Przysłów 17
1 Lepszy jest kęs suchego chleba a w pokoju, niżeli pełen dom nabitego bydła ze swarem.
Vaut mieux une bouchée de pain sec avec la joie, qu’une maison pleine de victimes avec la dispute.
2 Sługa roztropny będzie panował nad synem, który jest ku hańbie; a między braćmi będzie dzielił dziedzictwo.
Le serviteur sage dominera les fils insensés; et il partagera l’héritage entre les frères.
3 Tygiel srebra a piec złota doświadcza; ale Pan serc dośwadcza.
Comme par le feu est éprouvé l’argent, et l’or dans le creuset; ainsi le Seigneur éprouve les cœurs.
4 Zły pilnuje warg złośliwych, a kłamca słucha języka przewrotnego.
Le méchant obéit à une langue inique, et le trompeur obtempère à une lèvre mensongère.
5 Kto się naśmiewa z ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; a kto się raduje z upadku czyjego, nie ujdzie pomsty.
Celui qui méprise le pauvre outrage celui qui l’a fait, et celui qui se réjouit de la ruine d’un autre ne sera pas impuni.
6 Korona starców są synowie synów ich, a ozdoba synów są ojcowie ich.
La couronne des vieillards sont les fils des fils; et la gloire des fils sont leurs pères.
7 Nie przystoi mowa poważna głupiemu, dopieroż księciu usta kłamliwe.
Les paroles graves ne conviennent pas à un insensé; ni à un prince une lèvre menteuse.
8 Jako kamień drogi, tak bywa dar wdzięczny temu, który go bierze; do czegokolwiek zmierzy, zdarzy mu się.
C’est une pierre précieuse très agréable, que l’attente de celui qui espère; de quelque côté qu’il se tourne, il agit avec intelligence et prudence.
9 Kto pokrywa przestępstwo, szuka łaski; ale kto wznawia rzeczy, rozłącza przyjaciół.
Celui qui cache une faute recherche l’amitié: celui qui la rappelle une seconde fois sépare ceux qui étaient unis.
10 Więcej waży gromienie u roztropnego, niżeli sto plag u głupiego.
Plus profite une réprimande à un homme prudent que cent coups à un insensé.
11 Uporny tylko złego szuka, dla tego poseł okrutny będzie nań zesłany.
Toujours le méchant cherche des querelles: mais un ange cruel sera envoyé contre lui.
12 Lepiej jest człowiekowi spotkać się z niedźwiedzicą osierociałą, niżeli z głupim w głupstwie jego.
Il est plus avantageux de rencontrer une ourse à qui l’on a enlevé ses petits qu’un insensé se confiant dans sa folie.
13 Kto oddaje złem za dobre, nie wynijdzie złe z domu jego.
Celui qui rend le mal pour le bien, le malheur ne s’éloignera pas de sa maison.
14 Kto zaczyna zwadę, jest jako ten, co przekopuje wodę; przetoż niż się zwada rozsili, zaniechaj go.
Celui qui lâche l’eau entame un procès; mais, avant qu’il soutire un affront, il abandonne le jugement.
15 Kto usprawiedliwia niezbożnego, a winnym czyni sprawiedliwego, oba jednako są obrzydliwością Panu.
Celui qui justifie l’impie et celui qui condamne le juste sont tous deux en abomination auprès de Dieu.
16 Cóż po dostatku w ręku głupiego, ponieważ do nabycia mądrości rozumu nie ma?
Que sert à l’insensé d’avoir des richesses, puisqu’il ne peut acheter la sagesse? Celui qui élève sa maison bien haut en cherche la ruine; et celui qui évite d’apprendre tombera dans des maux.
17 Wszelkiego czasu miłuje przyjaciel, a w ucisku stawia się jako brat.
Il aime en tout temps, celui qui est ami; et c’est dans les angoisses qu’un frère se fait connaître.
18 Człowiek głupi daje rękę, czyniąc rękojemstwo przed twarzą przyjaciela swego.
Un homme insensé battra des mains, lorsqu’il aura répondu pour son ami.
19 Kto miłuje zwadę, miłuje grzech; a kto wynosi usta swe, szuka upadku.
Celui qui médite des discordes aime les rixes; et celui qui élève sa porte cherche sa ruine.
20 Przewrotny w sercu nie znajduje dobrego; a kto jest przewrotnego języka, wpadnie we złe.
Celui qui a un cœur pervers ne trouvera pas le bien; et celui qui tourne la langue tombera dans le malheur.
21 Kto spłodził głupiego, na smutek swój spłodził go, ani się rozweseli ojciec niemądrego.
L’insensé est né pour son ignominie; et un père dans un fils stupide ne mettra pas sa joie.
22 Serce wesołe oczerstwia jako lekarstwo; ale duch sfrasowany wysusza kości.
Un cœur joyeux rend la santé florissante; une âme triste dessèche les os.
23 Niezbożny potajemnie dar bierze, aby podwrócił ścieszki sądu.
L’impie reçoit en secret des présents, afin qu’il pervertisse les sentiers de la justice.
24 Na twarzy roztropnego znać mądrość; ale oczy głupiego aż na kraju ziemi.
Sur la face de l’homme prudent brille la sagesse; les yeux des insensés sont à l’extrémité du monde.
25 Syn głupi żałością jest ojcu swemu, a gorzkością rodzicielce swojej.
Un fils insensé est la colère de son père, et la douleur de la mère qui l’a enfanté.
26 Zaiste nie dobra, winować sprawiedliwego, albo żeby przełożeni kogo dla cnoty bić mieli.
Il n’est pas bon de causer du dommage au juste, ni de frapper le prince qui juge selon la justice.
27 Kto zawściąga mowy swe, jest umiejętnym; drogiego ducha jest mąż rozumny.
Celui qui modère ses paroles est docte et prudent; et l’homme savant est d’un esprit précieux.
28 Gdy głupi milczy, za mądrego poczytany bywa; a który zatula wargi swoje, za rozumnego.
L’insensé même, s’il se tait, sera réputé pour sage, et, s’il comprime ses lèvres, pour intelligent.
