Przysłów 20

1 Wino czyni pośmiewcę, a napój mocny zwajcę; przetoż każdy, co się w nim kocha, nie bywa mądrym.

El vino es burlador y alborotador el licor, Y cualquiera que en ello se desvía no es sabio.

2 Strach królewski jest jako, ryk lwięcia; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko duszy swojej.

Como rugido de león es la ira del rey, El que provoca su ira expone su propia vida.

3 Uczciwa rzecz każdemu, poprzestać zwady; ale głupim jest, co się w nią wdaje.

Honra del hombre es evitar la contienda, Pero todo insensato se envolverá en ella.

4 Dla zimna leniwy nie orze; przetoż żebrać będzie we żniwa, ale nic nie otrzyma.

En otoño no ara el holgazán, Rebuscará en la cosecha y nada hallará.

5 Rada w sercu męża jest jako woda głęboka: jednak mąż rozumny naczerpnie jej.

Como agua profunda es el propósito en el corazón del hombre, Pero el hombre entendido logrará extraerlo.

6 Większa część ludzi przechwala się uczynnością swoją; ale w samej rzeczy, któż takiego znajdzie?

Muchos hombres proclaman su propia bondad, Pero un hombre fiel, ¿quién lo hallará?

7 Sprawiedliwy chodzi w uprzejmości swojej; błogosławieni synowie jego po nim.

El justo camina en su integridad, Después de él, sus hijos son muy dichosos.

8 Król siedząc na stolicy sądowej rozgania oczyma swemi wszystko złe.

Un rey sentado en el tribunal, Con su mirada disipa toda maldad.

9 Któż rzecze: Oczyściłem serce moje? czystym jest od grzechu mego?

¿Quién podrá decir: Tengo mi conciencia limpia, Estoy purificado de mi pecado?

10 Dwojaki gwicht i dwojaka miara, to oboje obrzydliwością jest Panu.

Pesa falsa y medida falsa, Ambas son repugnancia a Yavé.

11 Po zabawach swych poznane bywa i dziecię, jeźli czysty i prawy uczynek jego.

Aun el muchacho es conocido por sus hechos, Si su conducta es limpia y recta.

12 Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, Pan to oboje uczynił.

El oído que oye y el ojo que ve, Ambas cosas las hizo Yavé.

13 Nie kochaj się w spaniu, byś snać nie zubożał, otwórz oczy swoje, a nasycisz się chlebem.

No ames el sueño No sea que te empobrezcas. Abre tus ojos y te saciarás de pan.

14 Złe to, złe to, mówi ten, co kupuje, a odszedłszy, ali się chlubi.

Es malo, es malo, dice el comprador, Pero cuando se va, se jacta.

15 Wargi umiejętne są jako złoto i obfitość pereł, i kosztowne klejnoty.

Existe el oro y multitud de piedras preciosas, Pero los labios sabios son algo más precioso.

16 Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.

Tómale la ropa al que salió fiador de un extraño, Y tómale prenda cuando da garantía a los forasteros.

17 Smaczny jest drugiemu chleb kłamstwa; ale potem piaskiem napełnione będą usta jego.

Sabroso es al hombre el pan mal adquirido, Pero después su boca estará llena de fragmentos de piedra.

18 Myśli radami utwierdzaj, a wojnę prowadź opatrznie.

Confirma los planes por medio del consejo, Y con sabias estrategias haz la guerra.

19 Kto objawia tajemnicę, zdradliwie się obchodzi; przetoż z tymy, którzy pochlebiają wargami swemi, nie miej towarzystwa.

El que revela secretos levanta calumnia, Por tanto, no te metas con un chismoso.

20 Kto złorzeczy ojcu swemu albo matce swojej, zgaśnie pochodnia jego w gęstych ciemnościach.

Al que insulte a su padre o a su madre, Se le apagará su lámpara en medio de la oscuridad.

21 Dziedzictwu prędko z początku nabytemu naostatek błogosławić nie będą.

Herencia adquirida con robo al comienzo, Al fin no será bendita.

22 Nie mów: Oddam złem. Oczekuj na Pana, a wybawi cię.

No digas: Yo me vengaré. Espera a Yavé, y Él te salvará.

23 Obrzydliwością Panu dwojaki gwicht, a szale fałszywe nie podobają mu się.

Las pesas desiguales son repugnancia a Yavé, Y una balanza con trampa no es buena.

24 Od Pana bywają sprawowane drogi męża; ale człowiek jakoż zrozumie drogę jego?

De Yavé son los pasos del hombre, ¿Cómo, pues, podrá el hombre entender su camino?

25 Pożreć rzecz poświęconą, jest człowiekowi sidłem; a poślubiwszy co, tego zaś szukać, jakoby tego ujść.

Trampa es al hombre el voto apresurado, Y después de hacerlo, reflexionar.

26 Król mądry rozprasza niezbożnych, i przywodzi na nich pomstę.

El rey sabio dispersa a los perversos, Y hace pasar sobre ellos la rueda de trillar.

27 Dusza ludzka jest pochodnią Pańską, która doświadcza wszystkich skrytości wnętrznych.

Lámpara de Yavé es el espíritu del hombre, Que escudriña lo más recóndito del ser.

28 Miłosierdzie i prawda króla strzegą, a stolica jego miłosierdziem wsparta bywa.

Misericordia y verdad preservan al rey, Y la clemencia sustenta su trono.

29 Ozdoba młodzieńców jest siła ich, a sędziwość poczciwością starców.

La gloria de los jóvenes es su fortaleza, Y el esplendor de los ancianos, sus canas.

30 Złemu są lekarstwem siności ran, i razy przenikające do wnętrzności żywota jego.

Las marcas de los azotes purifican del mal, Y los golpes llegan a lo íntimo del corazón.