Przysłów 1
1 Przypowieści Salomona, syna Dawidowego, króla Izraelskiego,
The parables of Solomon, the son of David, king of Israel.
2 Dla poznania mądrości i ćwiczenia, ku wyrozumieniu powieści roztropnych;
To know wisdom, and instruction:
3 Dla pojęcia ćwiczenia w rozumie, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
To understand the words of prudence: and to receive the instruction of doctrine, justice, and judgment, and equity:
4 Dla podania prostakom ostrożności, młodemu umiejętności, i opatrzności.
To give subtilty to little ones, to the young man knowledge and understanding.
5 Tych gdy mądry słuchać będzie, przybędzie mu nauki, a roztropny w radach opatrzniejszy będzie,
A wise man shall hear and shall be wiser: and he that understandeth, shall possess governments.
6 Aby zrozumiał przypowieści, i wykłady ich, słowa mądrych i zagadki ich.
He shall understand a parable, and the interpretation, the words of the wise, and their mysterious sayings.
7 Bojaźń Pańska jest początkiem umiejętności; ale głupi mądrością i ćwiczeniem gardzą.
The fear of the Lord is the beginning of wisdom. Fools despise wisdom and instruction.
8 Słuchaj, synu mój! ćwiczenia ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
My son, hear the instruction of thy father, and forsake not the law of thy mother:
9 Bo to przyda wdzięczności głowie twojej, i będzie łańcuchem kosztownym szyi twojej.
That grace may be added to thy head, and a chain of gold to thy neck.
10 Synu mój! jeżliby cię namawiali grzesznicy, nie przyzwalaj.
My son, if sinners shall entice thee, consent not to them.
11 Jeźlićby rzekli: Pójdź z nami, czyhajmy na krew, zasadźmy się na niewinnego bez przyczyny;
If they shall say: Come with us, let us lie in wait for blood, let us hide snares for the innocent without cause:
Let us swallow him up alive like hell, and whole as one that goeth down into the pit. (Sheol h7585)
13 Wszelkiej majętności kosztownej nabędziemy, napełnimy domy nasze korzyścią;
We shall find all precious substance, we shall fill our houses with spoils.
14 Rzuć między nas los twój; mieszek jeden wszyscy mieć będziemy.
Cast in thy lot with us, let us all have one purse.
15 Synu mójâ nie chodźże z nimi w drogę; zawściągnij nogi twojej od ścieżek ich.
My son, walk not thou with them, restrain thy foot from their paths.
16 Albowiem nogi ich ku złemu bieżą, i spieszą się na wylanie krwi.
For their feet run to evil, and make haste to shed blood.
17 Bo jako próżno zastawiają sieci przed oczyma wszelkiego ptaka skrzydlastego:
But a net is spread in vain before the eyes of them that have wings.
18 Tak i ci na krew swoję czyhają, a zasadzają się na duszę swoję.
And they themselves lie in wait for their own blood, and practise deceits against their own souls.
19 Takieć są ścieszki każdego czyhającego na zysk, który duszę pana swego odbiera.
So the wage of every covetous man destroy the souls of the possessors.
20 Mądrość na dworzu woła, głos swój na ulicach wydaje.
Wisdom preacheth abroad, she uttereth her voice in the streets:
21 W największym zgiełku woła, u wrót bram, w miastach powieści swoje opowiada, mówiąc:
At the head of multitudes she crieth out, in the entrance of the gates of the city she uttereth her words, saying:
22 Prostacy! dokądże się kochać będziecie w prostocie? a naśmiewcy pośmiewisko miłować będziecie? a głupi nienawidzieć umiejętności będziecie?
O children, how long will you love childishness, and fools covet those things which are hurtful to themselves, and the unwise hate knowledge?
23 Nawróćcież się na karanie moje; oto wam wydam ducha mojego, a podam wam do znajomości słowa moje.
Turn ye at my reproof: behold I will utter my spirit to you, and will shew you my words.
24 Ponieważem wołała, a nie chcieliście; wyciągałam rękę moję, a nie był, ktoby uważał;
Because I called, and you refused: I stretched out my hand, and there was none that regarded.
25 Owszem odrzuciliście wszystkę radę moję, a karności mojej nie chcieliście przyjąć;
You have despised all my counsel, and have neglected my reprehensions.
26 Przetoż ja w zginieniu waszem śmiać się będę, będę z was szydziła, gdy przyjdzie, czego się strachacie.
I also will laugh in your destruction, and will mock when that shall come to you which you feared.
27 Gdy przyjdzie jako spustoszenie, czego się strachacie, i gdy zginienie wasze przypadnie jako wicher, gdy przyjdzie na was ucisk i utrapienie;
When sudden calamity shall fall on you, and destruction, as a tempest, shall be at hand: when tribulation and distress shall come upon you:
28 Tedy mię wzywać będą, a nie nie wysłucham; szukać mię będą z poranku, a nie znajdą mię.
Then shall they call upon me, and I will not hear: they shall rise in the morning and shall not find me:
29 Przeto, iż mieli w nienawiści umiejętność, a bojaźni Pańskiej nie obrali sobie,
Because they have hated instruction and received not the fear of the Lord,
30 Ani przestawali na radzie mijej, ale gardzili wszelką karnością moją:
Nor consented to my counsel, but despised all my reproof.
31 Przetoż będą używać owocu dróg swoich, a radami swemi nasyceni będą.
Therefore they shall eat the fruit of their own way, and shall be filled with their own devices.
32 Bo odwrócenie prostaków pozabija ich, a szczęście głupich wytraci ich.
The turning away of little ones shall kill them, and the prosperity of fools shall destroy them.
33 Ale kto mię słucha, bezpiecznie mieszkać będzie, a będzie wolny od strachu złych rzeczy.
But he that shall hear me, shall rest without terror, and shall enjoy abundance, without fear of evils.
