Przysłów 15
1 Odpowiedź łagodna uśmierza gniew; ale słowa przykre wzruszają popędliwość.
A soft answer turns back fury, And a grievous word raises up anger.
2 Język mądrych zdobi umiejętność; ale usta głupich wywierają głupstwo.
The tongue of the wise makes knowledge good, And the mouth of fools utters folly.
3 Na każdem miejscu oczy Pańskie upatrują złe i dobre.
The eyes of YHWH are in every place, Watching the evil and the good.
4 Zdrowy język jest drzewo żywota; ale przewrotność z niego jest jako zdruzgotanie od wiatru.
A healed tongue [is] a tree of life, And perverseness in it—a breach in the spirit.
5 Głupi gardzi karaniem ojca swego; ale kto przyjmuje napomnienie, stanie się ostrożnym.
A fool despises the instruction of his father, And whoever is regarding reproof is prudent.
6 W domu sprawiedliwego jest dostatek wielki; ale w dochodach niepobożnego zamięszanie.
Abundant strength [is in] the house of the righteous, And in the increase of the wicked—trouble.
7 Wargi mądrych sieją umiejętność; ale serce głupich nie tak.
The lips of the wise scatter knowledge, And the heart of fools [is] not right.
8 Ofiara niepobożnych jest obrzydliwością Panu; ale modlitwa szczerych podoba mu się.
The sacrifice of the wicked [is] an abomination to YHWH, And the prayer of the upright [is] His delight.
9 Obrzydliwością Panu jest droga bezbożnego, ale tego, co idzie za sprawiedliwością, miłuje.
The way of the wicked [is] an abomination to YHWH, And He loves whoever is pursuing righteousness.
10 Karanie srogie należy temu, co opuszcza drogę; a kto ma w nienawiści karność, umrze.
Discipline [is] grievous to him who is forsaking the path, Whoever is hating reproof dies.
Sheol and destruction [are] before YHWH, Surely also the hearts of the sons of men. (Sheol h7585)
12 Naśmiewca nie miłuje tego, który go karze, ani do mądrych przychodzi.
A scorner does not love his reprover, He does not go to the wise.
13 Serce wesołe uwesela twarz; ale dla żałości serca duch strapiony bywa.
A joyful heart makes the face glad, And the spirit is struck by grief of heart.
14 Serce rozumne szuka umiejętności; ale usta głupich karmią się głupstwem
The heart of the intelligent seeks knowledge, And the mouth of fools enjoys folly.
15 Wszystkie dni ubogiego są złe; ale kto jest wesołego serca, ma gody ustawiczne.
All the days of the afflicted [are] evil, And gladness of heart [is] a perpetual banquet.
16 Lepsza jest trocha w bojaźni Pańskiej, niżeli skarb wielki z kłopotem.
Better [is] a little with the fear of YHWH, Than much treasure, and tumult with it.
17 Lepszy jest pokarm z jarzyny, gdzie jest miłość, niżeli z karmnego wołu, gdzie jest nienawiść.
Better [is] an allowance of green herbs and love there, Than a fatted ox, and hatred with it.
18 Mąż gniewliwy wszczyna swary; ale nierychły do gniewu uśmierza zwady.
A man of fury stirs up contention, And the slow to anger appeases strife.
19 Droga leniwego jest jako płot cierniowy, ale ścieszka szczerych jest równa.
The way of the slothful [is] as a hedge of briers, And the path of the upright is raised up.
20 Syn mądry uwesela ojca; ale głupi człowiek lekce waży matkę swoję.
A wise son makes a father glad. And a foolish man is despising his mother.
21 Głupstwo jest weselem głupiemu, ale człowiek roztropny prostuje drogę swoję.
Folly is joy to one lacking heart, And a man of intelligence directs [his] going.
22 Gdzie niemasz rady, rozsypują się myśli; ale w mnóstwie radców ostoją się.
The making void of purposes [is] without counsel, And in a multitude of counselors it is established.
23 Weseli się człowiek z odpowiedzi ust swoich: bo słowo według czasu wyrzeczone, o jako jest dobre!
Joy [is] to a man in the answer of his mouth, And a word in its season—how good!
A path of life [is] on high for the wise, To turn aside from Sheol beneath. (Sheol h7585)
25 Pan wywróci dom pysznych; ale wdowy granicę utwierdzi.
YHWH pulls down the house of the proud, And He sets up the border of the widow.
26 Myśli złego są obrzydliwością Panu! ale powieści czystych są przyjemne.
Thoughts of wickedness [are] an abomination to YHWH, And sayings of pleasantness [are] pure.
27 Kto chciwie naśladuje łakomstwa, zamięszanie czyni w domu swoim; ale kto ma w nienawiści dary, będzie żył.
A dishonest gainer is troubling his house, And whoever is hating gifts lives.
28 Serce sprawiedliwego przemyśliwa, co ma mówić; ale usta niepobożnych wywierają złe rzeczy.
The heart of the righteous meditates to answer, And the mouth of the wicked utters evil things.
29 Dalekim jest Pan od niepobożnych; ale modlitwę sprawiedliwych wysłuchiwa.
YHWH [is] far from the wicked, And He hears the prayer of the righteous.
30 Światłość oczów uwesela serce, a wieść dobra tuczy kości.
The light of the eyes makes the heart glad, A good report makes the bone fat.
31 Ucho, które słucha karności żywota, w pośrodku mądrych mieszkać będzie.
An ear that is hearing the reproof of life Lodges among the wise.
32 Kto uchodzi ćwiczenia, zaniedbywa duszy swojej; ale kto przyjmuje karanie, ma rozum.
Whoever is refusing instruction is despising his soul, And whoever is hearing reproof Is getting understanding.
33 Bojaźń Pańska jest ćwiczenie się w mądrości, a sławę uprzedza poniżenie.
The fear of YHWH [is] the instruction of wisdom, And humility [is] before honor!
