Przysłów 22
1 Lepsze jest dobre imię, niż bogactwa wielkie; a przyjaźń lepsza, niż srebro i złoto.
Un buen nombre es más deseable que una gran riqueza, y ser respetado es mejor que la plata y el oro.
2 Bogaty i ubogi spotkali się z sobą; ale Pan jest obydwóch stworzycielem.
El hombre rico y el pobre se encuentran cara a cara: el Señor es el creador de todos ellos.
3 Ostrożny widząc złe ukrywa się; ale prostacy wprost idąc wpadają w szkodę.
El hombre agudo ve el mal y se cubre: el simple sigue recto y se mete en problemas.
4 Pokory i bojaźni Pańskiej nagrodą jest bogactwo, i sława i żywot.
La recompensa de un espíritu apacible y el temor del Señor es riqueza, honor y vida.
5 Ciernie i sidła są na drodze przewrotnego; kto strzeże duszy swej, oddala się od nich.
Espinas y redes están en el camino del perverso: el que vigila su alma estará lejos de ellos.
6 Ćwicz młodego według potrzeby drogi jego; bo gdy się zstarzeje, nie odstąpi od niej.
Si un niño es entrenado de la manera correcta, incluso cuando sea viejo no se apartará.
7 Bogaty nad ubogimi panuje; ale ten, co pożycza, sługą bywa tego, który mu pożycza.
El hombre de riquezas tiene dominio sobre los pobres, y el que se endeuda es siervo de su acreedor.
8 Kto sieje nieprawość, żąć będzie utrapienie, a rózga gniewu jego ustanie.
Al plantar la semilla del mal, el hombre recibirá el grano del dolor, y la vara de su ira se romperá.
9 Oko dobrotliwe, toć będzie ubłogosławione; bo udziela chleba swego ubogiemu.
El bondadoso tendrá bendición, porque da de su pan a los pobres.
10 Wyrzuć naśmiewcę, a ustanie zwada; owszem uspokoi się swar i pohańbienie.
Envía al hombre de soberbia, y la discusión saldrá; verdaderamente la lucha y la vergüenza llegarán a su fin.
11 Kto miłuje czystość serca, a jest wdzięczność w wargach jego, temu król przyjacielem będzie.
Aquel cuyo corazón es limpio es querido por el Señor; por la gracia de sus labios, el rey será su amigo.
12 Oczy Pańskie strzegą umiejętności; ale przedsięwzięcia przewrotnego podwraca.
Los ojos del Señor guardan el conocimiento, pero por él los actos del falso hombre serán revocados.
13 Leniwiec mówi: Lew na dworzu, w pośród ulicy bym był zabity.
El que odia el trabajo dice: Hay un león fuera. Me matarán en las calles.
14 Usta obcych niewiast są dół głęboki; na kogo się Pan gniewa, wpadnie tam.
La boca de las mujeres malas es un hoyo profundo: aquel con quien el Señor está enojado, descenderá a él.
15 Głupstwo przywiązane jest do serca młodego; ale rózga karności oddali je od niego.
Los caminos insensatos están profundamente arraigados en el corazón de un niño, pero la vara del castigo los alejará de él.
16 Kto ciemięży ubogiego, aby sobie przysporzył, także kto daje bogatemu: pewnie zubożeje.
El que es cruel con los pobres con el propósito de aumentar su ganancia, y el que da al hombre rico, solo tendrá necesidad.
17 Nakłoń ucha twego, a słuchaj słów mądrych, a serce twoje przyłóż ku nauce mojej;
Inclina tu oído para oír mis palabras, y deja que tu corazón reflexione sobre el conocimiento.
18 Boć to będzie uciechą, gdy je zachowasz w sercu twojem, gdy będą społem sporządzone w wargach twoich;
Porque es una delicia guardarlos en tu corazón, tenerlos listos en tus labios.
19 Aby było w Panu ufanie twoje; oznajmujęć to dziś, a ty tak czyń.
Para que tu fe esté en el Señor, te la he aclarado hoy, aun a ti.
20 Izalim ci nie napisał znamienitych rzeczy z strony rad i umiejętności,
¿No he escrito por ti treinta dichos, con sabias sugerencias y conocimiento,
21 Abym ci do wiadomości podał pewność powieści prawdziwych, abyś umiał odnosić słowa prawdy tym, którzy cię posłali.
para hacerte ver cuán ciertas son las palabras verdaderas, para que puedas dar una respuesta verdadera a aquellos que te hacen preguntas?
22 Nie odzieraj nędznego, przeto że nędzny jest; ani ubogiego w bramie uciskaj.
No quites la propiedad del pobre porque es pobre, o seas cruel con los oprimidos cuando vengan ante el juez:
23 Albowiem Pan się podejmie sprawy ich, i wydrze duszę tym, którzy im wydzierają.
Porque el Señor dará apoyo a su causa, y quitará la vida a los que le toman sus bienes.
24 Nie bądź przyjacielem gniewliwemu, a z mężem popędliwym nie obcuj,
No seas amigo de un hombre que se enoja; no vayas en compañía de un hombre enojado:
25 Byś snać nie przywykł ścieszkom jego, a nie włożył sidła na duszę swoję.
Por temor a aprender sus caminos y hacer una red lista para tu alma.
26 Nie bywaj między tymi, którzy ręczą; ani między rękojmiami za długi;
No seas de los que se dan la mano en un acuerdo, ni de los que se hacen fiadores de las deudas:
27 Bo jeźlibyś nie miał czem zapłacić, przeczżeby kto miał brać pościel twoją pod tobą?
si no tienes con qué pagar, te quitará la cama.
28 Nie przenoś starej granicy, którą uczynili ojcowie twoi.
No se mueva la antigua señal que tus padres pusieron en su lugar.
29 Widziałżeś męża rątszego w sprawach swoich? Takowyć przed królami staje, a nie staje przed podłymi.
¿Has visto a un hombre experto en su negocio? él tomará su lugar antes que los reyes; su lugar no estará entre personas bajas.
