.
4 Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.
Ne te fatigue pas pour acquérir des richesses, finis-en avec ta prudence.
5 I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.
Jetteras-tu tes yeux sur elles?… Déjà elles ne sont plus; car certes elles se font des ailes, et, comme l’aigle, s’envolent vers les cieux.
6 Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.
Ne mange point le pain de celui qui a l’œil mauvais, et ne désire pas ses friandises;
7 Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.
car comme il a pensé dans son âme, tel il est. Mange et bois, te dira-t-il; mais son cœur n’est pas avec toi.
8 Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.
Ton morceau que tu as mangé, tu le vomiras, et tu perdras tes paroles agréables.
9 Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.
Ne parle pas aux oreilles du sot, car il méprisera la sagesse de ton discours.
10 Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.
Ne recule pas la borne ancienne, et n’entre pas dans les champs des orphelins;
11 Bo obrońca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.
car leur rédempteur est fort, il prendra en main leur cause contre toi.
12 Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.
Applique ton cœur à l’instruction et tes oreilles aux paroles de la connaissance.
13 Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.
Ne manque pas de corriger le jeune garçon; quand tu l’auras frappé de la verge, il n’en mourra pas.
14 Ty go bij rózgą, a duszę jego z piekła wyrwiesz. (Sheol )
Tu le frapperas de la verge, mais tu délivreras son âme du shéol. (Sheol )
15 Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;
Mon fils, si ton cœur est sage, mon cœur s’en réjouira, oui, moi-même,
16 I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.
et mes reins s’égaieront quand tes lèvres diront des choses droites.
17 Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojańni Pańskiej na każdy dzień;
Que ton cœur n’envie pas les méchants; mais sois tout le jour dans la crainte de l’Éternel;
18 Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.
car certainement il y a une fin, et ton attente ne sera pas réduite à néant.
19 Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.
Toi, mon fils, écoute et sois sage, et dirige ton cœur dans le chemin.
20 Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;
Ne sois pas parmi les buveurs de vin, ni parmi les gourmands;
21 Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.
car le buveur et le gourmand deviendront pauvres, et sommeiller revêt de haillons.
22 Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.
Écoute ton père qui t’a engendré, et ne méprise pas ta mère quand elle aura vieilli.
23 Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.
Achète la vérité, et ne la vends point, – la sagesse, et l’instruction, et l’intelligence.
24 Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.
Le père du juste aura beaucoup de joie, et celui qui a engendré le sage, se réjouira en lui.
25 Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.
Que ton père et ta mère se réjouissent, et que celle qui t’a enfanté ait de la joie.
26 Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.
Mon fils, donne-moi ton cœur, et que tes yeux se plaisent à mes voies;
27 Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.
car la prostituée est une fosse profonde, et l’étrangère un puits de détresse:
28 Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.
aussi se tient-elle aux embûches comme un voleur, et elle augmente le nombre des perfides parmi les hommes.
29 Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?
Pour qui les: Hélas? Pour qui les: Malheur à moi? Pour qui les querelles, pour qui la plainte, pour qui les blessures sans cause? Pour qui la rougeur des yeux?
30 Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.
Pour ceux qui s’attardent auprès du vin, qui vont essayer le vin mixtionné.
31 Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.
– Ne regarde pas le vin quand il est vermeil, quand il est perlé dans la coupe, et qu’il coule aisément;
32 Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;
à la fin, il mord comme un serpent et il pique comme une vipère:
33 Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;
tes yeux regarderont les étrangères, et ton cœur dira des choses perverses;
34 I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;
et tu seras comme celui qui se coucherait au cœur de la mer, et comme celui qui se coucherait au sommet d’un mât…
35 Rzeczesz: Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.
On m’a frappé, [et] je n’en ai point été malade; on m’a battu, [et] je ne l’ai pas su. Quand me réveillerai-je? J’y reviendrai, je le rechercherai encore!