Przysłów 22
1 Lepsze jest dobre imię, niż bogactwa wielkie; a przyjaźń lepsza, niż srebro i złoto.
Mais digno de ser escolhido é o bom nome do que as muitas riquezas; e a graça é melhor do que a riqueza e o ouro.
2 Bogaty i ubogi spotkali się z sobą; ale Pan jest obydwóch stworzycielem.
O rico e o pobre se encontraram: a todos os fez o Senhor.
3 Ostrożny widząc złe ukrywa się; ale prostacy wprost idąc wpadają w szkodę.
O avisado vê o mal, e esconde-se; mas os simples passam, e pagam a pena.
4 Pokory i bojaźni Pańskiej nagrodą jest bogactwo, i sława i żywot.
O galardão da humildade com o temor do Senhor são riquezas, a honra e a vida.
5 Ciernie i sidła są na drodze przewrotnego; kto strzeże duszy swej, oddala się od nich.
Espinhos e laços há no caminho do perverso: o que guarda a sua alma retira-se para longe dele.
6 Ćwicz młodego według potrzeby drogi jego; bo gdy się zstarzeje, nie odstąpi od niej.
Instrui ao menino conforme o seu caminho; e até quando envelhecer não se desviará dele.
7 Bogaty nad ubogimi panuje; ale ten, co pożycza, sługą bywa tego, który mu pożycza.
O rico domina sobre os pobres, e o que toma emprestado servo é do que empresta.
8 Kto sieje nieprawość, żąć będzie utrapienie, a rózga gniewu jego ustanie.
O que semear a perversidade segará males; e a vara da sua indignação se acabará.
9 Oko dobrotliwe, toć będzie ubłogosławione; bo udziela chleba swego ubogiemu.
O que é de bons olhos será abençoado, porque deu do seu pão ao pobre.
10 Wyrzuć naśmiewcę, a ustanie zwada; owszem uspokoi się swar i pohańbienie.
Lança fora ao escarnecedor, e se irá a contenda; e cessará o pleito e a vergonha.
11 Kto miłuje czystość serca, a jest wdzięczność w wargach jego, temu król przyjacielem będzie.
O que ama a pureza do coração, e tem graça nos seus lábios, seu amigo será o rei
12 Oczy Pańskie strzegą umiejętności; ale przedsięwzięcia przewrotnego podwraca.
Os olhos do Senhor conservam o conhecimento, mas as palavras do iníquo transtornará.
13 Leniwiec mówi: Lew na dworzu, w pośród ulicy bym był zabity.
Diz o preguiçoso: Um leão está lá fora; serei morto no meio das ruas
14 Usta obcych niewiast są dół głęboki; na kogo się Pan gniewa, wpadnie tam.
Cova profunda é a boca das mulheres estranhas; aquele contra quem o Senhor se irar, cairá nela.
15 Głupstwo przywiązane jest do serca młodego; ale rózga karności oddali je od niego.
A estultícia está ligada no coração do menino, mas a vara da correção a afugentará dele.
16 Kto ciemięży ubogiego, aby sobie przysporzył, także kto daje bogatemu: pewnie zubożeje.
O que oprime ao pobre para se engrandecer a si, ou o que dá ao rico, certamente empobrecerá.
17 Nakłoń ucha twego, a słuchaj słów mądrych, a serce twoje przyłóż ku nauce mojej;
Inclina a tua orelha, e ouve as palavras dos sábios, e aplica o teu coração à minha ciência.
18 Boć to będzie uciechą, gdy je zachowasz w sercu twojem, gdy będą społem sporządzone w wargach twoich;
Porque é coisa suave, se as guardares nas tuas entranhas, se aplicares todas elas aos teus lábios.
19 Aby było w Panu ufanie twoje; oznajmujęć to dziś, a ty tak czyń.
Para que a tua confiança esteja no Senhor: a ti tas faço saber hoje; tu também a outros as faze saber.
20 Izalim ci nie napisał znamienitych rzeczy z strony rad i umiejętności,
Porventura não te escrevi excelentes coisas, acerca de todo o conselho e conhecimento?
21 Abym ci do wiadomości podał pewność powieści prawdziwych, abyś umiał odnosić słowa prawdy tym, którzy cię posłali.
Para fazer-te saber a certeza das palavras da verdade, para que possas responder palavras de verdade aos que te enviarem.
22 Nie odzieraj nędznego, przeto że nędzny jest; ani ubogiego w bramie uciskaj.
Não roubes ao pobre, porque é pobre, nem atropeles na porta ao aflito.
23 Albowiem Pan się podejmie sprawy ich, i wydrze duszę tym, którzy im wydzierają.
Porque o Senhor defenderá a sua causa em juízo, e aos que os roubam lhes roubará a alma.
24 Nie bądź przyjacielem gniewliwemu, a z mężem popędliwym nie obcuj,
Não acompanhes com o iracundo, nem andes com o homem colérico.
25 Byś snać nie przywykł ścieszkom jego, a nie włożył sidła na duszę swoję.
Para que não aprendas as suas veredas, e tomes um laço para a tua alma.
26 Nie bywaj między tymi, którzy ręczą; ani między rękojmiami za długi;
Não estejas entre os que dão a mão, e entre os que ficam por fiadores de dívidas.
27 Bo jeźlibyś nie miał czem zapłacić, przeczżeby kto miał brać pościel twoją pod tobą?
Se não tens com que pagar, porque tirariam a tua cama de debaixo de ti?
28 Nie przenoś starej granicy, którą uczynili ojcowie twoi.
Não removas os limites antigos que fizeram teus pais.
29 Widziałżeś męża rątszego w sprawach swoich? Takowyć przed królami staje, a nie staje przed podłymi.
Viste a um homem ligeiro na sua obra? perante reis será posto: não será posto perante os de baixa sorte.
