Mateusza 23
1 Tedy Jezus rzekł do ludu i do uczniów swoich, mówiąc:
Then Jesus spoke to the crowds and to His disciples
2 Na stolicy Mojżeszowej usiedli nauczeni w Piśmie i Faryzeuszowie.
saying: “The scribes and the Pharisees are seated upon Moses' chair;
3 Przetoż wszystkiego, czegokolwiek by wam rozkazali przestrzegać, przestrzegajcie i czyńcie, ale według uczynków ich nie czyńcie; albowiem oni mówią, ale nie czynią.
so whatever they may tell you to observe, you should observe and do; but do not do according to their deeds, for they say and do not do.
4 Bo wiążą brzemiona ciężkie i nieznośne, i kładą je na ramiona ludzkie, lecz palcem swoim nie chcą ich ruszyć.
For they package loads that are heavy and hard to bear, and lay them on the shoulders of the people; but they themselves do not want to move them with one of their fingers.
5 A wszystkie uczynki swoje czynią, aby byli widziani od ludzi, i rozszerzają bramy swoje, i rozpuszczają podołki płaszczów swoich.
“Rather, they do all their works in order to be seen by people. They make their phylacteries broad and the tassels on their garments large;
6 Nadto miłują pierwsze miejsca na wieczerzach, i pierwsze stołki w bóżnicach.
they love the place of honor at dinners and the first seats in the synagogues,
7 I pozdrawiania na rynkach, i aby je nazywali ludzie: Mistrzu, mistrzu!
and the greetings in the marketplaces, namely to be called ‘Rabbi, Rabbi’ by the people.
8 Ale wy nie nazywajcie się mistrzami; albowiem jeden jest mistrz wasz, Chrystus; ale wy jesteście wszyscy braćmi.
“But you (pl.), do not be called ‘Rabbi’; because your Teacher is one, the Christ, and you are all brothers.
9 I nikogo nie zówcie ojcem waszym na ziemi; albowiem jeden jest Ojciec wasz, który jest w niebiesiech.
And do not call anyone on earth your ‘father’; because your Father is one, He who is in the heavens.
10 A niechaj was nie zowią mistrzami, gdyż jeden jest mistrz wasz, Chrystus.
Neither be called leaders/guides; because your Leader is one, the Christ.
11 Ale kto z was największy jest, będzie sługą waszym.
On the contrary, the greatest among you must be your servant.
12 A kto by się wywyższał, będzie poniżony; a kto by się poniżał, będzie wywyższony.
And whoever exalts himself will be humbled, and whoever humbles himself will be exalted.
13 Lecz biada wam, nauczeni w Piśmie i Faryzeuszowie obłudni! iż zamykacie królestwo niebieskie przed ludźmi; albowiem tam sami nie wchodzicie, ani tym, którzy by wnijść chcieli, wchodzić nie dopuszczacie.
“Woe to you scribes and Pharisees, hypocrites! Because you devour the houses of the widows, while making long prayers as a pretense. Therefore you will receive a greater condemnation.
14 Biada wam, nauczeni w Piśmie i Faryzeuszowie obłudni! iż pożeracie domy wdów, a to pod pokrywką długich modlitw, dlatego cięższy sąd odniesiecie.
Woe to you scribes and Pharisees, hypocrites! Because you bar the entrance to the kingdom of the heavens in the face of the people; for you neither go in yourselves nor do you allow those who are trying to enter to go in.
15 Biada wam, nauczeni w Piśmie i Faryzeuszowie obłudni! iż obchodzicie morze i ziemię, abyście uczynili jednego nowego Żyda; a gdy się stanie, czynicie go synem zatracenia, dwakroć więcej niżeliście sami. (Geenna g1067)
Woe to you scribes and Pharisees, hypocrites!! Because you travel all over, land and sea, to make one convert, and when he joins up you make him twice as much a son of Hell as yourselves. (Geenna g1067)
16 Biada wam, wodzowie ślepi! którzy powiadacie: kto by przysiągł na kościół, nic nie jest: ale kto by przysiągł na złoto kościelne, winien jest.
“Woe to you blind guides, who say, ‘Whoever swears by the temple, it is nothing; but whoever swears by the gold of the temple is obligated.’
17 Głupi i ślepi! albowiem cóż jest większego, złoto czy kościół, który poświęca złoto?
Stupid and blind! For which is greater, the gold or the temple that sanctifies the gold?
18 A kto by przysiągł na ołtarz, nic nie jest; lecz kto by przysiągł na dar, który jest na nim, winien jest.
And, ‘Whoever swears by the altar, it is nothing; but whoever swears by the gift that is on it is obligated.’
19 Głupi i ślepi! albowiem cóż większego jest? dar, czyli ołtarz, który poświęca dar?
Stupid and blind! For which is greater, the gift or the altar that sanctifies the gift?
20 Kto tedy przysięga na ołtarz, przysięga na niego, i na to wszystko, co na nim jest;
Therefore he who swears by the altar swears by it and by all the things on it.
21 A kto przysięga na kościół, przysięga na niego, i na tego, który w nim mieszka;
And he who swears by the temple swears by it and by Him who used to dwell in it.
22 I kto przysięga na niebo, przysięga na stolicę Bożą, i na tego, który siedzi na niej.
And he who swears by heaven swears by the throne of God and by Him who sits on it.
23 Biada wam, nauczeni w Piśmie i Faryzeuszowie obłudni! iż dawacie dziesięcinę z miętki i z anyżu i z kminu, a opuszczacie poważniejsze rzeczy w zakonie, sąd i miłosierdzie i wiarę; te rzeczy mieliście czynić, a onych nie opuszczać.
“Woe to you scribes and Pharisees, hypocrites! Because you pay a tithe of mint and dill and cummin, but have neglected the weightier items of the law: justice and mercy and faith. These it was obligatory to do, while not neglecting those.
24 Wodzowie ślepi! którzy przecedzacie komara, i wielbłąda połykacie.
Blind guides, who strain out a gnat but gulp down a camel!
25 Biada wam, nauczeni w Piśmie i Faryzeuszowie obłudni! iż oczyszczacie kubek z wierzchu i misę, a wewnątrz pełne są drapiestwa i zbytku.
“Woe to you scribes and Pharisees, hypocrites! Because you cleanse the outside of the cup and the dish, but inside they are full of plunder and injustice.
26 Faryzeuszu ślepy! oczyść pierwej to, co jest wewnątrz w kubku i w misie, aby i to, co jest z wierzchu, czystem było.
Blind Pharisee! First cleanse the inside of the cup and the dish, so that their outside may also be clean.
27 Biada wam, nauczeni w Piśmie i Faryzeuszowie obłudni! iżeście podobni grobom pobielanym, które się zdadzą z wierzchu być cudne, ale wewnątrz pełne są kości umarłych i wszelakiej nieczystości.
“Woe to you scribes and Pharisees, hypocrites!! Because you resemble whitewashed tombs, which indeed appear beautiful outwardly but inside are full of dead bones and of all uncleanness.
28 Także i wy z wierzchu zdacie się być ludziom sprawiedliwi; ale wewnątrz jesteście pełni obłudy i nieprawości.
Just so, you also outwardly appear to be righteous to the people, but inside you are full of hypocrisy and lawlessness.
29 Biada wam, nauczeni w Piśmie i Faryzeuszowie obłudni! iż budujecie groby proroków, i zdobicie nagrobki sprawiedliwych,
“Woe to you scribes and Pharisees, hypocrites!! Because you build the tombs of the prophets and adorn the monuments of the righteous;
30 I mówicie: Byśmy byli za dni ojców naszych, nie bylibyśmy uczestnikami ich we krwi proroków.
yet you say, ‘If we had lived in the days of our fathers, we would not have been partakers with them in the blood of the prophets.’
31 A tak świadczycie sami przeciwko sobie, że jesteście synowie tych, którzy proroki pozabijali.
Therefore you testify against yourselves that you are sons of those who murdered the prophets.
32 I wy też dopełniacie miary ojców waszych.
So fill up the measure of your fathers' guilt!
33 Wężowie! rodzaju jaszczurczy! i jakoż będziecie mogli ujść przed sądem ognia piekielnego? (Geenna g1067)
“Snakes! Brood of vipers! How can you escape from the condemnation of Hell? (Geenna g1067)
34 Przetoż oto ja posyłam do was proroki, i mędrce, i nauczone w Piśmie, a z nich niektóre zabijecie i ukrzyżujecie, a niektóre z nich ubiczujecie w bóżnicach waszych, i będziecie je prześladować od miasta do miasta;
So take note: I will send you prophets and wise men and Biblical scholars; some of them you will kill, even crucify; some of them you will flog in your synagogues and persecute from city to city
35 Aby przyszła na was wszystka krew sprawiedliwa, wylana na ziemi, ode krwi Abla sprawiedliwego aż do krwi Zacharyjasza, syna Barachyjaszowego, któregoście zabili między kościołem i ołtarzem.
—so that upon you may come all the righteous blood shed on the earth, from the blood of righteous Abel up to the blood of Zechariah son of Berechiah, whom you murdered between the temple and the altar.
36 Zaprawdę powiadam wam: Przyjdzie to wszystko na ten naród.
Assuredly I say to you that all these things will come upon this generation.
37 Jeruzalem! Jeruzalem! które zabijasz proroki, i które kamionujesz te, którzy do ciebie byli posyłani: ilekroć chciałem zgromadzić dzieci twoje, tak jako zgromadza kokosz kurczęta swoje pod skrzydła, a nie chcieliście?
“Jerusalem, Jerusalem, she who kills the prophets and stones those who are sent to her! How often I wanted to gather your children, just like a hen gathers her chicks under her wings, but you did not want to.
38 Oto wam dom wasz pusty zostanie.
Look, your house is left to you abandoned!
39 Albowiem powiadam wam, że mię nie ujrzycie od tego czasu, aż rzeczecie: Błogosławiony, który idzie w imieniu Pańskiem.
For I say to you, you will not see me again until you say, ‘Blessed is He who comes in the name of the Lord’!”
