< Przysłów 23 >
1 Gdy siądziesz, abyś jadł z panem, uważaj pilnie, kto jest przed tobą;
Ngati ukhala pansi kuti udye pamodzi ndi wolamulira, uyangʼane bwino zimene zili pamaso pako,
2 Inaczej wraziłbyś nóż w gardło swoje, jeźlibyś był chciwy pokarmu.
ngati ndiwe munthu wadyera udziletse kuti usaonetse dyera lakolo.
3 Nie pragnij łakoci jego; bo są pokarmem obłudnym.
Usasirire zakudya zake, pakuti zimenezo ndi zakudya zachinyengo.
4 Nie staraj się, abyś się zbogacił; owszem, zaniechaj opatrzności twojej.
Usadzitopetse wekha ndi kufuna chuma, ukhale ndi nzeru ya kudziretsa.
5 I miałżebyś obrócić oczy twoje na bogactwo, które prędko niszczeje? bo sobie uczyni skrzydła podobne orlim, i uleci do nieba.
Ukangoti wachipeza chumacho uwona posachedwa kuti palibepo. Chumacho chimachita ngati chamera mapiko mwadzidzidzi ndi kuwuluka kunka kumwamba ngati chiwombankhanga.
6 Nie jedz chleba człowieka zazdrosnego, a nie żądaj łakoci jego.
Usadye chakudya cha munthu waumbombo, usalakalake zakudya zake zokoma;
7 Albowiem jako on ciebie waży w myśli swej, tak ty waż pokarm jego. Mówić: Jedz i pij, ale serce jego nie jest z tobą.
paja iye ndi munthu amene nthawi zonse amaganizira za mtengo wake ngakhale amati kwa iwe, “Idya ndi kumwa,” koma sakondweretsedwa nawe.
8 Sztuczkę twoję, którąś zjadł, zwrócisz, a utracisz wdzięczne słowa twoje.
Udzasanza zimene wadyazo ndipo mawu ako woyamikira adzapita pachabe.
9 Przed głupim nie mów; albowiem wzgardzi roztropnością powieści twoich.
Usayankhule munthu wopusa akumva, pakuti adzanyoza mawu ako anzeru.
10 Nie przenoś granicy starej, a na rolę sierotek nie wchodź.
Usasunthe mwala wa mʼmalire akalekale kapena kulowerera mʼminda ya ana amasiye,
11 Bo obrońca ich możny; onci się podejmuje sprawy ich przeciwko tobie.
paja Mpulumutsi wawo ndi wamphamvu; iye adzawateteza pa milandu yawo kutsutsana nawe.
12 Obróć do nauki serce twoje, a uszy twoje do powieści umiejętności.
Mtima wako uzikhala pa malangizo ndipo makutu ako azimvetsera mawu a chidziwitso.
13 Nie odejmuj od młodego karności; bo jeźli go ubijesz rózgą, nie umrze.
Usaleke kumulangiza mwana; ngati umulanga ndi chikwapu sadzafa.
14 Ty go bij rózgą, a duszę jego z piekła wyrwiesz. (Sheol )
Ukamukwapula ndi tsatsa udzapulumutsa moyo wake. (Sheol )
15 Synu mój! będzieli mądre serce twoje, będzie się weseliło serce moje, serce moje we mnie;
Mwana wanga, ngati mtima wako ukhala wanzeru, inenso mtima wanga udzakondwera.
16 I rozweselą się nerki moje, gdy będą mówiły wargi twoje, co jest prawego.
Mtima wanga udzakondwera pamene ndidzakumva ukuyankhula zolungama.
17 Niech nie zajrzy serce twoje grzesznikom; ale raczej chodż w bojańni Pańskiej na każdy dzień;
Mtima wako usachite nsanje ndi anthu ochimwa, koma uziopa Yehova tsiku ndi tsiku.
18 Bo iż jest zapłata, przeto nadzieja twoja nie będzie wykorzeniona.
Ndithu za mʼtsogolo zilipo ndipo chiyembekezo chakocho sichidzalephereka.
19 Słuchaj, synu mój! a bądź mądry, i nawiedź na drogę serce twoje.
Tamvera mwana wanga, ndipo ukhale wanzeru, mtima wako uwuyendetse mʼnjira yabwino.
20 Nie bywaj między pijanicami wina, ani między żarłokami mięsa;
Usakhale pakati pa anthu amene amaledzera kapena pakati pa anthu amene amadya nyama mwadyera.
21 Boć pijanica i żarłok zubożeje, a ospały w łatach chodzić będzie.
Paja anthu oledzera ndi adyera amadzakhala amphawi ndipo aulesi adzavala sanza.
22 Słuchaj ojca twego, który cię spłodził, a nie pogardzaj matką twoją, gdy się zstarzeje.
Mvera abambo ako amene anakubala, usanyoze amayi ako pamene akalamba.
23 Kupuj prawdę, a nie sprzedawaj jej; kupuj mądrość, umiejętność i rozum.
Gula choonadi ndipo usachigulitse; ugulenso nzeru, mwambo ndiponso kumvetsa zinthu bwino.
24 Bardzo się raduje ojciec sprawiedliwego, a kto spłodził mądrego, weseli się z niego.
Abambo a munthu wolungama ali ndi chimwemwe chachikulu; Wobala mwana wanzeru adzakondwera naye.
25 Niech się tedy weseli ojciec twój, i matka twoja; i niech się rozraduje rodzicielka twoja.
Abambo ndi amayi ako asangalale; amene anakubereka akondwere!
26 Synu mój! daj mi serce twoje, a oczy twoje niechaj strzegą dróg moich.
Mwana wanga, undikhulupirire ndipo maso ako apenyetsetse njira zanga.
27 Bo nierządnica jest dół głęboki, a cudza żona jest studnia ciasna.
Paja mkazi wachiwerewere ali ngati dzenje lozama; ndipo mkazi woyendayenda ali ngati chitsime chopapatiza.
28 Ona też jako zbojca zasadzki czyni, a zuchwalców między ludźmi rozmnaża.
Amabisala ngati mbala yachifwamba, ndipo amuna amakhala osakhulupirika chifukwa cha iyeyu.
29 Komu biada? Komu niestety? Komu zwady? Komu krzyk? Komu rany daremne? Komu zapalenie oczów?
Ndani ali ndi tsoka? Ndani ali ndi chisoni? Ndani ali pa mkangano? Ndani ali ndi madandawulo? Ndani ali ndi zipsera zosadziwika uko zachokera? Ndani ali ndi maso ofiira?
30 Tym, którzy siadają na winie; tym, którzy chodzą, szukając przyprawnego wina.
Ndi amene amakhalitsa pa mowa, amene amapita nalawa vinyo osakanizidwa.
31 Nie zapatruj się na wino, gdy się rumieni, i gdy wydaje w kubku łunę swoję, a prosto wyskakuje.
Usatengeke mtima ndi kufiira kwa vinyo, pamene akuwira mʼchikho pamene akumweka bwino!
32 Bo na koniec jako wąż ukąsi, a jako żmija uszczknie;
Potsiriza pake amaluma ngati njoka, ndipo amajompha ngati mphiri.
33 Oczy twoje patrzyć będą na cudze żony, a serce twe będzie mówiło przewrotności;
Maso ako adzaona zinthu zachilendo ndipo maganizo ndi mawu ako adzakhala osokonekera.
34 I będziesz jako ten, który leży w pośród morza, a jako ten, który śpi na wierzchu masztu;
Udzakhala ngati munthu amene ali gone pakati pa nyanja, kapena ngati munthu wogona pa msonga ya mlongoti ya ngalawa.
35 Rzeczesz: Ubito mię, a nie stękałem, potłuczono mię, a nie czułem. Gdy się ocucę, udam się zaś do tego.
Iwe udzanena kuti, “Anandimenya, koma sindinapwetekedwe! Andimenya koma sindinamve kanthu! Kodi ndidzuka nthawi yanji? Ndiye ndifunefunenso vinyo wina.”