Przysłów 1
1 Przypowieści Salomona, syna Dawidowego, króla Izraelskiego,
Ngeche mag Solomon wuod Daudi, ruodh Israel:
2 Dla poznania mądrości i ćwiczenia, ku wyrozumieniu powieści roztropnych;
mamiyo iyudo rieko kod ritruok makare, kendo winjo tiend weche matut;
3 Dla pojęcia ćwiczenia w rozumie, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
kendo miyo idak e ngima moritore kendo mobidhore kitimo gima adiera kendo gima kare kendo mowinjore,
4 Dla podania prostakom ostrożności, młodemu umiejętności, i opatrzności.
gimiyo joma ngʼeyogi tin bedo mariek, kendo gimiyo jomatindo ngʼeyo tiend weche kendo pogo tiend wach.
5 Tych gdy mądry słuchać będzie, przybędzie mu nauki, a roztropny w radach opatrzniejszy będzie,
Mad jomariek chik itgi mondo owinji kendo gimedgi e puonjruokgi, to jogo mongʼeyo pogo tiend wach mad oyud gino ma chikogi,
6 Aby zrozumiał przypowieści, i wykłady ich, słowa mądrych i zagadki ich.
mondo gingʼe ngeche, sigendini, kod weche ma tiendgi tek mag jorieko.
7 Bojaźń Pańska jest początkiem umiejętności; ale głupi mądrością i ćwiczeniem gardzą.
Luoro Jehova Nyasaye e chakruok mar ngʼeyo to joma ofuwo chayo rieko gi ritruok makare.
8 Słuchaj, synu mój! ćwiczenia ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
Wuoda, chik iti ni puonj wuonu, kendo kik ijwangʼ puonj mar minu.
9 Bo to przyda wdzięczności głowie twojej, i będzie łańcuchem kosztownym szyi twojej.
Ginibedni kaka kondo michwowo e wiyi, kendo kaka thiwni miketo e ngʼuti mondo ineri maber.
10 Synu mój! jeżliby cię namawiali grzesznicy, nie przyzwalaj.
Wuoda, ka joricho hoyoi mondo itim marach, kik iyienegi.
11 Jeźlićby rzekli: Pójdź z nami, czyhajmy na krew, zasadźmy się na niewinnego bez przyczyny;
Kagiwachoni niya, “Bi idhi kodwa; mondo wabuti ni ngʼato wanegi, kendo wamonj kayiem nono joma onge ketho;
mondo wamuonygi ngili ka bur liel mana ka joma omwony mangima gi bur; (Sheol h7585)
13 Wszelkiej majętności kosztownej nabędziemy, napełnimy domy nasze korzyścią;
wabiro yudo gik moko duto mabeyo ma nengogi tek, mi wapongʼ utewa gi gik moyaki.
14 Rzuć między nas los twój; mieszek jeden wszyscy mieć będziemy.
In bende riwri kodwa e wachni, kendo wanapog gigo duto mwayako.”
15 Synu mójâ nie chodźże z nimi w drogę; zawściągnij nogi twojej od ścieżek ich.
Wuoda, kik idhi kodgi ngangʼ kendo kik iwuoth e yoregigo,
16 Albowiem nogi ich ku złemu bieżą, i spieszą się na wylanie krwi.
nikech tiendgi reto piyo piyo mar timo richo kendo gimwomore mondo gichwer remo.
17 Bo jako próżno zastawiają sieci przed oczyma wszelkiego ptaka skrzydlastego:
Mano kaka en gima nono chiko obadho ka winy duto neno.
18 Tak i ci na krew swoję czyhają, a zasadzają się na duszę swoję.
Jogi ochiko obadho ne gin giwegi, kendo gin ema ginimokie!
19 Takieć są ścieszki każdego czyhającego na zysk, który duszę pana swego odbiera.
Mano e giko jogo duto mohero yudo gimoro moyud e yo marach; gino kawo ngima jogo moyude.
20 Mądrość na dworzu woła, głos swój na ulicach wydaje.
Rieko goyo koko matek e yore mag dala, ogoyo koko bende e kuonde chokruok;
21 W największym zgiełku woła, u wrót bram, w miastach powieści swoje opowiada, mówiąc:
oywak kogoyo koko e akerkeke mag yore motimo koko, owuoyo e dhorangeye mag mier madongo kopenjo niya,
22 Prostacy! dokądże się kochać będziecie w prostocie? a naśmiewcy pośmiewisko miłować będziecie? a głupi nienawidzieć umiejętności będziecie?
“Nyaka karangʼo ma un joma ngʼeyogi tin nusik kuhero yoreu mag ngʼeyo matin?” Nyaka karangʼo ma jojaro pod nosik kamor, e jaro kendo joma ofuwo nosiki kochayo puonj?
23 Nawróćcież się na karanie moje; oto wam wydam ducha mojego, a podam wam do znajomości słowa moje.
Ka dine uwinj siem mara, dine abedo kodu thuolo, kendo damiyo ungʼeyo pacha.
24 Ponieważem wołała, a nie chcieliście; wyciągałam rękę moję, a nie był, ktoby uważał;
To nikech ne udaga kane aluongo kendo onge ngʼama nodewa kane adwaro konyou,
25 Owszem odrzuciliście wszystkę radę moję, a karności mojej nie chcieliście przyjąć;
nimar ne udagi puonj maga duto kendo ne ok uwinjo siem mara.
26 Przetoż ja w zginieniu waszem śmiać się będę, będę z was szydziła, gdy przyjdzie, czego się strachacie.
An to ananyieru bangʼe ka un e chandruok; Anajaru ajara ka masira oloyou,
27 Gdy przyjdzie jako spustoszenie, czego się strachacie, i gdy zginienie wasze przypadnie jako wicher, gdy przyjdzie na was ucisk i utrapienie;
ka masira machalo yamb ahiti obiro kuomu, kendo ka chandruok oyweyou ka yamb kalausi. Ka lit kod thagruok ohingou.
28 Tedy mię wzywać będą, a nie nie wysłucham; szukać mię będą z poranku, a nie znajdą mię.
Giniluonga, to ok anadwokgi; ginimanya to ok giniyuda.
29 Przeto, iż mieli w nienawiści umiejętność, a bojaźni Pańskiej nie obrali sobie,
Kaka ne ok gidwar puonj kendo ok negiyiero luoro Jehova Nyasaye,
30 Ani przestawali na radzie mijej, ale gardzili wszelką karnością moją:
Kaka ne ok giyie gi puonjna kendo gidagi siem mara,
31 Przetoż będą używać owocu dróg swoich, a radami swemi nasyceni będą.
kuom mano ginicham olemo mag yoregi kendo giniyiengʼ gi olemo mar riekogi maricho.
32 Bo odwrócenie prostaków pozabija ich, a szczęście głupich wytraci ich.
Nikech yore mobam mag bayo mag jogo mangʼeyogi tin noneg-gi, kendo bedo ma ok odewo gimoro mar joma ofuwo notiekgi.
33 Ale kto mię słucha, bezpiecznie mieszkać będzie, a będzie wolny od strachu złych rzeczy.
To ngʼato angʼata mawinjo wachna nodag gi kwe kendo mayom, maonge luoro mar hinyruok.
