< Mateusza 5 >
1 A Jezus widząc lud, wstąpił na górę; a gdy usiadł, przystąpili do niego uczniowie jego.
ⲁ̅⳿ⲉⲧⲁϥⲛⲁⲩ ⲇⲉ ⳿ⲉⲛⲓⲙⲏϣ ⲁϥϣⲉⲛⲁϥ ⳿ⲉ⳿ⲡϣⲱⲓ ⳿ⲉϫⲉⲛ ⲡⲓⲧⲱⲟⲩ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲉⲧⲁϥϩⲉⲙⲥⲓ ⲁⲩ⳿ⲓ ϩⲁⲣⲟϥ ⳿ⲛϫⲉ ⲛⲉϥⲙⲁⲑⲏⲧⲏⲥ.
2 A otworzywszy usta swe, uczył je, mówiąc:
ⲃ̅ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲉⲧⲁϥⲟⲩⲱⲛ ⳿ⲛⲣⲱϥ ⲛⲁϥϯ⳿ⲥⲃⲱ ⲛⲱⲟⲩ ⲉϥϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ.
3 Błogosławieni ubodzy w duchu; albowiem ich jest królestwo niebieskie.
ⲅ̅⳿ⲱⲟⲩⲛⲓⲁⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲓϩⲏⲕⲓ ϧⲉⲛ ⲡⲓⲡ͞ⲛⲁ̅ ϫⲉ ⲑⲱⲟⲩ ⲧⲉ ϯⲙⲉⲧⲟⲩⲣⲟ ⳿ⲛⲧⲉ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ.
4 Błogosławieni, którzy się smęcą; albowiem pocieszeni będą.
ⲇ̅⳿ⲱⲟⲩⲛⲓⲁⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲏ⳿ⲉⲧⲉⲣϩⲏⲃⲓ ϯⲛⲟⲩ ϫⲉ ⳿ⲛⲑⲱⲟⲩ ⲡⲉⲧⲟⲩⲛⲁϯϩⲟ ⳿ⲉⲣⲱⲟⲩ.
5 Błogosławieni cisi; albowiem oni odziedziczą ziemię.
ⲉ̅⳿ⲱⲟⲩⲛⲓⲁⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲓⲣⲉⲙⲣⲁⲩϣ ϫⲉ ⳿ⲛⲑⲱⲟⲩ ⲡⲉⲑⲛⲁⲉⲣ⳿ⲕⲗⲏⲣⲟⲛⲟⲙⲓⲛ ⳿ⲙⲡⲓⲕⲁϩⲓ.
6 Błogosławieni, którzy łakną i pragną sprawiedliwości; albowiem oni nasyceni będą.
ⲋ̅⳿ⲱⲟⲩⲛⲓⲁⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲏⲉⲧϩⲟⲕⲉⲣ ⲛⲉⲙ ⲛⲏⲉⲧ⳿ⲟⲃⲓ ⳿ⲛϯⲙⲉⲑⲙⲏⲓ ϫⲉ ⳿ⲛⲑⲱⲟⲩ ⲡⲉⲑⲛⲁⲥⲓ.
7 Błogosławieni miłosierni: albowiem oni miłosierdzia dostąpią.
ⲍ̅⳿ⲱⲟⲩⲛⲓⲁⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲓⲛⲁⲏⲧ ϫⲉ ⳿ⲛⲑⲱⲟⲩ ⲡⲉⲧⲟⲩⲛⲁⲛⲁⲓ ⲛⲱⲟⲩ.
8 Błogosławieni czystego serca; albowiem oni Boga oglądają.
ⲏ̅⳿ⲱⲟⲩⲛⲓⲁⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲏⲉⲑⲟⲩⲁⲃ ϧⲉⲛ ⲡⲟⲩϩⲏⲧ ϫⲉ ⳿ⲛⲑⲱⲟⲩ ⲡⲉⲑⲛⲁⲛⲁⲩ ⳿ⲉⲫϯ.
9 Błogosławieni pokój czyniący; albowiem oni synami Bożymi nazwani będą.
ⲑ̅⳿ⲱⲟⲩⲛⲓⲁⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲓⲣⲉϥⲉⲣϩⲓⲣⲏⲛⲏ ϫⲉ ⳿ⲛⲑⲱⲟⲩ ⲡⲉⲧⲟⲩⲛ⳿ⲁⲙⲟⲩϯ ⳿ⲉⲣⲱⲟⲩ ϫⲉ ⲛⲓϣⲏⲣⲓ ⳿ⲛⲧⲉ ⲫϯ.
10 Błogosławieni, którzy cierpią prześladowanie dla sprawiedliwości; albowiem ich jest królestwo niebieskie.
ⲓ̅⳿ⲱⲟⲩⲛⲓⲁⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲏ⳿ⲉⲧⲁⲩϭⲟϫⲓ ⳿ⲛⲥⲱⲟⲩ ⲉⲑⲃⲉ ϯⲙⲉⲑⲙⲏⲓ ϫⲉ ⲑⲱⲟⲩ ⲧⲉ ϯⲙⲉⲧⲟⲩⲣⲟ ⳿ⲛⲧⲉ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ.
11 Błogosławieni jesteście, gdy wam złorzeczyć będą, i prześladować was, i mówić wszystko złe przeciwko wam, kłamając dla mnie.
ⲓ̅ⲁ̅⳿ⲱⲟⲩ⳿ⲛⲓⲁⲧⲉⲛ ⲑⲏⲛⲟⲩ ⳿ⲉϣⲱⲡ ⲁⲩϣⲁⲛϭⲟϫⲓ ⳿ⲛⲥⲁ ⲑⲏⲛⲟⲩ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲥⲉϣⲉϣ ⲑⲏⲛⲟⲩ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲥⲉϫⲉ ⲡⲉⲧϩⲱⲟⲩ ⲛⲓⲃⲉⲛ ⳿ⲛⲥⲁ ⲑⲏⲛⲟⲩ ⲉⲩϫⲉ ⲙⲉⲑⲛⲟⲩϫ ⳿ⲉⲣⲱⲧⲉⲛ ⲉⲑⲃⲏⲧ.
12 Radujcie się, i weselcie się; albowiem zapłata wasza obfita jest w niebiesiech; tak bowiem prześladowali proroki, którzy byli przed wami.
ⲓ̅ⲃ̅ⲣⲁϣⲓ ⲟⲩⲟϩ ⲑⲉⲗⲏⲗ ϫⲉ ⲡⲉⲧⲉⲛⲃⲉⲭⲉ ⲟⲩⲛⲓϣϯ ⲡⲉ ϧⲉⲛ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ ⲡⲁⲓⲣⲏϯ ⲅⲁⲣ ⲁⲩϭⲟϫⲓ ⳿ⲛⲥⲁ ⲛⲓⲡⲣⲟⲫⲏⲧⲏⲥ ⳿ⲉⲛⲁⲩϧⲁϫⲱⲧⲉⲛ.
13 Wy jesteście sól ziemi; jeźli tedy sól zwietrzeje, czemże solić będą? Do niczego się już nie zgodzi, tylko aby była precz wyrzucona i od ludzi podeptana.
ⲓ̅ⲅ̅⳿ⲛⲑⲱⲧⲉⲛ ⲡⲉ ⳿ⲡ⳿ϩⲙⲟⲩ ⳿ⲙⲡⲓⲕⲁϩⲓ ⳿ⲉϣⲱⲡ ⲇⲉ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲓ⳿ϩⲙⲟⲩ ⲗⲱϥ ⲁⲩⲛⲁⲙⲟⲗϩϥ ⳿ⲛⲟⲩ ⳿ⲙⲡⲁϥ⳿ϣϫⲉⲙϫⲟⲙ ϫⲉ ⳿ⲉ⳿ϩⲗⲓ ⳿ⲉⲃⲏⲗ ⳿ⲛⲥⲉϩⲓⲧϥ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ⲛⲥⲉϩⲱⲙⲓ ⳿ⲉϫⲱϥ ⳿ⲛϫⲉ ⲛⲓⲣⲱⲙⲓ.
14 Wy jesteście światłość świata, nie może się miasto ukryć na górze leżące.
ⲓ̅ⲇ̅⳿ⲛⲑⲱⲧⲉⲛ ⲡⲉ ⳿ⲫⲟⲩⲱⲓⲛⲓ ⳿ⲙⲡⲓⲕⲟⲥⲙⲟⲥ ⳿ⲙⲙⲟⲛ ⳿ϣϫⲟⲙ ⳿ⲛⲧⲉ ⲟⲩⲃⲁⲕⲓ ⲭⲱⲡ ⲉⲥⲭⲏ ϩⲓϫⲉⲛ ⲟⲩⲧⲱⲟⲩ.
15 Ani zapalają świecy, i stawiają jej pod korzec, ale na świecznik, i świeci wszystkim, którzy są w domu.
ⲓ̅ⲉ̅ⲟⲩⲇⲉ ⳿ⲙⲡⲁⲩϭⲉⲣⲉ ⲟⲩϧⲏⲃⲥ ⳿ⲛⲥⲉⲭⲁϥ ϧⲁ ⲟⲩⲙⲉⲛⲧ ⲁⲗⲗⲁ ⳿ⲉϣⲁⲩⲭⲁϥ ϩⲓϫⲉⲛ ϯⲗⲩⲭⲛⲓ⳿ⲁ ⲟⲩⲟϩ ϣⲁϥ⳿ⲉⲣⲟⲩⲱⲓⲛⲓ ⳿ⲉⲟⲩⲟⲛ ⲛⲓⲃⲉⲛ ⲉⲧϣⲟⲡ ϧⲉⲛ ⲡⲓⲏⲓ.
16 Tak niechaj świeci światłość wasza przed ludźmi, aby uczynki wasze dobre widzieli, a chwalili ojca waszego, który jest w niebiesiech.
ⲓ̅ⲋ̅ⲡⲁⲓⲣⲏϯ ⲙⲁⲣⲉ ⲡⲉⲧⲉⲛⲟⲩⲱⲓⲛⲓ ⲉⲣⲟⲩⲱⲓⲛⲓ ⳿ⲙⲡⲉ⳿ⲙⲑⲟ ⳿ⲛⲛⲓⲣⲱⲙⲓ ϩⲟⲡⲱⲥ ⳿ⲛⲥⲉⲛⲁⲩ ⳿⳿ⲉⲛⲉⲧⲉⲛ⳿ϩⲃⲏⲟⲩ⳿ⲓ ⲉⲑⲛⲁⲛⲉⲩ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲥⲉϯ⳿ⲱⲟⲩ ⳿ⲙⲡⲉⲧⲉⲛⲓⲱⲧ ⲉⲧϧⲉⲛ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ.
17 Nie mniemajcie, abym przyszedł rozwiązywać zakon albo proroki; nie przyszedłem rozwiązywać, ale wypełnić.
ⲓ̅ⲍ̅⳿ⲙⲡⲉⲣⲙⲉⲩⲓ ϫⲉ ⳿ⲉⲧⲁⲓ⳿ⲓ ⳿ⲉⲃⲉⲗ ⲡⲓⲛⲟⲙⲟⲥ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⲓⲉ ⲛⲓⲡⲣⲟⲫⲏⲧⲏⲥ ⲛⲉⲧⲁⲓ⳿ⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗⲟⲩ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⲁⲛ ⲁⲗⲗⲁ ⳿ⲉϫⲟⲕⲟⲩ.
18 Zaprawdę bowiem powiadam wam: Aż przeminie niebo i ziemia, jedna jota albo jedna kreska nie przeminie z zakonu, ażby się wszystko stało.
ⲓ̅ⲏ̅⳿ⲁⲙⲏⲛ ⲅⲁⲣ ϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ϣⲁⲧⲉ ⳿ⲧⲫⲉ ⲛⲉⲙ ⳿ⲡⲕⲁϩⲓ ⲥⲓⲛⲓ ⲟⲩⲓⲱⲧⲁ ⲓⲉ ⲟⲩϣⲱⲗϩ ⳿ⲛⲛⲉϥⲥⲓⲛⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗϧⲉⲛ ⲡⲓⲛⲟⲙⲟⲥ ϣⲁⲧⲉ ⲛⲁⲓ ⲧⲏⲣⲟⲩ ϣⲱⲡⲓ.
19 Kto by tedy rozwiązał jedno z tych przykazań najmniejszych, i uczyłby tak ludzi, najmniejszym będzie nazwany w królestwie niebieskiem; a ktokolwiek by czynił i uczył, ten będzie wielkim nazwany w królestwie niebieskiem.
ⲓ̅ⲑ̅ⲫⲏ ⲟⲩⲛ ⲉⲑⲛⲁⲃⲉⲗ ⲟⲩ⳿ⲓ ⳿ⲛⲛⲁⲓⲕⲟⲩϫⲓ ⳿ⲛⲉⲛⲧⲟⲗⲏ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉϥϯ⳿ⲥⲃⲱ ⳿ⲛⲛⲓⲣⲱⲙⲓ ⳿ⲙⲡⲁⲓⲣⲏϯ ⲉⲉⲩ⳿ⲉⲙⲟⲩϯ ⳿ⲉⲣⲟϥ ϫⲉ ⲡⲓⲕⲟⲩϫⲓ ϧⲉⲛ ϯⲙⲉⲧⲟⲩⲣⲟ ⳿ⲛⲧⲉ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ ⲫⲏ ⲇⲉ ⲉⲑⲛⲁ⳿⳿ⲓⲣⲓ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉϥϯ⳿ⲥⲃⲱ ⲫⲁⲓ ⲉⲩ⳿ⲉⲙⲟⲩϯ ⳿ⲉⲣⲟϥ ϫⲉ ⲡⲓⲛⲓϣϯ ϧⲉⲛ ϯⲙⲉⲧⲟⲩⲣⲟ ⳿ⲛⲧⲉ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ.
20 Albowiem powiadam wam: Jeźli nie będzie obfitsza sprawiedliwość wasza, niż nauczonych w Piśmie i Faryzeuszów, żadnym sposobem nie wnijdziecie do królestwa niebieskiego.
ⲕ̅ϯϫⲱ ⲅⲁⲣ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ⳿ⲁⲣⲉ⳿ϣⲧⲉⲙ ⲧⲉⲧⲉⲛⲙⲉⲑⲙⲏⲓ ⲉⲣϩⲟⲩ⳿ⲟ ⳿ⲉⲑⲁ ⲛⲓⲥⲁϧ ⲛⲉⲙ ⲛⲓⲪⲁⲣⲓⲥⲉⲟⲥ ⳿ⲛⲛⲉⲧⲉⲛ⳿ⲓ ⳿ⲉϧⲟⲩⲛ ⳿ⲉϯⲙⲉⲧⲟⲩⲣⲟ ⳿ⲛⲧⲉ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ.
21 Słyszeliście, iż rzeczono starym: Nie będziesz zabijał; a ktobykolwiek zabił, będzie winien sądu;
ⲕ̅ⲁ̅⳿ⲁⲣⲉⲧⲉⲛⲥⲱⲧⲉⲙ ϫⲉ ⲁⲩϫⲟⲥ ⳿ⲛⲛⲓⲁⲣⲭⲉⲟⲥ ϫⲉ ⳿ⲛⲛⲉⲕϧⲱⲧⲉⲃ ⲫⲏ ⲇⲉ ⲉⲑⲛⲁⲱⲧⲉⲃ ⲉϥ⳿ⲉϣⲱⲡⲓ ⲉϥⲟⲓ ⳿ⲛ⳿ⲉⲛⲟⲭⲟⲥ ⳿ⲉϯ⳿ⲕⲣⲓⲥⲓⲥ.
22 Ale ja wam powiadam: Iż każdy, kto się gniewa na brata swego bez przyczyny, będzie winien sądu; a ktokolwiek rzecze bratu swemu: Racha; będzie winien rady, a ktokolwiek rzecze: Błaźnie! będzie winien ognia piekielnego. (Geenna )
ⲕ̅ⲃ̅⳿ⲁⲛⲟⲕ ⲇⲉ ϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ⲟⲩⲟⲛ ⲛⲓⲃⲉⲛ ⲉⲑⲛⲁϫⲱⲛⲧ ⳿ⲉⲡⲉϥⲥⲟⲛ ϩⲓⲕⲏ ⲉϥ⳿ⲉϣⲱⲡⲓ ⲉϥⲟⲓ ⳿ⲛ⳿ⲉⲛⲟⲭⲟⲥ ⳿ⲉϯ⳿ⲕⲣⲓⲥⲓⲥ ⲫⲏⲉⲑⲛⲁϫⲟⲥ ⳿ⲙⲡⲉϥⲥⲟⲛ ϫⲉ ⲣⲁⲕⲁ ⲉϥ⳿ⲉϣⲱⲡⲓ ⲉϥⲟⲓ ⳿ⲛ⳿ⲉⲛⲟⲭⲟⲥ ⳿ⲉⲡⲓⲙⲁⲛϯϩⲁⲡ ⲫⲏ ⲇⲉ ⲉⲑⲛⲁϫⲟⲥ ⳿ⲙⲡⲉϥⲥⲟⲛ ϫⲉ ⲡⲓⲥⲟϫ ⲉϥ⳿ⲉϣⲱⲡⲓ ⲉϥⲟⲓ ⳿ⲛ⳿ⲉⲛⲟⲭⲟⲥ ⳿ⲉϯⲅⲉⲉⲛⲛⲁ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲓ⳿ⲭⲣⲱⲙ. (Geenna )
23 A tak jeźlibyś ofiarował dar twój na ołtarzu, a tam byś wspomniał, iż brat twój ma co przeciwko tobie,
ⲕ̅ⲅ̅⳿ⲉϣⲱⲡ ⲟⲩⲛ ⳿ⲭⲛⲁ⳿ⲓⲛⲓ ⳿ⲙⲡⲉⲕⲇⲱⲣⲟⲛ ⳿ⲉ⳿ϩⲣⲏⲓ ⳿ⲉϫⲉⲛ ⲡⲓⲙⲁⲛⲉⲣϣⲱⲟⲩϣⲓ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉⲕⲉⲣ⳿ⲫⲙⲉⲩⲓ ⳿ⲙⲙⲁⲩ ϫⲉ ⲟⲩⲟⲛ ⲟⲩ⳿ⲁⲣⲓⲕⲓ ⲟⲩⲧⲱⲕ ⲛⲉⲙ ⲡⲉⲕⲥⲟⲛ.
24 Zostaw tam dar twój przed ołtarzem, a odejdź, pierwej się pojednaj z bratem twoim; a potem przyszedłszy ofiaruj dar twój.
ⲕ̅ⲇ̅ⲭⲱ ⳿ⲙⲡⲉⲕⲇⲱⲣⲟⲛ ⳿ⲙⲙⲁⲩ ⳿ⲙⲡⲉ⳿ⲙⲑⲟ ⳿ⲙⲡⲓⲙⲁⲛⲉⲣϣⲱⲟⲩϣⲓ ⲟⲩⲟϩ ⲙⲁϣⲉⲛⲁⲕ ⳿ⲛϣⲟⲣⲡ ϩⲱⲧⲡ ⳿ⲉⲡⲉⲕⲥⲟⲛ ⲟⲩⲟϩ ⲧⲟⲧⲉ ⳿ⲁⲙⲟⲩ ⳿ⲁⲛⲓⲟⲩ⳿ⲓ ⳿ⲙⲡⲉⲕⲇⲱⲣⲟⲛ ⳿ⲉϧⲟⲩⲛ.
25 Zgódź się z przeciwnikiem twoim rychło, pókiś jest z nim w drodze, by cię snać przeciwnik nie podał sędziemu, a sędzia by cię podał słudze, i byłbyś wrzucony do więzienia.
ⲕ̅ⲉ̅ϣⲱⲡⲓ ⲉⲕⲕⲁϯ ⳿ⲉⲡⲉⲕⲁⲛⲧⲓⲇⲓⲕⲟⲥ ⳿ⲛⲭⲱⲗⲉⲙ ϩⲟⲥ ⲉⲕⲭⲏ ⲛⲉⲙⲁϥ ϩⲓ ⲡⲓⲙⲱⲓⲧ ⲙⲏ ⲡⲟⲧⲉ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲓⲁⲛⲧⲓⲇⲓⲕⲟⲥ ⲧⲏⲓⲕ ⳿ⲉⲡⲓ⳿ⲕⲣⲓⲧⲏⲥ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉ ⲡⲓ⳿ⲕⲣⲓⲧⲏⲥ ⲧⲏⲓⲕ ⳿ⲉⲡⲓϩⲩⲡⲏⲣⲉⲧⲏⲥ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲥⲉϩⲓⲧⲕ ⳿ⲉⲡⲓ⳿ϣⲧⲉⲕⲟ.
26 Zaprawdę ci powiadam: Nie wynijdziesz stamtąd, póki byś nie oddał do ostatniego pieniążka.
ⲕ̅ⲋ̅⳿ⲁⲙⲏⲛ ϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲁⲕ ϫⲉ ⳿ⲛⲛⲉⲕ⳿ⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ⲙⲙⲁⲩ ϣⲁⲧⲉⲕϯ ⳿ⲛ⳿ⲧϧⲁ⳿ⲉ ⳿ⲛⲧⲉⲃⲓ.
27 Słyszeliście, iż rzeczono starym: Nie będziesz cudzołożył;
ⲕ̅ⲍ̅⳿ⲁⲣ⳿ⲉⲧⲉⲧⲉⲛⲥⲱⲧⲉⲙ ϫⲉ ⲁⲩϫⲟⲥ ⳿ⲛⲛⲓⲁⲣⲭⲉⲟⲥ ϫⲉ ⳿ⲛⲛⲉⲕⲉⲣⲛⲱⲓⲕ.
28 Aleć Ja wam powiadam: Iż każdy, który patrzy na niewiastę, aby jej pożądał, już z nią cudzołóstwo popełnił w sercu swojem.
ⲕ̅ⲏ̅⳿ⲁⲛⲟⲕ ⲇⲉ ϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ⲟⲩⲟⲛ ⲛⲓⲃⲉⲛ ⲉⲑⲛⲁϫⲟⲩϣⲧ ⳿ⲛⲥⲁ ⲟⲩ⳿ⲥϩⲓⲙⲓ ⳿ⲉ⳿ⲡϫⲓⲛⲉⲣⲉⲡⲓⲑⲩⲙⲓⲛ ⳿ⲉⲣⲟⲥ ⲁϥⲕⲏⲛ ⲉϥⲟⲓ ⳿ⲛⲛⲱⲓⲕ ⳿ⲉⲣⲟⲥ ϧⲉⲛ ⲡⲉϥϩⲏⲧ.
29 Jeźli cię tedy oko twoje prawe gorszy, wyłup je, a zarzuć od siebie; albowiem pożyteczniej jest tobie, aby zginął jeden z członków twoich, a wszystko ciało twoje nie było wrzucone do ognia piekielnego. (Geenna )
ⲕ̅ⲑ̅ⲓⲥϫⲉ ⲡⲉⲕⲃⲁⲗ ⳿ⲛⲟⲩ⳿ⲓⲛⲁⲙ ⲉⲣ⳿ⲥⲕⲁⲛⲇⲁⲗⲓⲍⲉⲥⲑⲉ ⳿ⲙⲙⲟⲕ ⲫⲟⲣⲕϥ ϩⲓⲧϥ ⳿ⲉⲃⲟⲗϩⲁⲣⲟⲕ ⳿ⲥⲉⲣⲛⲟϥⲣⲓ ⲅⲁⲣ ⲛⲁⲕ ⳿ⲛⲧⲉ ⲟⲩⲁⲓ ⳿ⲛⲛⲉⲕⲙⲉⲗⲟⲥ ⲧⲁⲕⲟ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉ⳿ϣⲧⲉⲙ ⲡⲉⲕⲥⲱⲙⲁ ⲧⲏⲣϥ ϣⲉⲛⲁϥ ⳿ⲉϯⲅⲉⲉⲛⲛⲁ. (Geenna )
30 A jeźliż cię prawa ręka twoja gorszy, odetnij ją, i zarzuć od siebie; albowiem pożyteczniej jest tobie, aby zginął jeden z członków twoich, a wszystko ciało twoje nie było wrzucone do ognia piekielnego. (Geenna )
ⲗ̅ⲟⲩⲟϩ ⲓⲥϫⲉ ⲧⲉⲕϫⲓϫ ⳿ⲛⲟⲩ⳿ⲓⲛⲁⲙ ⲉⲣ⳿ⲥⲕⲁⲛⲇⲁⲗⲓⲍⲓⲛ ⳿ⲙⲙⲟⲕ ϫⲟϫⲥ ϩⲓⲧⲥ ⳿ⲉⲃⲟⲗϩⲁⲣⲟⲕ ⳿ⲥⲉⲣⲛⲟϥⲣⲓ ⲅⲁⲣ ⲛⲁⲕ ⳿ⲛⲧⲉ ⲟⲩⲁⲓ ⳿ⲛⲛⲉⲕⲙⲉⲗⲟⲥ ⲧⲁⲕⲟ ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲛⲧⲉ⳿ϣⲧⲉⲙ ⲡⲉⲕⲥⲱⲙⲁ ⲧⲏⲣϥ ϣⲉⲛⲁϥ ⳿ⲉϯⲅⲉⲉⲛⲛⲁ. (Geenna )
31 Zasię rzeczono: Ktobykolwiek opuścił żonę swoją, niech jej da list rozwodny;
ⲗ̅ⲁ̅ⲁⲩϫⲟⲥ ϫⲉ ⲫⲏⲉⲑⲛⲁϩⲓ ⲧⲉϥ⳿ⲥϩⲓⲙⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⲙⲁⲣⲉϥϯ ⳿ⲛⲟⲩ⳿ⲥϧⲓ ⳿ⲛⲟⲩⲉⲓ ⲛⲁⲥ.
32 Ale Ja wam powiadam: Ktobykolwiek opuścił żonę swoję oprócz przyczyny cudzołóstwa, przywodzi ją w cudzołóstwo, a kto by opuszczoną pojął, cudzołoży.
ⲗ̅ⲃ̅⳿ⲁⲛⲟⲕ ⲇⲉ ϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ⲫⲏⲉⲑⲛⲁϩⲓ ⲧⲉϥ⳿ⲥϩⲓⲙⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ⲛⲟⲩ⳿ⲉϣⲉⲛⲥⲁϫⲓ ⳿ⲙⲡⲟⲣⲛⲓ⳿ⲁ ⲁϥ⳿ⲑⲣⲟ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⳿ⲉ⳿ϫⲫⲉ ⲛⲱⲓⲕ ⲟⲩⲟϩ ⲫⲏⲉⲑⲛⲁϭⲓ ⳿ⲛⲑⲏⲉⲧϩⲱⲟⲩ⳿ⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ϥⲟⲓ ⳿ⲛⲛⲱⲓⲕ.
33 Słyszeliście zasię, iż rzeczono starym: Nie będziesz krzywo przysięgał, ale oddasz Panu przysięgi twoje;
ⲗ̅ⲅ̅ⲡⲁⲗⲓⲛ ⳿ⲁⲣⲉⲧⲉⲛⲥⲱⲧⲉⲙ ϫⲉ ⲁⲩϫⲟⲥ ⳿ⲛⲛⲓⲁⲣⲭⲉⲟⲥ ϫⲉ ⳿ⲛⲛⲉⲕⲱⲣⲕ ⳿ⲛⲛⲟⲩϫ ⲉⲕ⳿ⲉϯ ⲇⲉ ⳿ⲛⲛⲉⲕ⳿ⲁⲛⲁⲩϣ ⳿ⲙⲠ⳪.
34 Ale Ja wam powiadam, abyście zgoła nie przysięgali, ani na niebo, gdyż jest stolicą Bożą;
ⲗ̅ⲇ̅⳿ⲁⲛⲟⲕ ⲇⲉ ϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ⳿ⲙⲡⲉⲣⲱⲣⲕ ϩⲟⲗⲱⲥ ⳿ⲙⲡⲉⲣⲱⲣⲕ ⳿ⲛ⳿ⲧⲫⲉ ϫⲉ ⲡⲓ⳿ⲑⲣⲟⲛⲟⲥ ⳿ⲙⲪϯ ⲡⲉ.
35 Ani na ziemię, gdyż jest podnóżkiem nóg jego; ani na Jeruzalem, gdyż jest miasto wielkiego króla;
ⲗ̅ⲉ̅ⲟⲩⲇⲉ ⳿ⲡⲕⲁϩⲓ ϫⲉ ⳿ⲫⲙⲁ⳿ⲛⲥⲉⲙⲛⲓ ⳿ⲛⲧⲉ ⲛⲉϥϭⲁⲗⲁⲩϫ ⲡⲉ ⲟⲩⲇⲉ Ⲓⲗ̅ⲏ̅ⲙ̅ ϫⲉ ⳿ⲑⲃⲁⲕⲓ ⳿ⲙⲡⲓⲛⲓϣϯ ⳿ⲛⲟⲩⲣⲟ ⲧⲉ.
36 Ani na głowę twoję będziesz przysięgał, gdyż nie możesz jednego włosa białym albo czarnym uczynić.
ⲗ̅ⲋ̅ⲟⲩⲇⲉ ⳿ⲙⲡⲉⲣⲱⲣⲕ ⳿ⲛⲧⲉⲕ⳿ⲁⲫⲉ ϫⲉ ⳿ⲙⲙⲟⲛ⳿ϣϫⲟⲙ ⳿ⲙⲙⲟⲕ ⳿ⲉⲉⲣ ⲟⲩⲕⲁⲡ ⳿ⲛϥⲱⲓ ⳿ⲛⲟⲩⲱⲃϣ ⲓⲉ ⲟⲩⲁⲓ ⳿ⲛⲭⲁⲙⲉ.
37 Ale mowa wasza niech będzie: Tak, tak; nie, nie; a co więcej nadto jest, to od złego jest.
ⲗ̅ⲍ̅ⲙⲁⲣⲉ ⲡⲉⲧⲉⲛⲥⲁϫⲓ ⲇⲉ ⲉⲣ ⲟⲩ⳿ⲁϩⲁ ⳿ⲁϩⲁ ⳿ⲙⲙⲟⲛ ⳿ⲙⲙⲟⲛ ⳿ⲡϩⲟⲩⲟ ⲇⲉ ⳿ⲛⲛⲁⲓ ⳿ⲉⲃⲟⲗϧⲉⲛ ⲡⲓⲡⲉⲧϩⲱⲟⲩ ⲡⲉ.
38 Słyszeliście, iż rzeczono: Oko za oko, a ząb za ząb;
ⲗ̅ⲏ̅⳿ⲁⲣⲉⲧⲉⲛⲥⲱⲧⲉⲙ ϫⲉ ⲁⲩϫⲟⲥ ϫⲉ ⲟⲩⲃⲁⲗ ϧⲁ ⲟⲩⲃⲁⲗ ⲟⲩⲟϩ ⲟⲩⲛⲁϫϩⲓ ϧⲁ ⲟⲩⲛⲁϫϩⲓ.
39 Ale Ja wam powiadam: Żebyście się nie sprzeciwiali złemu, ale kto by cię uderzył w prawy policzek twój, nadstaw mu i drugi;
ⲗ̅ⲑ̅⳿ⲁⲛⲟⲕ ⲇⲉ ϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ⳿ⲙⲡⲉⲣϯ ⳿ⲉϧⲟⲩⲛ ⳿ⲉ⳿ϩⲣⲉⲛ ⲡⲓⲡⲉⲧϩⲱⲟⲩ ⲁⲗⲗⲁ ⲫⲏⲉⲑⲛⲁϯ ⳿ⲛⲟⲩⲕⲟⲩⲣ ⲛⲁⲕ ϧⲉⲛ ⲧⲉⲕⲟⲩ⳿ⲟϫⲓ ⳿ⲛⲟⲩ⳿ⲓⲛⲁⲙ ⲫⲉⲛϩ ϯⲭⲉϯ ⳿ⲉⲣⲟϥ.
40 I temu, który się z tobą chce prawować, a suknię twoję wziąć, puść mu i płaszcz;
ⲙ̅ⲟⲩⲟϩ ⲫⲏⲉⲑⲛⲁⲟⲩⲱϣ ⳿ⲉϭⲓϩⲁⲡ ⲛⲉⲙⲁⲕ ⳿ⲉⲉⲗ ⲧⲉⲕ⳿ϣⲑⲏⲛ ⲭⲁ ⲡⲉⲕⲉⲣϣⲱⲛ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ⲙⲫⲁⲓ.
41 A kto by cię przymuszał iść milę jednę, idź z nim i dwie;
ⲙ̅ⲁ̅ⲟⲩⲟϩ ⲫⲏⲉⲑⲛⲁϭⲓⲧⲕ ⳿ⲛ⳿ⲭⲃⲁ ⳿ⲛⲟⲩⲙⲓⲗⲓⲟⲛ ⲙⲟϣⲓ ⲛⲉⲙⲁϥ ⳿ⲛⲃ̅.
42 Temu, co cię prosi, daj, a od tego, co chce u ciebie pożyczyć, nie odwracaj się.
ⲙ̅ⲃ̅ⲫⲏⲉⲧⲉⲣ⳿ⲉⲧⲓⲛ ⳿ⲙⲙⲟⲕ ⲙⲟⲓ ⲛⲁϥ ⲟⲩⲟϩ ⲫⲏⲉⲑⲟⲩⲱϣ ⳿ⲉϭⲓ ⳿ⲛⲧⲟⲧⲕ ⳿ⲙⲡⲉⲣⲧⲁⲥⲑⲟϥ ⳿ⲉⲃⲟⲗ.
43 Słyszeliście, iż rzeczono: Będziesz miłował bliźniego twego, a będziesz miał w nienawiści nieprzyjaciela twego;
ⲙ̅ⲅ̅⳿ⲁⲣⲉⲧⲉⲛⲥⲱⲧⲉⲙ ϫⲉ ⲁⲩϫⲟⲥ ϫⲉ ⲉⲕ⳿ⲉⲙⲉⲛⲣⲉ ⲡⲉⲕ⳿ϣⲫⲏⲣ ⲟⲩⲟϩ ⲉⲕ⳿ⲉⲙⲉⲥⲧⲉ ⲡⲉⲕϫⲁϫⲓ.
44 Aleć Ja wam powiadam: Miłujcie nieprzyjacioły wasze; błogosławcie tym, którzy was przeklinają; dobrze czyńcie tym, którzy was mają w nienawiści, i módlcie się za tymi, którzy wam złość wyrządzają i prześladują was;
ⲙ̅ⲇ̅⳿ⲁⲛⲟⲕ ϯϫⲱ ⳿ⲙⲙⲟⲥ ⲛⲱⲧⲉⲛ ϫⲉ ⲙⲉⲛⲣⲉ ⲛⲉⲧⲉⲛϫⲁϫⲓ ⳿ⲥⲙⲟⲩ ⳿ⲉⲛⲏⲉⲧⲥⲁϩⲟⲩ⳿ⲓ ⳿ⲉⲣⲱⲧⲉⲛ ⲟⲩⲟϩ ⲧⲱⲃϩ ⳿ⲉϫⲉⲛ ⲛⲏⲉⲧϭⲟϫⲓ ⳿ⲛⲥⲁ ⲑⲏⲛⲟⲩ.
45 Abyście byli synami Ojca waszego, który jest w niebiesiech; bo on to czyni, że słońce jego wschodzi na złe i na dobre, i deszcz spuszcza na sprawiedliwe i na niesprawiedliwe,
ⲙ̅ⲉ̅ϩⲓⲛⲁ ⳿ⲛⲧⲉⲧ⳿ⲉⲛⲉⲣ ϣⲏⲣⲓ ⳿ⲙⲡⲉⲧⲉⲛⲓⲱⲧ ⲉⲧϧⲉⲛ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ ϫⲉ ⳿ϥ⳿ⲑⲣⲟ ⳿ⲙⲡⲉϥⲣⲏ ϣⲁⲓ ⳿ⲉϫⲉⲛ ⲛⲓⲥⲁⲙⲡⲉⲧϩⲱⲟⲩ ⲛⲉⲙ ⲛⲓⲥⲁⲙⲡⲉⲑⲛⲁⲛⲉⲩ ⲟⲩⲟϩ ⳿ϥϩⲱⲟⲩ ⳿ⲉϫⲉⲛ ⲛⲓ⳿ⲑⲙⲏⲓ ⲛⲉⲙ ⲛⲓ⳿ⲟϫⲓ.
46 Albowiem jeźli miłujecie te, którzy was miłują, jakąż zapłatę macie? azaż i celnicy tego nie czynią?
ⲙ̅ⲋ̅⳿ⲉϣⲱⲡ ⲅⲁⲣ ⳿ⲛⲧⲉⲧⲉⲛⲙⲉⲛⲣⲉ ⲛⲏⲉⲑⲙⲉⲓ ⳿ⲙⲙⲱⲧⲉⲛ ⲁϣ ⲡⲉ ⲡⲉⲧⲉⲛⲃⲉⲭⲉ ⲛⲓⲕ⳿ⲉⲧⲉⲗⲱⲛⲏⲥ ϩⲱⲟⲩ ϣⲁⲩ⳿⳿ⲓⲣⲓ ⳿ⲙⲡⲁⲓⲣⲏϯ.
47 A jeźlibyście tylko braci waszych pozdrawiali, cóż osobliwego czynicie? azaż i celnicy tak nie czynią?
ⲙ̅ⲍ̅ⲟⲩⲟϩ ⳿ⲉϣⲱⲡ ⳿ⲛⲧⲉⲧⲉⲛϣⲉⲡⲧⲟⲧⲟⲩ ⳿ⲛⲛⲉⲧⲉⲛ⳿ⲥⲛⲏⲟⲩ ⳿ⲙⲙⲁⲩⲁⲧⲟⲩ ⲟⲩ ⳿ⲙⲙⲉⲧϩⲟⲩ⳿ⲟ ⳿ⲉⲧⲉⲧⲉⲛ⳿⳿ⲓⲣⲓ ⳿ⲙⲙⲟϥ ⲛⲓⲕⲉⲉⲑⲛⲓⲕⲟⲥ ϩⲱⲟⲩ ϣⲁⲩ⳿⳿ⲓⲣⲓ ⳿ⲙⲡⲁⲓⲣⲏϯ.
48 Bądźcież wy tedy doskonałymi, jako i Ojciec wasz, który jest w niebiesiech, doskonały jest.
ⲙ̅ⲏ̅ϣⲱⲡⲓ ⲟⲩⲛ ⳿ⲛⲑⲱⲧⲉⲛ ⳿ⲉⲣⲉⲧⲉⲛϫⲏⲕ ⳿ⲉⲃⲟⲗ ⳿ⲙ⳿ⲫⲣⲏϯ ⳿ⲙⲡⲉⲧⲉⲛⲓⲱⲧ ⲉⲧϧⲉⲛ ⲛⲓⲫⲏⲟⲩ⳿ⲓ ⲉⲧϫⲏⲕ ⳿ⲉⲃⲟⲗ