< Liczb 16 >
1 Tedy się zbuntował Kore, syn Izaara, syna Kaatowego, syna Lewiego, także Datan i Abiron, synowie Elijabowi, i Hon, syn Faletów z synów Rubenowych.
Now Korach [Bald one, Frost], the son of Izhar, the son of Kohath, the son of Levi [United with], with Dathan and Abiram, the sons of Eliab, and On, the son of Peleth, sons of Reuben [See, a son!], took some men.
2 I powstali przeciw Mojżeszowi, a z nimi mężów z synów Izraelskich dwieście i pięćdziesiąt, książęta między ludem, których do rady przyzywano, ludzie zacni.
They rose up before Moses [Drawn out], with some of the children of Israel [God prevails], two hundred fifty princes of the congregation, called to the assembly, men of renown.
3 Ci zebrawszy się przeciw Mojżeszowi, i przeciw Aaronowi, rzekli im: Wiele to na was, ponieważ wszystek ten lud, wszyscy są święci, a w pośrodku nich jest Pan; przeczże się wy wynosicie nad zgromadzeniem Pańskiem?
They assembled themselves together against Moses [Drawn out] and against Aaron [Light-bringer], and said to them, “You take too much on yourself, since all the congregation are holy, everyone of them, and Adonai is among them! Why do you lift yourselves up above Adonai’s assembly?”
4 Co gdy usłyszał Mojżesz, upadł na oblicze swoje,
When Moses [Drawn out] sh'ma ·heard obeyed· it, he fell on his face.
5 I rzekł do Korego i do wszystkiej roty jego, mówiąc: Rano pokaże Pan, kto jest jego, i kto jest święty, i kto ma przystępować przedeń; bo kogo sobie wybrał, temu rozkaże przystąpić do siebie.
He said to Korach [Bald one, Frost] and to all his company, “In the morning, Adonai will show who are his, and who is holy, and will cause him to come near to him. Even him whom he shall choose, he will cause to come near to him.
6 To tedy uczynicie: Weźmiecie sobie kadzielnice, ty Kore, i wszystka rota twoja.
Do this: take censers, Korach [Bald one, Frost], and all his company;
7 I nakładłszy w nie ognia, włóżcie nań kadzidła przed Panem jutro; i stanie się, że kogokolwiek obierze Pan, ten będzie świętym: wiele to na was synowie Lewiego.
and put fire in them, and put incense on them before Adonai tomorrow. It shall be that the man whom Adonai chooses, he shall be holy. You have gone too far, you sons of Levi [United with]!”
8 Nad to rzekł Mojżesz do Korego: Słuchajcie proszę synowie Lewiego;
Moses [Drawn out] said to Korach [Bald one, Frost], “Sh'ma ·Hear obey· now, you sons of Levi [United with]!
9 Izali wam to mało, że was oddzielił Bóg Izraelski od zgromadzenia Izraelskiego, abyście przystępowali do niego ku odprawowaniu usługi w przybytku Pańskim, a iżbyście stali przed zgromadzeniem, i służyli mu?
Is it a small thing to you, that the God of Israel [God prevails] has separated you from the congregation of Israel [God prevails], to bring you near to himself, to do the service of Adonai’s tabernacle, and to stand before the congregation to minister to them;
10 I przyjął ciebie, i wszystkę bracią twoję, syny Lewiego z tobą, że jeszcze szukacie kapłaństwa?
and that he has brought you near, and all your brothers the sons of Levi [United with] with you? Do you seek the priesthood also?
11 Dla tegoż, ty i wszystka rota twoja, zbuntowaliście się przeciw Panu; bo Aaron cóż jest, żeście szemrali przeciw niemu?
Therefore you and all your company have gathered together against Adonai! What is Aaron [Light-bringer] that you murmur against him?”
12 Tedy posłał Mojżesz, aby zawołano Datana, i Abirona, synów Elijabowych, którzy odpowiedzieli: Nie pójdziemy.
Moses [Drawn out] sent to call Dathan and Abiram, the sons of Eliab; and they said, “We won’t come up!
13 Izali mało na tem, żeś nas wywiódł z ziemi opływającej mlekiem i miodem, abyś nas pomorzył na tej puszczy, że jeszcze chcesz mieć nad nami zwierzchność i nam rozkazować?
Is it a small thing that you have brought us up out of a land flowing with milk and honey, to kill us in the wilderness, but you must also make yourself a prince over us?
14 Ku temu do ziemi opływającej mlekiem i miodem nie wprowadziłeś nas, aniś nam dał w dziedzictwo pól i winnic: izali oczy tym mężom wyłupić chcesz? Nie pójdziemy
Moreover you haven’t brought us into a land flowing with milk and honey, nor given us inheritance of fields and vineyards. Will you put out the eyes of these men? We won’t come up.”
15 Tedy się rozgniewał Mojżesz bardzo, i rzekł do Pana: Nie patrz na ofiarę ich; ni jednego osła nie wziąłem od nich, anim co złego komu z nich uczynił.
Moses [Drawn out] was very angry, and said to Adonai, “Don’t respect their offering. I have not taken one donkey from them, neither have I hurt one of them.”
16 Potem rzekł Mojżesz do Korego: Ty, i wszystka rota twoja, stawcie się przed Pana jutro, ty, i oni, i Aaron:
Moses [Drawn out] said to Korach [Bald one, Frost], “You and all your company go before Adonai, you, and they, and Aaron [Light-bringer], tomorrow.
17 A wziąwszy każdy kadzielnicę swoję, włóżcie w nię kadzidła, i stawcie się przed Pana, każdy z kadzielnicą swoją, dwieście i pięćdziesiąt kadzielnic, i ty, i Aaron, każdy z kadzielnicą swoją.
Each man take his censer, and put incense on them, and each man bring before Adonai his censer, two hundred fifty censers; you also, and Aaron [Light-bringer], each his censer.”
18 Wziął tedy każdy kadzielnicę swoję, a włożywszy w nią ognia nakładli w nią kadzidła; i stanęli u drzwi namiotu zgromadzenia Mojżesz i Aaron.
They each took his censer, and put fire in them, and laid incense on it, and stood at the door of the Tent of Meeting with Moses [Drawn out] and Aaron [Light-bringer].
19 Ale Kore już był zebrał przeciwko nim wszystkę rotę do drzwi namiotu zgromadzenia; tedy chwała Pańska ukazała się wszystkiemu ludowi.
Korach [Bald one, Frost] assembled all the congregation opposite them to the door of the Tent of Meeting. The kavod Yahweh ·weighty glory of He sustains breathing· appeared to all the congregation.
20 I rzekł Pan do Mojżesza i do Aarona, mówiąc:
Adonai spoke to Moses [Drawn out] and to Aaron [Light-bringer], saying,
21 Odłączcie się z pośrodku zebrania tego, abym je nagle zatracił.
“Separate yourselves from among this congregation, that I may consume them in a moment!”
22 Lecz oni upadli na oblicza swe i rzekli: O Boże, Boże Duchów, i wszelkiego ciała! człowiek jeden zgrzeszył, a na wszystekże lud gniewać się będziesz?
They fell on their faces, and said, “God, the God of the spirits of all flesh, shall one man sin ·err (from the standard goal)·, and will you be angry with all the congregation?”
23 Tedy rzekł Pan do Mojżesza, mówiąc:
Adonai spoke to Moses [Drawn out], saying,
24 Rzecz do zgromadzenia, a mów: Odstąpcie od namiotu Korego, Datana i Abirona.
“Speak to the congregation, saying, ‘Get away from around the tent of Korach [Bald one, Frost], Dathan, and Abiram!’”
25 A wstawszy Mojżesz, szedł do Datana i Abirona; i szli za nim starsi Izraelscy.
Moses [Drawn out] rose up and went to Dathan and Abiram; and the elders of Israel [God prevails] followed him.
26 I rzekł do zgromadzenia, mówiąc: Odstąpcie, proszę, od namiotów mężów tych niepobożnych, ani się dotykajcie wszystkiego, co ich jest, byście snać nie zginęli we wszystkich grzechach ich.
He spoke to the congregation, saying, “Depart, please, from the tents of these wicked men, and touch nothing of theirs, lest you be consumed in all their habitual sins ·missing the marks·!”
27 I odstąpili od namiotu Korego, Datana i Abirona zewsząd. Ale Datan i Abiron wyszedłszy stali u drzwi namiotów swoich, i żony ich, i synowie ich, i maluczcy ich.
So they went away from the tent of Korach [Bald one, Frost], Dathan, and Abiram, on every side. Dathan and Abiram came out, and stood at the door of their tents, with their wives, their sons, and their little ones.
28 Tedy rzekł Mojżesz: Po tem poznacie, że mię Pan posłał, abym czynił te wszystkie sprawy, a że nic z domysłu serca swego nie czynię;
Moses [Drawn out] said, “By this you shall know that Adonai has sent me to do all these works; for they are not from my own mind.
29 Jeźliże tak, jako inni ludzie umierają, pomrą ci, a zwykłem innych ludzi karaniem, karani będą, nie posłał mię Pan;
If these men die the common death of all men, or if they experience what all men experience, then Adonai has not sent me.
30 Ale jeźliż co nowego uczyni Pan, że otworzy ziemia usta swe, i pożre je i wszystkiego co mają, i zstąpią żywo do piekła, tedy poznacie, że rozdraźnili ci mężowie Pana. (Sheol )
But if Adonai makes a new thing, and the ground opens its mouth, and swallows them up, with all that belong to them, and they go down alive into Sheol ·Place of the dead·; then you shall understand that these men have despised Adonai.” (Sheol )
31 I stało się, gdy przestał mówić wszystkich tych słów, że się rozstąpiła ziemia pod nimi;
As he finished speaking all these words, the ground that was under them split apart.
32 A otworzywszy ziemia paszczękę swoję, pożarła je, i domy ich, ze wszystkimi ludźmi, którzy byli przy Korem, i wszystkie majętności ich.
The earth opened its mouth and swallowed them up, with their households, all of Korach [Bald one, Frost]’s men, and all their goods.
33 I zstąpili oni ze wszystkiem co mieli, żywo do piekła, i okryła je ziemia, i poginęli z pośrodku zgromadzenia. (Sheol )
So they, and all that belonged to them went down alive into Sheol ·Place of the dead·. The earth closed on them, and they perished from among the assembly. (Sheol )
34 Wszyscy zaś Izraelitowie, którzy byli około nich, uciekali na krzyk ich, bo mówili: By snać nie pożarła i nas ziemia.
All Israel [God prevails] that were around them fled at their cry; for they said, “Lest the earth swallow us up!”
35 Wyszedł także ogień od Pana, i spalił onych dwieście i pięćdziesiąt mężów, którzy ofiarowali kadzenie.
Fire came out from Adonai, and devoured the two hundred fifty men who offered the incense.
36 Potem rzekł Pan do Mojżesza mówiąc:
Adonai spoke to Moses [Drawn out], saying,
37 Rzecz do Eleazara, syna Aaronowego, kapłana, aby pozbierał kadzielnice z onego pogorzeliska, a ogień i tam i sam niech rozrzuci; bo są poświęcone.
“Speak to Eleazar [Help of God] the son of Aaron [Light-bringer] the priest, that he take up the censers out of the burning, and scatter the fire away from the camp; for they are holy,
38 A z kadzielnic tych, którzy zgrzeszyli przeciwko duszom swym, rozbiwszy je na blachy, niech obije ołtarz, bo iż w nich ofiarowali przed Panem, poświęcone są, przetoż będą na znak synom Izraelskim.
even the censers of these people who sin ·intentionally miss the mark goal· against their own lives. Let them be made beaten plates for a covering of the altar, for they offered them before Adonai. Therefore they are holy. They shall be a sign to the children of Israel [God prevails].”
39 Tedy pozbierał Eleazar kapłan one miedziane kadzielnice, w których ofiarowali oni popaleni; i rozbito je na blachy, na obicie ołtarza.
Eleazar [Help of God] the priest took the bronze censers, which those who were burned had offered; and they beat them out for a covering of the altar,
40 Na pamiątkę synom Izraelskim, aby nie przystępował żaden obcy, któryby nie był z nasienia Aaronowego, do odprawowania kadzenia przed Panem, aby mu się nie stało jako Koremu, i jako rocie jego, jako mu był powiedział Pan przez Mojżesza.
to be a memorial to the children of Israel [God prevails], to the end that no stranger, who is not of the offspring of Aaron [Light-bringer], would come near to burn incense before Adonai, that he be not as Korach [Bald one, Frost], and as his company; as Adonai spoke to him by Moses [Drawn out].
41 I szemrało wszystko zgromadzenie synów Izraelskich nazajutrz przeciwko Mojżeszowi, i przeciwko Aaronowi, mówiąc: Wyście przyczyną śmierci ludu Pańskiego,
But on the next day all the congregation of the children of Israel [God prevails] murmured against Moses [Drawn out] and against Aaron [Light-bringer], saying, “You have killed Adonai’s people!”
42 I stało się, gdy się zbierał lud przeciw Mojżeszowi, i przeciw Aaronowi, że spojrzeli ku namiotowi zgromadzenia, a oto, okrył go obłok, i okazała się chwała Pańska.
When the congregation was assembled against Moses [Drawn out] and against Aaron [Light-bringer], They looked toward the Tent of Meeting. Behold, the cloud covered it, and the kavod Yahweh ·weighty glory of He sustains breathing· appeared.
43 I przyszedł Mojżesz z Aaronem przed namiot zgromadzenia.
Moses [Drawn out] and Aaron [Light-bringer] came to the front of the Tent of Meeting.
44 I rzekł Pan do Mojżesza, mówiąc:
Adonai spoke to Moses [Drawn out], saying,
45 Wynijdźcie z pośrodku zgromadzenia tego, a wytracę je w okamgnieniu; i upadli na oblicza swoje.
“Get away from among this congregation, that I may consume them in a moment!” They fell on their faces.
46 Potem rzekł Mojżesz do Aarona: Weźmij kadzielnicę, a włóż w nią ognia z ołtarza, włóż też kadzidło, a natychmiast idź do zgromadzenia, i oczyść je; boć już wyszła popędliwość od twarzy Pańskiej, a już się zaczęło karanie.
Moses [Drawn out] said to Aaron [Light-bringer], “Take your censer, and put fire from off the altar in it, and lay incense on it, and carry it quickly to the congregation, and make atonement for them; for wrath has gone out from Adonai! The plague has begun.”
47 Wziął tedy Aaron kadzielnicę, jako mu rozkazał Mojżesz, i przybieżał w pośrodek zgromadzenia, a oto już się była zaczęła plaga w ludzie; i uczyniwszy kadzenie oczyścił lud.
Aaron [Light-bringer] did as Moses [Drawn out] said, and ran into the middle of the assembly. Behold, the plague has begun among the people. He put on the incense, and made atonement for the people.
48 I stanął Aaron między umarłymi i między żywymi, a zahamowana jest plaga.
He stood between the dead and the living; and the plague was stayed.
49 A było umarłych od onej plagi czternaście tysięcy i siedem set, oprócz onych, którzy pomarli z przyczyny Korego.
Now those who died by the plague were fourteen thousand and seven hundred, besides those who died about the matter of Korach [Bald one, Frost].
50 Zatem się wrócił Aaron do Mojżesza ku drzwiom namiotu zgromadzenia, gdy plaga zahamowana była.
Aaron [Light-bringer] teshuvah ·completely returned· to Moses [Drawn out] to the door of the Tent of Meeting, and the plague was stopped.