Przysłów 20
1 Wino czyni pośmiewcę, a napój mocny zwajcę; przetoż każdy, co się w nim kocha, nie bywa mądrym.
Wine is, a scoffer, and strong drink, a brawler, every one therefore who erreth therein, is unwise.
2 Strach królewski jest jako, ryk lwięcia; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko duszy swojej.
The growl as of a young lion, is the dread inspired by a king, he that provoketh him, endangereth his own life.
3 Uczciwa rzecz każdemu, poprzestać zwady; ale głupim jest, co się w nią wdaje.
Honour, hath the man who sitteth away from strife, but, any fool, may break through.
4 Dla zimna leniwy nie orze; przetoż żebrać będzie we żniwa, ale nic nie otrzyma.
By reason of the autumn, a sluggard will not plough, therefore shall he beg in harvest, and there be nothing.
5 Rada w sercu męża jest jako woda głęboka: jednak mąż rozumny naczerpnie jej.
Deep water, is counsel in a man’s heart, but, a man of understanding, will draw it out.
6 Większa część ludzi przechwala się uczynnością swoją; ale w samej rzeczy, któż takiego znajdzie?
A kind man one may call, a great man, —but, a faithful man, who can find?
7 Sprawiedliwy chodzi w uprzejmości swojej; błogosławieni synowie jego po nim.
As for a righteous man, walking in his integrity, how happy are his children after him!
8 Król siedząc na stolicy sądowej rozgania oczyma swemi wszystko złe.
A king sitting on the throne of judgment, scattereth, with his eyes, all wrong.
9 Któż rzecze: Oczyściłem serce moje? czystym jest od grzechu mego?
Who can say, I have cleansed my heart, I am pure from my sin?
10 Dwojaki gwicht i dwojaka miara, to oboje obrzydliwością jest Panu.
Divers weights, and divers measures, an abomination to Yahweh, are they, both.
11 Po zabawach swych poznane bywa i dziecię, jeźli czysty i prawy uczynek jego.
Even, by his doings, doth a youth make himself known, whether, pure and upright, be his work.
12 Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, Pan to oboje uczynił.
The hearing ear, and the seeing eye, Yahweh hath made them, both.
13 Nie kochaj się w spaniu, byś snać nie zubożał, otwórz oczy swoje, a nasycisz się chlebem.
Do not love sleep, lest thou come to poverty, open thine eyes, be satisfied with bread.
14 Złe to, złe to, mówi ten, co kupuje, a odszedłszy, ali się chlubi.
Bad! bad! saith the buyer, but, going his way, then, he boasteth.
15 Wargi umiejętne są jako złoto i obfitość pereł, i kosztowne klejnoty.
There are gold, and an abundance of corals, but, precious jewels, are the lips of knowledge.
16 Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
Take his garment who is pledge for a stranger, —then, for a woman unknown, accept him as surety.
17 Smaczny jest drugiemu chleb kłamstwa; ale potem piaskiem napełnione będą usta jego.
Sweet to a man, may be the bread of falsehood, but, afterward, shall his mouth be filled with gravel.
18 Myśli radami utwierdzaj, a wojnę prowadź opatrznie.
Plans—by counsel, shalt thou establish, and, with concerted measures, make thou war.
19 Kto objawia tajemnicę, zdradliwie się obchodzi; przetoż z tymy, którzy pochlebiają wargami swemi, nie miej towarzystwa.
A revealer of secrets, is one who goeth about talebearing, therefore, with him who openeth his lips, shalt thou not have fellowship.
20 Kto złorzeczy ojcu swemu albo matce swojej, zgaśnie pochodnia jego w gęstych ciemnościach.
Whoso revileth his father or his mother, his lamp shall be put out in deep darkness.
21 Dziedzictwu prędko z początku nabytemu naostatek błogosławić nie będą.
An inheritance hastily gotten at the beginning, the latter end thereof, shall not bring blessing.
22 Nie mów: Oddam złem. Oczekuj na Pana, a wybawi cię.
Do not say, I will requite wrong! Wait thou for Yahweh that he may save thee.
23 Obrzydliwością Panu dwojaki gwicht, a szale fałszywe nie podobają mu się.
An abomination to Yahweh, are divers weights, and, deceptive balances, are not good.
24 Od Pana bywają sprawowane drogi męża; ale człowiek jakoż zrozumie drogę jego?
From Yahweh, are a man’s steps, a son of earth, then—how can he discern his way?
25 Pożreć rzecz poświęconą, jest człowiekowi sidłem; a poślubiwszy co, tego zaś szukać, jakoby tego ujść.
It is a snare to a man, that he should rashly cry Holy! and, after making vows, to reflect!
26 Król mądry rozprasza niezbożnych, i przywodzi na nich pomstę.
A wise king, winnoweth out the lawless, when he hath turned over them the wheel.
27 Dusza ludzka jest pochodnią Pańską, która doświadcza wszystkich skrytości wnętrznych.
The lamp of Yahweh, is the spirit of a son of earth, searching all the chambers of the inner man.
28 Miłosierdzie i prawda króla strzegą, a stolica jego miłosierdziem wsparta bywa.
Lovingkindness and faithfulness, will guard a king, —therefore should he support, with lovingkindness, his throne.
29 Ozdoba młodzieńców jest siła ich, a sędziwość poczciwością starców.
The beauty of young men, is their strength, and, the ornament of old men, a hoary head.
30 Złemu są lekarstwem siności ran, i razy przenikające do wnętrzności żywota jego.
Blows that cut in, cleanse away wickedness, and, smitings, [enter] the chambers of the inner man.
