Przysłów 18
1 Człowiek swej myśli, szuka tego, co mu się podoba, a w każdą rzecz wtrąca się.
Whoever has a will to withdraw from a friend, seeks occasions; he shall be reproached at all times.
2 Nie kocha się głupi w roztropności, ale w tem, co mu objawia serce jego.
The foolish do not accept words of prudence, unless you say what is already turning in his heart.
3 Gdy przychodzi niezbożny, przychodzi też wzgarda, a z mężem lekkomyślnym urąganie.
The impious, when he has arrived within the depths of sin, thinks little of it. But ill repute and disgrace follow him.
4 Słowa ust męża mądrego są jako wody głębokie, a źródło mądrości jako potok wylewający.
Words from the mouth of a man are deep waters. And the fountain of wisdom is a torrent overflowing.
5 Nie dobra to, mieć wzgląd na osobę niezbożnego, aby był podwrócony sprawiedliwy w sądzie.
It is not good to accept the character of the impious, so as to turn away from true judgment.
6 Wargi głupiego zmierzają do swaru, a usta jego do bitwy wyzywają.
The lips of the foolish meddle in disputes. And his mouth provokes conflicts.
7 Usta głupiego są upadkiem jego, a wargi jego sidłem duszy jego.
The mouth of the foolish is his destruction, and his own lips are the ruin of his soul.
8 Słowa obmówcy są jako słowa zranionych, a wszakże przenikają do wnętrzności żywota.
The words of the double-tongued seem simple. And they reach even to the interior of the gut. Fear casts down the lazy, but the souls of the effeminate shall go hungry.
9 Kto niedbały w sprawach swoich, bratem jest utratnika.
Whoever is dissolute and slack in his work is the brother of him who wastes his own works.
10 Imię Pańskie jest mocną wieżą; sprawiedliwy się do niej uciecze, a wywyższony będzie.
The name of the Lord is a very strong tower. The just one rushes to it, and he shall be exalted.
11 Majętność bogatego jest miastem jego mocnem, a jako mur wysoki w myśli jego.
The substance of the wealthy is the city of his strength, and it is like a strong wall encircling him.
12 Przed upadkiem podnosi się serce człowiecze, a sławę uprzedza poniżenie.
The heart of a man is exalted before it is crushed and humbled before it is glorified.
13 Kto odpowiada, pierwej niż wysłucha, głupstwo to jego i zelżywość.
Whoever responds before he listens, demonstrates himself to be foolish and deserving of confusion.
14 Duch męża znosi niemoc swoję; ale ducha utrapionego któż zniesie?
The spirit of a man sustains his weakness. Yet who can sustain a spirit that is easily angered?
15 Serce rozumne nabywa umiejętności, a ucho mądrych szuka jej.
A prudent heart shall possess knowledge. And the ear of the wise seeks doctrine.
16 Dar człowieczy plac mu czyni, i przed wielmożnych przywodzi go.
A man’s gift expands his way and makes space for him before leaders.
17 Sprawiedliwym zda się ten, kto pierwszy w sprawie swojej; ale gdy przychodzi bliźni jego, dochodzi go.
The just is the first accuser of himself; his friend arrives and shall investigate him.
18 Los uśmierza zwady, i między możnymi rozsądek czyni.
Casting a lot suppresses contentions and passes judgment, even among the powerful.
19 Brat krzywdą urażony trudniejszy nad miasto niedobyte, a swary są jako zawory u pałacu.
A brother who is helped by a brother is like a reinforced city, and judgments are like the bars of cities.
20 Z owocu ust każdego nasycon bywa żywot jego; urodzajem warg swych będzie nasycony.
From the fruit of a man’s mouth shall his belly be filled. And the harvest of his own lips shall satisfy him.
21 Śmierć i żywot jest w mocy języka, a kto go miłuje, będzie jadł owoce jego.
Death and life are in the power of the tongue. Whoever values it shall eat from its fruits.
22 Kto znalazł żonę, znalazł rzecz dobrą, i dostąpił łaski od Pana.
He who has found a good wife has found goodness, and he shall draw contentment from the Lord. He who expels a good wife expels goodness. But he who holds on to an adulteress is foolish and impious.
23 Ubogi pokornie mówi; ale bogaty odpowiada surowie.
The poor will speak with supplications. And the rich will express themselves roughly.
24 Człowiek, który ma przyjaciół, ma się obchodzić po przyjacielsku, ponieważ przyjaciel bywa przychylniejszy nad brata.
A man amiable to society shall be more friendly than a brother.
