< Przysłów 15 >
1 Odpowiedź łagodna uśmierza gniew; ale słowa przykre wzruszają popędliwość.
A gentle answer turns away wrath, but a harsh word stirs up anger.
2 Język mądrych zdobi umiejętność; ale usta głupich wywierają głupstwo.
The tongue of the wise commends knowledge, but the mouths of fools gush out folly.
3 Na każdem miejscu oczy Pańskie upatrują złe i dobre.
The LORD’s eyes are everywhere, keeping watch on the evil and the good.
4 Zdrowy język jest drzewo żywota; ale przewrotność z niego jest jako zdruzgotanie od wiatru.
A gentle tongue is a tree of life, but deceit in it crushes the spirit.
5 Głupi gardzi karaniem ojca swego; ale kto przyjmuje napomnienie, stanie się ostrożnym.
A fool despises his father’s correction, but he who heeds reproof shows prudence.
6 W domu sprawiedliwego jest dostatek wielki; ale w dochodach niepobożnego zamięszanie.
In the house of the righteous is much treasure, but the income of the wicked brings trouble.
7 Wargi mądrych sieją umiejętność; ale serce głupich nie tak.
The lips of the wise spread knowledge; not so with the heart of fools.
8 Ofiara niepobożnych jest obrzydliwością Panu; ale modlitwa szczerych podoba mu się.
The sacrifice made by the wicked is an abomination to the LORD, but the prayer of the upright is his delight.
9 Obrzydliwością Panu jest droga bezbożnego, ale tego, co idzie za sprawiedliwością, miłuje.
The way of the wicked is an abomination to the LORD, but he loves him who follows after righteousness.
10 Karanie srogie należy temu, co opuszcza drogę; a kto ma w nienawiści karność, umrze.
There is stern discipline for one who forsakes the way. Whoever hates reproof shall die.
11 Piekło i zatracenie są przed Panem; jakoż daleko więcej serca synów ludzkich. (Sheol )
Sheol and Abaddon are before the LORD— how much more then the hearts of the children of men! (Sheol )
12 Naśmiewca nie miłuje tego, który go karze, ani do mądrych przychodzi.
A scoffer doesn’t love to be reproved; he will not go to the wise.
13 Serce wesołe uwesela twarz; ale dla żałości serca duch strapiony bywa.
A glad heart makes a cheerful face, but an aching heart breaks the spirit.
14 Serce rozumne szuka umiejętności; ale usta głupich karmią się głupstwem
The heart of one who has understanding seeks knowledge, but the mouths of fools feed on folly.
15 Wszystkie dni ubogiego są złe; ale kto jest wesołego serca, ma gody ustawiczne.
All the days of the afflicted are wretched, but one who has a cheerful heart enjoys a continual feast.
16 Lepsza jest trocha w bojaźni Pańskiej, niżeli skarb wielki z kłopotem.
Better is little, with the fear of the LORD, than great treasure with trouble.
17 Lepszy jest pokarm z jarzyny, gdzie jest miłość, niżeli z karmnego wołu, gdzie jest nienawiść.
Better is a dinner of herbs, where love is, than a fattened calf with hatred.
18 Mąż gniewliwy wszczyna swary; ale nierychły do gniewu uśmierza zwady.
A wrathful man stirs up contention, but one who is slow to anger appeases strife.
19 Droga leniwego jest jako płot cierniowy, ale ścieszka szczerych jest równa.
The way of the sluggard is like a thorn patch, but the path of the upright is a highway.
20 Syn mądry uwesela ojca; ale głupi człowiek lekce waży matkę swoję.
A wise son makes a father glad, but a foolish man despises his mother.
21 Głupstwo jest weselem głupiemu, ale człowiek roztropny prostuje drogę swoję.
Folly is joy to one who is void of wisdom, but a man of understanding keeps his way straight.
22 Gdzie niemasz rady, rozsypują się myśli; ale w mnóstwie radców ostoją się.
Where there is no counsel, plans fail; but in a multitude of counsellors they are established.
23 Weseli się człowiek z odpowiedzi ust swoich: bo słowo według czasu wyrzeczone, o jako jest dobre!
Joy comes to a man with the reply of his mouth. How good is a word at the right time!
24 Drogę żywota rozumny ma ku górze, aby się uchronił piekła głębokiego. (Sheol )
The path of life leads upward for the wise, to keep him from going downward to Sheol. (Sheol )
25 Pan wywróci dom pysznych; ale wdowy granicę utwierdzi.
The LORD will uproot the house of the proud, but he will keep the widow’s borders intact.
26 Myśli złego są obrzydliwością Panu! ale powieści czystych są przyjemne.
The LORD detests the thoughts of the wicked, but the thoughts of the pure are pleasing.
27 Kto chciwie naśladuje łakomstwa, zamięszanie czyni w domu swoim; ale kto ma w nienawiści dary, będzie żył.
He who is greedy for gain troubles his own house, but he who hates bribes will live.
28 Serce sprawiedliwego przemyśliwa, co ma mówić; ale usta niepobożnych wywierają złe rzeczy.
The heart of the righteous weighs answers, but the mouth of the wicked gushes out evil.
29 Dalekim jest Pan od niepobożnych; ale modlitwę sprawiedliwych wysłuchiwa.
The LORD is far from the wicked, but he hears the prayer of the righteous.
30 Światłość oczów uwesela serce, a wieść dobra tuczy kości.
The light of the eyes rejoices the heart. Good news gives health to the bones.
31 Ucho, które słucha karności żywota, w pośrodku mądrych mieszkać będzie.
The ear that listens to reproof lives, and will be at home amongst the wise.
32 Kto uchodzi ćwiczenia, zaniedbywa duszy swojej; ale kto przyjmuje karanie, ma rozum.
He who refuses correction despises his own soul, but he who listens to reproof gets understanding.
33 Bojaźń Pańska jest ćwiczenie się w mądrości, a sławę uprzedza poniżenie.
The fear of the LORD teaches wisdom. Before honour is humility.