Przysłów 17
1 Lepszy jest kęs suchego chleba a w pokoju, niżeli pełen dom nabitego bydła ze swarem.
Más vale un bocado seco y con tranquilidad, Que casa llena de sacrificios injustos con contienda.
2 Sługa roztropny będzie panował nad synem, który jest ku hańbie; a między braćmi będzie dzielił dziedzictwo.
El esclavo prudente se impondrá al hijo que deshonra, Y con los hermanos compartirá la herencia.
3 Tygiel srebra a piec złota doświadcza; ale Pan serc dośwadcza.
El crisol para la plata y la hornaza para el oro, Pero Yavé prueba los corazones.
4 Zły pilnuje warg złośliwych, a kłamca słucha języka przewrotnego.
El malhechor hace caso al labio inicuo, Y el mentiroso escucha la boca detractora.
5 Kto się naśmiewa z ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; a kto się raduje z upadku czyjego, nie ujdzie pomsty.
El que se burla del pobre afrenta a su Hacedor, El que se alegra de la calamidad no quedará impune.
6 Korona starców są synowie synów ich, a ozdoba synów są ojcowie ich.
Corona de los ancianos son sus nietos, Honra de los hijos son sus padres.
7 Nie przystoi mowa poważna głupiemu, dopieroż księciu usta kłamliwe.
No conviene al necio el lenguaje excelente, ¡Cuánto menos al príncipe el labio mentiroso!
8 Jako kamień drogi, tak bywa dar wdzięczny temu, który go bierze; do czegokolwiek zmierzy, zdarzy mu się.
El soborno le parece piedra mágica al que lo practica: A donde se dirija halla prosperidad.
9 Kto pokrywa przestępstwo, szuka łaski; ale kto wznawia rzeczy, rozłącza przyjaciół.
El que busca amistad encubre la falta, Pero el que la divulga aparta al amigo.
10 Więcej waży gromienie u roztropnego, niżeli sto plag u głupiego.
Una sola reprensión es más eficaz para el prudente Que 100 golpes al imprudente.
11 Uporny tylko złego szuka, dla tego poseł okrutny będzie nań zesłany.
El rebelde no busca sino el mal. Un mensajero cruel será enviado contra él.
12 Lepiej jest człowiekowi spotkać się z niedźwiedzicą osierociałą, niżeli z głupim w głupstwie jego.
Mejor es encontrarse con una osa despojada de sus crías, Que con un necio empeñado en su insensatez.
13 Kto oddaje złem za dobre, nie wynijdzie złe z domu jego.
Al que paga cosas malas por cosas buenas, El mal no se aparta de su casa.
14 Kto zaczyna zwadę, jest jako ten, co przekopuje wodę; przetoż niż się zwada rozsili, zaniechaj go.
El que comienza una contienda suelta las aguas. Desiste, pues, antes que estalle el pleito.
15 Kto usprawiedliwia niezbożnego, a winnym czyni sprawiedliwego, oba jednako są obrzydliwością Panu.
El que justifica al impío y el que condena al justo, Ambos igualmente son repugnancia a Yavé.
16 Cóż po dostatku w ręku głupiego, ponieważ do nabycia mądrości rozumu nie ma?
¿Para qué sirve el dinero en mano del necio? ¿Para adquirir sabiduría sin entendimiento?
17 Wszelkiego czasu miłuje przyjaciel, a w ucisku stawia się jako brat.
En todo tiempo ama el amigo, Y el hermano nace para [el tiempo] de angustia.
18 Człowiek głupi daje rękę, czyniąc rękojemstwo przed twarzą przyjaciela swego.
El hombre carente de entendimiento da pronto la mano, Y sale fiador de su vecino.
19 Kto miłuje zwadę, miłuje grzech; a kto wynosi usta swe, szuka upadku.
El que ama la transgresión ama la disputa, Y el que abre mucho la puerta busca su ruina.
20 Przewrotny w sercu nie znajduje dobrego; a kto jest przewrotnego języka, wpadnie we złe.
El corazón engañoso no halla el bien, Y el de boca perversa cae en el mal.
21 Kto spłodził głupiego, na smutek swój spłodził go, ani się rozweseli ojciec niemądrego.
El que engendra a un insensato le resulta para su tristeza, Y el padre de un necio no tiene alegría.
22 Serce wesołe oczerstwia jako lekarstwo; ale duch sfrasowany wysusza kości.
El corazón alegre es una buena medicina, Pero un espíritu quebrantado seca los huesos.
23 Niezbożny potajemnie dar bierze, aby podwrócił ścieszki sądu.
El perverso toma soborno de su seno Para pervertir el curso de la justicia.
24 Na twarzy roztropnego znać mądrość; ale oczy głupiego aż na kraju ziemi.
En el rostro del entendido se refleja la sabiduría, Pero los ojos del necio vagan hasta el extremo de la tierra.
25 Syn głupi żałością jest ojcu swemu, a gorzkością rodzicielce swojej.
El hijo necio es pesadumbre de su padre, Y amargura de la que lo dio a luz.
26 Zaiste nie dobra, winować sprawiedliwego, albo żeby przełożeni kogo dla cnoty bić mieli.
Ciertamente no es bueno condenar al justo, Ni golpear a nobles que hacen lo recto.
27 Kto zawściąga mowy swe, jest umiejętnym; drogiego ducha jest mąż rozumny.
El que refrena sus palabras tiene entendimiento, Y el de espíritu sereno es hombre prudente.
28 Gdy głupi milczy, za mądrego poczytany bywa; a który zatula wargi swoje, za rozumnego.
Aun el necio cuando calla es tenido por sabio, El que cierra sus labios es entendido.
