< Przysłów 15 >
1 Odpowiedź łagodna uśmierza gniew; ale słowa przykre wzruszają popędliwość.
Responsio mollis frangit iram: sermo durus suscitat furorem.
2 Język mądrych zdobi umiejętność; ale usta głupich wywierają głupstwo.
Lingua sapientium ornat scientiam: os fatuorum ebullit stultitiam.
3 Na każdem miejscu oczy Pańskie upatrują złe i dobre.
In omni loco oculi Domini contemplantur bonos et malos.
4 Zdrowy język jest drzewo żywota; ale przewrotność z niego jest jako zdruzgotanie od wiatru.
Lingua placabilis, lignum vitæ: quæ autem immoderata est, conteret spiritum.
5 Głupi gardzi karaniem ojca swego; ale kto przyjmuje napomnienie, stanie się ostrożnym.
Stultus irridet disciplinam patris sui: qui autem custodit increpationes, astutior fiet. In abundanti iustitia virtus maxima est: cogitationes autem impiorum eradicabuntur.
6 W domu sprawiedliwego jest dostatek wielki; ale w dochodach niepobożnego zamięszanie.
Domus iusti plurima fortitudo: et in fructibus impii conturbatio.
7 Wargi mądrych sieją umiejętność; ale serce głupich nie tak.
Labia sapientium disseminabunt scientiam: cor stultorum dissimile erit.
8 Ofiara niepobożnych jest obrzydliwością Panu; ale modlitwa szczerych podoba mu się.
Victimæ impiorum abominabiles Domino: vota iustorum placabilia:
9 Obrzydliwością Panu jest droga bezbożnego, ale tego, co idzie za sprawiedliwością, miłuje.
Abominatio est Domino via impii: qui sequitur iustitiam, diligitur ab eo.
10 Karanie srogie należy temu, co opuszcza drogę; a kto ma w nienawiści karność, umrze.
Doctrina mala deserenti viam vitæ: qui increpationes odit, morietur.
11 Piekło i zatracenie są przed Panem; jakoż daleko więcej serca synów ludzkich. (Sheol )
Infernus, et perditio coram Domino: quanto magis corda filiorum hominum! (Sheol )
12 Naśmiewca nie miłuje tego, który go karze, ani do mądrych przychodzi.
Non amat pestilens eum, qui se corripit: nec ad sapientes graditur.
13 Serce wesołe uwesela twarz; ale dla żałości serca duch strapiony bywa.
Cor gaudens exhilarat faciem: in mœrore animi deiicitur spiritus.
14 Serce rozumne szuka umiejętności; ale usta głupich karmią się głupstwem
Cor sapientis quærit doctrinam: et os stultorum pascitur imperitia.
15 Wszystkie dni ubogiego są złe; ale kto jest wesołego serca, ma gody ustawiczne.
Omnes dies pauperis, mali: secura mens quasi iuge convivium.
16 Lepsza jest trocha w bojaźni Pańskiej, niżeli skarb wielki z kłopotem.
Melius est parum cum timore Domini, quam thesauri magni et insatiabiles.
17 Lepszy jest pokarm z jarzyny, gdzie jest miłość, niżeli z karmnego wołu, gdzie jest nienawiść.
Melius est vocari ad olera cum charitate: quam ad vitulum saginatum cum odio.
18 Mąż gniewliwy wszczyna swary; ale nierychły do gniewu uśmierza zwady.
Vir iracundus provocat rixas: qui patiens est, mitigat suscitatas.
19 Droga leniwego jest jako płot cierniowy, ale ścieszka szczerych jest równa.
Iter pigrorum quasi sepes spinarum: via iustorum absque offendiculo.
20 Syn mądry uwesela ojca; ale głupi człowiek lekce waży matkę swoję.
Filius sapiens lætificat patrem: et stultus homo despicit matrem suam.
21 Głupstwo jest weselem głupiemu, ale człowiek roztropny prostuje drogę swoję.
Stultitia gaudium stulto: et vir prudens dirigit gressus suos.
22 Gdzie niemasz rady, rozsypują się myśli; ale w mnóstwie radców ostoją się.
Dissipantur cogitationes ubi non est consilium: ubi vero sunt plures consiliarii, confirmantur.
23 Weseli się człowiek z odpowiedzi ust swoich: bo słowo według czasu wyrzeczone, o jako jest dobre!
Lætatur homo in sententia oris sui: et sermo opportunus est optimus.
24 Drogę żywota rozumny ma ku górze, aby się uchronił piekła głębokiego. (Sheol )
Semita vitæ super eruditum, ut declinet de inferno novissimo. (Sheol )
25 Pan wywróci dom pysznych; ale wdowy granicę utwierdzi.
Domum superborum demolietur Dominus: et firmos faciet terminos viduæ.
26 Myśli złego są obrzydliwością Panu! ale powieści czystych są przyjemne.
Abominatio Domini cogitationes malæ: et purus sermo pulcherrimus firmabitur ab eo.
27 Kto chciwie naśladuje łakomstwa, zamięszanie czyni w domu swoim; ale kto ma w nienawiści dary, będzie żył.
Conturbat domum suam qui sectatur avaritiam: qui autem odit munera, vivet. Per misericordiam et fidem purgantur peccata: per timorem autem Domini declinat omnis a malo.
28 Serce sprawiedliwego przemyśliwa, co ma mówić; ale usta niepobożnych wywierają złe rzeczy.
Mens iusti meditatur obedientiam: os impiorum redundat malis.
29 Dalekim jest Pan od niepobożnych; ale modlitwę sprawiedliwych wysłuchiwa.
Longe est Dominus ab impiis: et orationes iustorum exaudiet.
30 Światłość oczów uwesela serce, a wieść dobra tuczy kości.
Lux oculorum lætificat animam: fama bona impinguat ossa.
31 Ucho, które słucha karności żywota, w pośrodku mądrych mieszkać będzie.
Auris, quæ audit increpationes vitæ, in medio sapientium commorabitur.
32 Kto uchodzi ćwiczenia, zaniedbywa duszy swojej; ale kto przyjmuje karanie, ma rozum.
Qui abiicit disciplinam, despicit animam suam: qui autem acquiescit increpationibus, possessor est cordis.
33 Bojaźń Pańska jest ćwiczenie się w mądrości, a sławę uprzedza poniżenie.
Timor Domini, disciplina sapientiæ: et gloriam præcedit humilitas.