Mateusza 26
1 I stało się, gdy dokończył Jezus tych wszystkich mów, rzekł do uczniów swoich:
And it came to pass, when Jesus had finished all these sayings, he said to his disciples,
2 Wiecie, iż po dwóch dniach będzie wielkanoc, a Syn człowieczy będzie wydany, aby był ukrzyżowany.
Ye know that after two days is the passover, and the Son of man is betrayed to be crucified.
3 Tedy się zebrali przedniejsi kapłani i nauczeni w Piśmie i starsi ludu do dworu najwyższego kapłana, którego zwano Kaifasz;
Then assembled the chief priests, and the scribes, and the elders of the people, in the palace of the high priest, who was called Caiaphas,
4 I naradzali się, jakoby Jezusa zdradą pojmali i zabili;
And consulted that they might take Jesus by guile, and kill him.
5 Lecz mówili: Nie w święto, aby nie był rozruch między ludem.
But they said, Not on the feast day, lest there be an uproar among the people.
6 A gdy Jezus był w Betanii, w domu Szymona trędowatego,
Now when Jesus was in Bethany, in the house of Simon the leper,
7 Przystąpiła do niego niewiasta, mająca słoik alabastrowy maści bardzo kosztownej, i wylała ją na głowę jego, gdy siedział u stołu.
There came to him a woman having an alabaster box of very precious ointment, and poured it on his head, as he was eating.
8 Co widząc uczniowie jego, rozgniewali się, mówiąc: I na cóż ta utrata?
But when his disciples saw it, they had indignation, saying, To what purpose is this waste?
9 Albowiem mogła być ta maść drogo sprzedana, i mogło się to dać ubogim.
For this ointment might have been sold for much, and given to the poor.
10 Co gdy poznał Jezus, rzekł im: Przecz się przykrzycie tej niewieście? Dobry zaprawdę uczynek uczyniła przeciwko mnie.
When Jesus understood it, he said to them, Why trouble ye the woman? for she hath wrought a good work upon me.
11 Albowiem ubogie zawsze macie z sobą, ale mnie nie zawsze mieć będziecie.
For ye have the poor always with you; but me ye have not always.
12 Bo ona wylawszy tę maść na ciało moje, uczyniła to, gotując mię ku pogrzebowi.
For in that she hath poured this ointment on my body, she did it for my burial.
13 Zaprawdę powiadam wam: Gdziekolwiek będzie kazana ta Ewangielija po wszystkim świecie, i to będzie powiadano, co ona uczyniła, na pamiątkę jej.
Verily I say to you, Wherever this gospel shall be preached in the whole world, there shall also this, what this woman hath done, be told for a memorial of her.
14 Tedy odszedłszy jeden ze dwunastu, którego zwano Judaszem Iszkaryjotem, do przedniejszych kapłanów,
Then one of the twelve, called Judas Iscariot, went to the chief priests,
15 Rzekł im: Co mi chcecie dać, a ja go wam wydam? A oni mu odważyli trzydzieści srebrników.
And said, What will ye give me, and I will deliver him to you? And they agreed with him for thirty pieces of silver.
16 A odtąd szukał czasu sposobnego, aby go wydał.
And from that time he sought opportunity to betray him.
17 A pierwszego dnia przaśników przystąpili uczniowie do Jezusa, mówiąc mu: Gdzież chcesz, żeć nagotujemy, abyś jadł baranka?
Now the first day of the feast of unleavened bread the disciples came to Jesus, saying to him, Where wilt thou that we prepare for thee to eat the passover?
18 A on rzekł: Idźcie do miasta, do niektórego człowieka, a rzeczcie mu: Kazałci nauczyciel powiedzieć: Czas mój blisko jest, u ciebie jeść będę baranka z uczniami moimi.
And he said, Go into the city to such a man, and say to him, The Master saith, My time is at hand; I will keep the passover at thy house with my disciples.
19 I uczynili uczniowie, jako im rozkazał Jezus, i nagotowali baranka.
And the disciples did as Jesus had appointed them; and they made ready the passover.
20 A gdy był wieczór, usiadł za stołem ze dwunastoma.
Now when the evening was come, he sat down with the twelve.
21 A gdy jedli, rzekł: Zaprawdę powiadam wam, iż jeden z was wyda mię.
And as they were eating, he said, Verily I say to you, that one of you shall betray me.
22 I zasmuciwszy się bardzo, poczęli mówić do niego każdy z nich: Azażem ja jest Panie?
And they were exceeding sorrowful, and began every one of them to say to him, Lord, is it I?
23 A on odpowiadając, rzekł: Który macza ze mną rękę w misie, ten mię wyda.
And he answered and said, He that dippeth his hand with me in the dish, the same shall betray me.
24 Synci człowieczy idzie, jako napisano o nim; ale biada człowiekowi temu, przez którego Syn człowieczy wydany bywa! dobrze by mu było, by się był nie narodził ten człowiek.
The Son of man goeth as it is written concerning him: but woe to that man by whom the Son of man is betrayed! it had been good for that man if he had not been born.
25 A odpowiadając Judasz, który go wydawał, rzekł: Izalim ja jest, Mistrzu? Mówi mu: Tyś powiedział.
Then Judas, who betrayed him, answered and said, Master, is it I? He said to him, Thou hast said.
26 A gdy oni jedli, wziąwszy Jezus chleb, a pobłogosławiwszy łamał, i dał uczniom i rzekł: Bierzcie, jedzcie, to jest ciało moje.
And as they were eating, Jesus took bread, and blessed it, and broke it, and gave it to the disciples, and said, Take, eat; this is my body.
27 A wziąwszy kielich i podziękowawszy, dał im, mówiąc: Pijcie z tego wszyscy;
And he took the cup, and gave thanks, and gave it to them, saying, Drink ye all of it;
28 Albowiem to jest krew moja nowego testamentu, która się za wielu wylewa na odpuszczenie grzechów.
For this is my blood of the new testament, which is shed for many for the remission of sins.
29 Ale powiadam wam, iż nie będę pił odtąd z tego rodzaju winnej macicy, aż do dnia onego, gdy go będę pił z wami nowy w królestwie Ojca mego.
But I say to you, I will not drink henceforth of this fruit of the vine, until that day when I drink it new with you in my Father’s kingdom.
30 I zaśpiewawszy pieśń, wyszli na górę oliwną.
And when they had sung an hymn, they went out to the mount of Olives.
31 Tedy im rzekł Jezus: Wy wszyscy zgorszycie się ze mnie tej nocy; albowiem napisano: Uderzę pasterza, i będą rozproszone owce trzody.
Then saith Jesus to them, All ye shall be offended because of me this night: for it is written, I will smite the shepherd, and the sheep of the flock shall be scattered abroad.
32 Lecz gdy ja zmartwychwstanę, poprzedzę was do Galilei.
But after I am risen again, I will go before you into Galilee.
33 A odpowiadając Piotr, rzekł mu: Choćby się wszyscy zgorszyli z ciebie, ja się nigdy nie zgorszę.
Peter answered and said to him, Though all men shall be offended because of thee, yet will I never be offended.
34 Rzekł mu Jezus: Zaprawdę powiadam ci, iż tej nocy, pierwej niż kur zapieje, trzykroć się mnie zaprzesz.
Jesus said to him, Verily I say to thee, That this night, before the cock shall crow, thou shalt deny me three times.
35 Rzekł mu Piotr: Choćbym z tobą miał i umrzeć, nie zaprę się ciebie. Także i wszyscy uczniowie mówili.
Peter said to him, Though I should die with thee, yet will I not deny thee. Likewise also said all the disciples.
36 Tedy przyszedł Jezus z nimi na miejsce, które zwano Gietsemane, i rzekł uczniom: Siądźcież tu, aż odszedłszy, będę się tam modlił.
Then cometh Jesus with them to a place called Gethsemane, and saith to the disciples, Sit ye here, while I go yonder, and pray.
37 A wziąwszy z sobą Piotra i dwóch synów Zebedeuszowych, począł się smęcić i tęsknić.
And he took with him Peter and the two sons of Zebedee, and began to be sorrowful and very heavy.
38 Tedy im rzekł Jezus: Smętna jest dusza moja aż do śmierci; zostańcież tu, a czujcie ze mną.
Then saith he to them, My soul is exceeding sorrowful, even to death: tarry ye here, and watch with me.
39 A postąpiwszy trochę, padł na oblicze swoje, modląc się i mówiąc: Ojcze mój, jeźli można, niech mię ten kielich minie; a wszakże nie jako ja chcę, ale jako ty.
And he went a little further, and fell on his face, and prayed, saying, O my Father, if it is possible, let this cup pass from me: nevertheless not as I will, but as thou wilt.
40 Tedy przyszedł do uczniów, i znalazł je śpiące, i rzekł Piotrowi: Takżeście nie mogli przez jednę godzinę czuć ze mną?
And he cometh to the disciples, and findeth them asleep, and saith to Peter, What, could ye not watch with me one hour?
41 Czujcież, a módlcie się, abyście nie weszli w pokuszenie; duchci jest ochotny, ale ciało mdłe.
Watch and pray, that ye enter not into temptation: the spirit indeed is willing, but the flesh is weak.
42 Zasię po wtóre odszedłszy, modlił się, mówiąc: Ojcze mój, jeźli mię nie może ten kielich minąć, tylko abym go pił, niech się stanie wola twoja.
He went away again the second time, and prayed, saying, O my Father, if this cup may not pass away from me, except I drink it, thy will be done.
43 A przyszedłszy, znalazł je zasię śpiące; albowiem oczy ich były obciążone.
And he came and found them asleep again: for their eyes were heavy.
44 A zaniechawszy ich, znowu odszedł i modlił się po trzecie, też słowa mówiąc.
And he left them, and went away again, and prayed the third time, saying the same words.
45 Tedy przyszedł do uczniów swoich i rzekł im: Śpijcież już i odpoczywajcie; oto się przybliżyła godzina, a Syn człowieczy będzie wydany w ręce grzeszników.
Then he cometh to his disciples, and saith to them, Sleep on now, and take your rest: behold, the hour is at hand, and the Son of man is betrayed into the hands of sinners.
46 Wstańcie, pójdźmy! oto się przybliżył ten, który mię wydaje.
Rise, let us be going: behold, he is at hand that doth betray me.
47 A gdy on jeszcze mówił, oto Judasz, jeden z dwunastu, przyszedł, a z nim wielka zgraja z mieczami i z kijami, od przedniejszych kapłanów i starszych ludu;
And while he was yet speaking, lo, Judas, one of the twelve, came, and with him a great multitude with swords and staffs, from the chief priests and elders of the people.
48 Ale ten, który go wydawał, dał był im znak, mówiąc: Któregokolwiek pocałuję, tenci jest; imajcież go.
Now he that betrayed him gave them a sign, saying, Whomever I shall kiss, that same is he: hold him fast.
49 A wnet przystąpiwszy do Jezusa, rzekł: Bądź pozdrowiony, Mistrzu! i pocałował go.
And immediately he came to Jesus, and said, Hail, master; and kissed him.
50 Ale mu rzekł Jezus: Przyjacielu! na coś przyszedł? Tedy przystąpiwszy, rzucili ręce na Jezusa i pojmali go.
And Jesus said to him, Friend, why art thou come? Then they came, and laid hands on Jesus, and took him.
51 A oto jeden z tych, którzy byli z Jezusem, wyciągnął rękę, i dobył miecza swego, a uderzywszy sługę kapłana najwyższego, uciął mu ucho.
And, behold, one of them who were with Jesus stretched out his hand, and drew his sword, and struck a servant of the high priest’s, and smote off his ear.
52 Tedy mu rzekł Jezus: Obróć miecz swój na miejsce jego; albowiem wszyscy, którzy miecz biorą, od miecza poginą.
Then said Jesus to him, Put up again thy sword into its place: for all they that take the sword shall perish by the sword.
53 Azaż mniemasz, że bym nie mógł teraz prosić Ojca mego, a stawiłby mi więcej niż dwanaście wojsk Aniołów?
Thinkest thou that I cannot now pray to my Father, and he shall presently give me more than twelve legions of angels?
54 Ale jakożby się wypełniły Pisma, które mówią, iż się tak musi stać?
But how then shall the scriptures be fulfilled, that thus it must be?
55 Onejże godziny mówił Jezus do onej zgrai: Wyszliście jako na zbójcę z mieczami i z kijmi, pojmać mię; na każdy dzień siadałem u was, ucząc w kościele, a nie pojmaliście mię.
In that same hour said Jesus to the multitudes, Are ye come out as against a thief with swords and staffs to take me? I sat daily with you teaching in the temple, and ye laid no hold on me.
56 Aleć się to wszystko stało, aby się wypełniły Pisma prorockie. Tedy uczniowie jego wszyscy opuściwszy go, uciekli.
But all this was done, that the scriptures of the prophets might be fulfilled. Then all the disciples forsook him, and fled.
57 A oni pojmawszy Jezusa, wiedli go do Kaifasza, najwyższego kapłana, gdzie się byli zebrali nauczeni w Piśmie i starsi.
And they that had laid hold on Jesus led him away to Caiaphas the high priest, where the scribes and the elders were assembled.
58 Ale Piotr szedł za nim z daleka aż do dworu najwyższego kapłana; a wszedłszy tam, siedział z sługami, aby ujrzał koniec.
But Peter followed him from afar off to the high priest’s courtyard, and went in, and sat with the servants, to see the end.
59 Ale przedniejsi kapłani i starsi, i wszelka rada szukali fałszywego świadectwa przeciwko Jezusowi, aby go na śmierć wydali.
Now the chief priests, and elders, and all the council, sought false testimony against Jesus, to put him to death;
60 Ale nie znaleźli; i choć wiele fałszywych świadków przychodziło, przecię nie znaleźli. A na ostatek wystąpiwszy dwaj fałszywi świadkowie,
But found none: and, though many false witnesses came, yet found they none. At the last came two false witnesses,
61 Rzekli: Ten mówił: Mogę rozwalić kościół Boży, a za trzy dni zbudować go.
And said, This man said, I am able to destroy the temple of God, and to build it in three days.
62 A wstawszy najwyższy kapłan, rzekł mu: Nic nie odpowiadasz? Cóż to jest, co ci przeciwko tobie świadczą?
And the high priest arose, and said to him, Answerest thou nothing? what is it which these testify against thee?
63 Lecz Jezus milczał. A odpowiadając najwyższy kapłan rzekł: Poprzysięgam cię przez Boga żywego, abyś nam powiedział, jeźliś ty jest Chrystus, on Syn Boży?
But Jesus held his peace. And the high priest answered and said to him, I adjure thee by the living God, that thou tell us whether thou art the Christ, the Son of God.
64 Rzekł mu Jezus: Tyś powiedział; wszakże powiadam wam: Odtąd ujrzycie Syna człowieczego siedzącego na prawicy mocy Bożej, i przychodzącego na obłokach niebieskich.
Jesus saith to him, Thou hast said: nevertheless I say to you, After this shall ye see the Son of man sitting on the right hand of power, and coming in the clouds of heaven.
65 Tedy najwyższy kapłan rozdarł szaty swoje, mówiąc: Bluźnił! Cóż jeszcze potrzebujemy świadków? Otoście teraz słyszeli bluźnierstwo jego.
Then the high priest tore his clothes, saying, He hath spoken blasphemy; what further need have we of witnesses? behold, now ye have heard his blasphemy.
66 Cóż się wam zda? A oni odpowiadając, rzekli: Winien jest śmierci.
What think ye? They answered and said, He is guilty of death.
67 Tedy plwali na oblicze jego, i pięściami go bili, a drudzy go policzkowali,
Then they spat in his face, and buffeted him; and others smote him with the palms of their hands,
68 Mówiąc: Prorokuj nam, Chrystusie! kto jest ten, co cię uderzył?
Saying, Prophesy to us, thou Christ, Who is he that smote thee?
69 Ale Piotr siedział przed domem na podwórzu. Tedy przystąpiła do niego jedna dziewka, mówiąc: I tyś był z tym Jezusem Galilejskim.
Now Peter sat outside in the courtyard: and a maid came to him, saying, Thou also wast with Jesus of Galilee.
70 A on się zaprzał przed wszystkimi, mówiąc: Nie wiem, co powiadasz.
But he denied before them all, saying, I know not what thou sayest.
71 A gdy on wychodził do przysionka, ujrzała go insza dziewka, i rzekła do tych, co tam byli: I tenci był z tym Jezusem Nazareńskim.
And when he had gone out into the porch, another maid saw him, and said to them that were there, This man was also with Jesus of Nazareth.
72 Tedy po wtóre zaprzał się z przysięgą, mówiąc: Nie znam tego człowieka.
And again he denied with an oath, I do not know the man.
73 A przystąpiwszy po małej chwilce ci, co tam stali, rzekli Piotrowi: Prawdziwie i tyś jest z nich; bo i mowa twoja ciebie wydaje.
And after a while came to him they that stood by, and said to Peter, Surely thou also art one of them; for thy speech betrayeth thee.
74 Tedy się począł przeklinać i przysięgać, mówiąc: Nie znam tego człowieka; a zarazem kur zapiał.
Then began he to curse and to swear, saying, I know not the man. And immediately the cock crowed.
75 I wspomniał Piotr na słowa Jezusowe, który mu był powiedział: Pierwej niż kur zapieje, trzykroć się mnie zaprzesz; a wyszedłszy precz, gorzko płakał.
And Peter remembered the word of Jesus, who said to him, Before the cock shall crow, thou shalt deny me three times. And he went out, and wept bitterly.
