< Przysłów 20 >
1 Wino czyni pośmiewcę, a napój mocny zwajcę; przetoż każdy, co się w nim kocha, nie bywa mądrym.
Il vino [è] schernitore, e la cervogia [è] tumultuante; E chiunque ne è vago non è savio.
2 Strach królewski jest jako, ryk lwięcia; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko duszy swojej.
Il terrore del re [è] come il ruggito del leoncello; Chi lo provoca ad indegnazione pecca [contro a] sè stesso.
3 Uczciwa rzecz każdemu, poprzestać zwady; ale głupim jest, co się w nią wdaje.
[Egli è] gloria all'uomo di rimanersi di contesa; Ma chiunque è stolto si fa schernire.
4 Dla zimna leniwy nie orze; przetoż żebrać będzie we żniwa, ale nic nie otrzyma.
Il pigro non ara per cagion del freddo; [E poi] nella ricolta va accattando, e [non trova] nulla.
5 Rada w sercu męża jest jako woda głęboka: jednak mąż rozumny naczerpnie jej.
Il consiglio nel cuor dell'uomo [è] un'acqua profonda; E l'uomo intendente l'attignerà.
6 Większa część ludzi przechwala się uczynnością swoją; ale w samej rzeczy, któż takiego znajdzie?
Il più degli uomini predicano ciascuno la sua benignità; Ma chi troverà un uomo verace?
7 Sprawiedliwy chodzi w uprzejmości swojej; błogosławieni synowie jego po nim.
I figliuoli del giusto, che cammina nella sua integrità, [Saranno] beati dopo di lui.
8 Król siedząc na stolicy sądowej rozgania oczyma swemi wszystko złe.
Il re, sedendo sopra il trono del giudicio, Dissipa ogni male con gli occhi suoi.
9 Któż rzecze: Oczyściłem serce moje? czystym jest od grzechu mego?
Chi può dire: Io ho purgato il mio cuore, Io son netto del mio peccato?
10 Dwojaki gwicht i dwojaka miara, to oboje obrzydliwością jest Panu.
Doppio peso, e doppio staio, [Sono] amendue cosa abbominevole al Signore.
11 Po zabawach swych poznane bywa i dziecię, jeźli czysty i prawy uczynek jego.
Fin da fanciullo [l'uomo] è riconosciuto da' suoi atti, Se egli [sarà] puro, e se le sue opere [saranno] diritte.
12 Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, Pan to oboje uczynił.
Il Signore ha fatte amendue queste cose: E l'orecchio che ode, e l'occhio che vede.
13 Nie kochaj się w spaniu, byś snać nie zubożał, otwórz oczy swoje, a nasycisz się chlebem.
Non amare il sonno, che tu non impoverisca; Tieni gli occhi aperti, [e] sarai saziato di pane.
14 Złe to, złe to, mówi ten, co kupuje, a odszedłszy, ali się chlubi.
Chi compera dice: [Egli è] cattivo, [egli è] cattivo; Ma quando se n'è andato, allora si vanta.
15 Wargi umiejętne są jako złoto i obfitość pereł, i kosztowne klejnoty.
Vi è dell'oro, e delle perle assai; Ma le labbra di scienza [sono] un vaso prezioso.
16 Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
Prendi pure il vestimento di chi ha fatta sicurtà per lo strano; Prendi pegno da lui per gli stranieri.
17 Smaczny jest drugiemu chleb kłamstwa; ale potem piaskiem napełnione będą usta jego.
Il pane acquistato con frode è soave all'uomo; Ma poi la sua bocca si trova piena di ghiaia.
18 Myśli radami utwierdzaj, a wojnę prowadź opatrznie.
I disegni son renduti stabili con consiglio; Fa' dunque la guerra con prudenti deliberazioni.
19 Kto objawia tajemnicę, zdradliwie się obchodzi; przetoż z tymy, którzy pochlebiają wargami swemi, nie miej towarzystwa.
Chi va sparlando palesa il segreto: Non rimescolarti adunque con chi è allettante di labbra.
20 Kto złorzeczy ojcu swemu albo matce swojej, zgaśnie pochodnia jego w gęstych ciemnościach.
La lampana di chi maledice suo padre, o sua madre, Sarà spenta nelle più oscure tenebre.
21 Dziedzictwu prędko z początku nabytemu naostatek błogosławić nie będą.
L'eredità acquistata di subito da principio Non sarà benedetta alla fine.
22 Nie mów: Oddam złem. Oczekuj na Pana, a wybawi cię.
Non dire: Io renderò il male; Aspetta il Signore, ed egli ti salverà.
23 Obrzydliwością Panu dwojaki gwicht, a szale fałszywe nie podobają mu się.
Doppio peso [è] cosa abbominevole al Signore; E le bilance fallaci non [sono] buone.
24 Od Pana bywają sprawowane drogi męża; ale człowiek jakoż zrozumie drogę jego?
I passi dell'uomo [sono] dal Signore; E come intenderà l'uomo la sua via?
25 Pożreć rzecz poświęconą, jest człowiekowi sidłem; a poślubiwszy co, tego zaś szukać, jakoby tego ujść.
Dire inconsideratamente: [Questa è] cosa sacra; E riflettere dopo aver fatti i voti, è un laccio all'uomo.
26 Król mądry rozprasza niezbożnych, i przywodzi na nich pomstę.
Il re savio dissipa gli empi, E rimena la ruota sopra loro.
27 Dusza ludzka jest pochodnią Pańską, która doświadcza wszystkich skrytości wnętrznych.
L'anima dell'uomo [è] una lampana del Signore, Che investiga tutti i segreti nascondimenti del ventre.
28 Miłosierdzie i prawda króla strzegą, a stolica jego miłosierdziem wsparta bywa.
Benignità e verità guardano il re; Ed egli ferma il suo trono per benignità.
29 Ozdoba młodzieńców jest siła ich, a sędziwość poczciwością starców.
La forza de' giovani [è] la lor gloria; E l'onor de' vecchi [è] la canutezza.
30 Złemu są lekarstwem siności ran, i razy przenikające do wnętrzności żywota jego.
I lividori delle battiture, e le percosse che penetrano addentro nel ventre [Sono] una lisciatura nel malvagio.