Przysłów 17
1 Lepszy jest kęs suchego chleba a w pokoju, niżeli pełen dom nabitego bydła ze swarem.
Melhor é um pedaço seco de comida com tranquilidade, do que uma casa cheia de carne com briga.
2 Sługa roztropny będzie panował nad synem, który jest ku hańbie; a między braćmi będzie dzielił dziedzictwo.
O servo prudente dominará o filho causador de vergonha, e receberá parte da herança entre os irmãos.
3 Tygiel srebra a piec złota doświadcza; ale Pan serc dośwadcza.
O crisol é para a prata, e o forno para o ouro; mas o SENHOR prova os corações.
4 Zły pilnuje warg złośliwych, a kłamca słucha języka przewrotnego.
O malfeitor presta atenção ao lábio injusto; o mentiroso inclina os ouvidos à língua maligna.
5 Kto się naśmiewa z ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; a kto się raduje z upadku czyjego, nie ujdzie pomsty.
Quem ridiculariza o pobre insulta o seu Criador; aquele que se alegra da calamidade não ficará impune.
6 Korona starców są synowie synów ich, a ozdoba synów są ojcowie ich.
A coroa dos idosos [são] os filhos de seus filhos; e a glória dos filhos são seus pais.
7 Nie przystoi mowa poważna głupiemu, dopieroż księciu usta kłamliwe.
Não é adequado ao tolo falar com elegância; muito menos para o príncipe falar mentiras.
8 Jako kamień drogi, tak bywa dar wdzięczny temu, który go bierze; do czegokolwiek zmierzy, zdarzy mu się.
O presente é [como] uma pedra preciosa aos olhos de seus donos; para onde quer que se voltar, [tentará] ter algum proveito.
9 Kto pokrywa przestępstwo, szuka łaski; ale kto wznawia rzeczy, rozłącza przyjaciół.
Quem perdoa a transgressão busca a amizade; mas quem repete o assunto afasta amigos íntimos.
10 Więcej waży gromienie u roztropnego, niżeli sto plag u głupiego.
A repreensão entra mais profundamente no prudente do que cem açoites no tolo.
11 Uporny tylko złego szuka, dla tego poseł okrutny będzie nań zesłany.
Na verdade quem é mal busca somente a rebeldia; mas o mensageiro cruel será enviado contra ele.
12 Lepiej jest człowiekowi spotkać się z niedźwiedzicą osierociałą, niżeli z głupim w głupstwie jego.
[É melhor] ao homem encontrar uma ursa roubada [de seus filhotes], do que um tolo em sua loucura.
13 Kto oddaje złem za dobre, nie wynijdzie złe z domu jego.
Quanto ao que devolve o mal no lugar do bem, o mal nunca se afastará de sua casa.
14 Kto zaczyna zwadę, jest jako ten, co przekopuje wodę; przetoż niż się zwada rozsili, zaniechaj go.
Começar uma briga é [como] deixar águas rolarem; por isso, abandona a discussão antes que haja irritação.
15 Kto usprawiedliwia niezbożnego, a winnym czyni sprawiedliwego, oba jednako są obrzydliwością Panu.
Quem absolve ao perverso e quem condena ao justo, ambos são abomináveis ao SENHOR.
16 Cóż po dostatku w ręku głupiego, ponieważ do nabycia mądrości rozumu nie ma?
Para que serve o dinheiro na mão do tolo, já que ele não tem interesse em obter sabedoria?
17 Wszelkiego czasu miłuje przyjaciel, a w ucisku stawia się jako brat.
O amigo ama em todo tempo, e o irmão nasce para [ajudar] na angústia.
18 Człowiek głupi daje rękę, czyniąc rękojemstwo przed twarzą przyjaciela swego.
O homem imprudente assume compromisso, ficando como fiador de seu próximo.
19 Kto miłuje zwadę, miłuje grzech; a kto wynosi usta swe, szuka upadku.
Quem ama a briga, ama a transgressão; quem constrói alta sua porta busca ruína.
20 Przewrotny w sercu nie znajduje dobrego; a kto jest przewrotnego języka, wpadnie we złe.
O perverso de coração nunca encontrará o bem; e quem distorce [as palavras de] sua língua cairá no mal.
21 Kto spłodził głupiego, na smutek swój spłodził go, ani się rozweseli ojciec niemądrego.
Quem gera o louco [cria] sua própria tristeza; e o pai do imprudente não se alegrará.
22 Serce wesołe oczerstwia jako lekarstwo; ale duch sfrasowany wysusza kości.
O coração alegre é um bom remédio, mas o espírito abatido faz os ossos se secarem.
23 Niezbożny potajemnie dar bierze, aby podwrócił ścieszki sądu.
O perverso toma o presente do seio, para perverter os caminhos da justiça.
24 Na twarzy roztropnego znać mądrość; ale oczy głupiego aż na kraju ziemi.
A sabedoria está diante do rosto do prudente; porém os olhos do tolo [estão voltados] para os confins da terra.
25 Syn głupi żałością jest ojcu swemu, a gorzkością rodzicielce swojej.
O filho tolo é tristeza para seu pai, e amargura para aquela que o gerou.
26 Zaiste nie dobra, winować sprawiedliwego, albo żeby przełożeni kogo dla cnoty bić mieli.
Também não é bom punir ao justo, nem bater nos príncipes por causa da justiça.
27 Kto zawściąga mowy swe, jest umiejętnym; drogiego ducha jest mąż rozumny.
Quem entende o conhecimento guarda suas palavras; [e] o homem de bom entendimento [é] de espírito calmo.
28 Gdy głupi milczy, za mądrego poczytany bywa; a który zatula wargi swoje, za rozumnego.
Até o tolo, quando está calado, é considerado como sábio; [e] quem fecha seus lábios, como de bom senso.
