Przysłów 23
1 Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;
Lorsque vous vous asseyez pour manger avec une règle, Considérez attentivement ce qui est devant vous;
2 Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.
mettre un couteau sur votre gorge si vous êtes un homme qui a de l'appétit.
3 Nie pragnij łakoci jego; bo są pokarmem obłudnym.
Ne soyez pas désireux de ses friandises, car ce sont des aliments trompeurs.
4 Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.
Ne te fatigue pas pour être riche. Dans votre sagesse, faites preuve de retenue.
5 I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.
Pourquoi fixez-vous vos yeux sur ce qui n'est pas? Car il pousse certainement des ailes comme un aigle et vole dans le ciel.
6 Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.
Ne mangez pas la nourriture de celui qui a l'œil avare, et n'ont pas envie de ses délices,
7 Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.
pour qu'il pense au coût, donc il est. « Mangez et buvez! » vous dit-il, mais son cœur n'est pas avec vous.
8 Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.
Vous vomirez le morceau que vous avez mangé. et gaspiller vos paroles agréables.
9 Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.
Ne parlez pas aux oreilles d'un fou, car il méprisera la sagesse de vos paroles.
10 Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.
Ne déplacez pas l'ancienne borne. N'empiète pas sur les champs des orphelins,
11 Bo obrońca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.
pour leur défenseur est fort. Il plaidera leur cause contre vous.
12 Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.
Applique ton cœur à l'instruction, et vos oreilles aux paroles de la connaissance.
13 Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.
Ne retenez pas la correction d'un enfant. Si vous le punissez avec la verge, il ne mourra pas.
Punissez-le avec la verge, et sauve son âme du séjour des morts. (Sheol h7585)
15 Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;
Mon fils, si ton cœur est sage, alors mon cœur sera heureux, même le mien.
16 I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.
Oui, mon cœur se réjouira quand tes lèvres disent ce qui est juste.
17 Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojańni Pańskiej na każdy dzień;
Ne laisse pas ton cœur envier les pécheurs, mais plutôt craindre Yahvé toute la journée.
18 Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.
En effet, il existe une espérance future, et ton espoir ne sera pas anéanti.
19 Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.
Écoute, mon fils, et sois sage, et gardez votre cœur sur le bon chemin!
20 Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;
Ne soyez pas parmi ceux qui boivent trop de vin, ou ceux qui se gavent de viande;
21 Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.
car l'ivrogne et le glouton deviendront pauvres; et la somnolence les habille de haillons.
22 Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.
Écoute ton père qui t'a donné la vie, et ne méprise pas ta mère quand elle sera vieille.
23 Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.
Achetez la vérité, et ne la vendez pas. Obtenez la sagesse, la discipline et la compréhension.
24 Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.
Le père des justes a une grande joie. Celui qui donne naissance à un enfant sage se réjouit de lui.
25 Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.
Que ton père et ta mère se réjouissent! Que celle qui t'a porté se réjouisse!
26 Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.
Mon fils, donne-moi ton cœur; et que vos yeux suivent mes voies.
27 Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.
Pour une prostituée, c'est une fosse profonde; et une femme volage est un puits étroit.
28 Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.
Oui, elle est à l'affût comme un voleur, et augmente les infidèles parmi les hommes.
29 Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?
Qui a du malheur? Qui a du chagrin? Qui a des querelles? Qui a des plaintes? Qui a des bleus inutiles? Qui a les yeux injectés de sang?
30 Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.
Ceux qui restent longtemps au vin; ceux qui vont chercher du vin mélangé.
31 Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.
Ne regardez pas le vin quand il est rouge, quand elle brille dans la tasse, quand il descend en douceur.
32 Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;
A la fin, ça mord comme un serpent, et empoisonne comme une vipère.
33 Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;
Tes yeux verront des choses étranges, et votre esprit va imaginer des choses confuses.
34 I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;
Oui, tu seras comme celui qui se couche au milieu de la mer, ou comme celui qui se trouve au sommet du gréement:
35 Rzeczesz: Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.
« Ils m'ont frappé, et je n'ai pas été blessé! Ils me battent, et je ne le sens pas! Quand est-ce que je vais me réveiller? Je peux encore le faire. Je vais en chercher d'autres. »
