Mateusza 12
1 W on czas szedł Jezus w sabat przez zboża, a uczniowie jego łaknęli, i poczęli rwać kłosy i jeść.
AT that time Jesus walked through corn-fields on a sabbath-day; and his disciples were hungry, and began to pluck the ears of corn, and to eat.
2 A ujrzawszy to Faryzeuszowie, rzekli mu: Oto uczniowie twoi czynią, czego się nie godzi czynić w sabat.
But when the Pharisees saw it, they said to him, Behold, thy disciples do a thing that it is not lawful to do on the sabbath.
3 A on im rzekł: Izaście nie czytali, co uczynił Dawid, gdy łaknął, on i ci, którzy z nim byli?
And he said unto them, Have ye not read what David did, when he was hungry, and they who were with him?
4 Jako wszedł do domu Bożego, i chleby pokładne jadł, których mu się nie godziło jeść, ani tym, którzy z nim byli, tylko samym kapłanom.
how they went into the house of God, and did eat the loaves of shew-bread, of which it was not lawful for him or those who were with him to eat, but for the priests alone?
5 Alboście nie czytali w zakonie, że w sabat i kapłani w kościele sabat gwałcą, a bez winy są?
Or have ye not read in the law, that on the sabbaths the priests in the temple profane the sabbath, and are not culpable?
6 Ale mówię wam, iż tu większy jest niż kościół.
Now I tell you, That one greater than the temple is here.
7 A gdybyście wiedzieli, co to jest: Miłosierdzia chcę, a nie ofiary, nie potępialibyście niewinnych;
But if ye had known what that meant, I desire mercy and not sacrifice; ye would not have condemned the innocent.
8 Albowiem Syn człowieczy Panem jest i sabatu.
For the Son of man is Lord also of the sabbath.
9 A odszedłszy stamtąd przyszedł do bóżnicy ich;
And going on from thence, he came into their synagogue;
10 A oto był tam człowiek mający rękę uschłą; i pytali go, mówiąc: Godzili się w sabat uzdrawiać? aby go oskarżyli.
and, behold a man was there who had a withered hand. And they asked him, saying, Is it lawful to heal on sabbath days? that they might accuse him.
11 A on im rzekł: Któryż człowiek z was będzie, który by miał owcę jedną, a gdyby mu ta w sabat w dół wpadła, izali jej nie dobędzie i nie wyciągnie?
Then he said to them; What man of you is there who hath one sheep, and if it fall into a pit on the sabbath, doth he not lay hold on him, and lift him out?
12 A czemże zacniejszy jest człowiek niżeli owca? Przetoż godzi się w sabat dobrze czynić.
Of how much more value then is a man than a sheep? Wherefore it is lawful to do good on the sabbath days.
13 Tedy rzekł człowiekowi onemu: Wyciągnij rękę twoję; a on wyciągnął, i przywrócona jest do zdrowia jako i druga.
Then saith he to the man, Stretch out thy hand; and he stretched it out, and it was restored, sound as the other.
14 A wyszedłszy Faryzeuszowie, uczynili radę przeciwko niemu, jakoby go stracili.
Then the Pharisees went out, and held a consultation against him, how they might make away with him.
15 Ale Jezus poznawszy to, odszedł stamtąd, i szedł za nim lud wielki; i uzdrowił one wszystkie,
But Jesus knew it, and retired from thence, and great multitudes followed him, and he healed them all,
16 I przygroził im, aby go nie objawiali,
and charged them that they should not make him known.
17 Żeby się wypełniło, co powiedziano przez Izajasza proroka, mówiącego:
That what was spoken by Isaiah the prophet might be fulfilled, saying,
18 Oto ten sługa mój, któregom obrał, ten umiłowany mój, w którym się upodobało duszy mojej; położę ducha mojego na nim, a sąd narodom opowie;
“Behold, my servant, whom I have chosen, my beloved, in whom my soul delighteth: I will put my Spirit upon him, and he shall proclaim judgment for the heathen.
19 Nie będzie się wadził, ani będzie wołał, i nikt na ulicach nie usłyszy głosu jego;
He shall not contend, nor be clamorous; neither shall any man in the streets hear his voice.
20 Trzciny nałamanej nie dołamie, a lnu kurzącego się nie zagasi, aż wystawi sąd ku zwycięstwu;
A bruised reed shall he not break down, and smoking flax shall he not quench, until he break forth in judgment for victory.
21 A w imieniu jego narodowie będą nadzieję mieli.
And in his name shall the Gentiles hope.”
22 Tedy przywiedziono do niego opętanego, ślepego i niemego, i uzdrowił go, tak iż on ślepy i niemy i mówił i widział.
Then was brought to him a demoniac, blind and dumb; and he cured him, so as to enable the blind and dumb both to speak and see.
23 I zdumiał się wszystek lud, i mówili: Nie tenże jest on syn Dawidowy?
And all the multitudes were lost in amazement, and they said, Is not this the son of David?
24 Ale Faryzeuszowie usłyszawszy to, rzekli: Ten nie wygania dyjabłów, tylko przez Beelzebuba, książęcia dyjabelskiego.
But the Pharisees hearing them, said, This fellow casteth not out devils, but by Beelzebub, the prince of the devils.
25 Lecz Jezus widząc myśli ich, rzekł im: Każde królestwo rozdzielone samo przeciwko sobie pustoszeje, i każde miasto albo dom, sam przeciwko sobie rozdzielony, nie ostoi się.
But Jesus knowing their thoughts, said unto them, Every kingdom divided against itself will be desolated; and every city, or family, divided against itself cannot subsist:
26 A jeźliż szatan szatana wygania, sam przeciwko sobie rozdzielony jest; jakoż się tedy ostoi królestwo jego?
so if Satan cast out Satan; he is divided against himself; how then can his kingdom subsist?
27 A jeźliż ja przez Beelzebuba wyganiam dyjabły, synowie wasi przez kogoż wyganiają? Przetoż oni sędziami waszymi będą;
And if I by Beelzebub cast out devils, by whom do your sons cast them out? therefore shall they be your judges.
28 A jeźliż ja duchem Bożym wyganiam dyjabły, tedyż do was przyszło królestwo Boże.
But if I by the Spirit of God cast out the devils, then truly the kingdom of God is come unto you.
29 Albo jakoż może kto wnijść do domu mocarza, i sprzęt jego rozchwycić, jeźliby pierwej nie związał mocarza onego? toż dopiero dom jego rozchwyci.
Else how can one enter into a strong man’s house and plunder his goods, except he first bind the strong man, and then will he plunder his goods?
30 Kto nie jest ze mną, przeciwko mnie jest, a kto nie zbiera ze mną, rozprasza.
He that is not with me, is against me; and he that associates not with me, scattereth abroad.
31 Dlatego powiadam wam: Wszelki grzech i bluźnierstwo ludziom odpuszczone będzie; ale bluźnierstwo przeciwko Duchowi Świętemu nie będzie odpuszczone ludziom.
Therefore I say unto you, All sin and blasphemy shall be forgiven to men; but the blasphemy against the Spirit shall not be forgiven to men.
32 I ktobykolwiek rzekł słowo przeciwko Synowi człowieczemu, będzie mu odpuszczono; ale kto by mówił przeciwko Duchowi Świętemu, nie będzie mu odpuszczono, ani w tym wieku ani w przyszłym. (aiōn g165)
And whosoever may speak a word against the Son of man, it shall be forgiven him: but whosoever shall speak against the Holy Ghost, it shall not be forgiven him, neither in this world, nor in the world to come. (aiōn g165)
33 Czyńcież albo drzewo dobre, i owoc jego dobry; albo czyńcie drzewo złe, i owoc jego zły; albowiem z owocu drzewo poznane bywa.
Either make the tree good, and its fruit good; or make the tree corrupt, and its fruit corrupt: for the tree is known by the fruit.
34 Rodzaju jaszczurczy! jakoż możecie mówić dobre rzeczy, będąc złymi, gdyż z obfitości serca usta mówią?
Ye broods of vipers, how can ye speak good things, yourselves being wicked? for out of the abundance of the heart the mouth speaketh.
35 Dobry człowiek z dobrego skarbu serca wynosi rzeczy dobre, a zły człowiek ze złego skarbu wynosi rzeczy złe.
A good man out of the good treasure of his heart bringeth forth good things: and a wicked man out of the evil treasure of his heart bringeth forth evil things.
36 Ale powiadam wam, iż z każdego słowa próżnego, które by mówili ludzie, dadzą z niego liczbę w dzień sądny;
But I tell you, That every idle word which men speak, for it shall they give an account in the day of judgment.
37 Albowiem z mów twoich będziesz usprawiedliwiony, i z mów twoich będziesz osądzony.
For by thy words thou shalt be justified, and by thy words thou shalt be condemned.
38 Tedy odpowiedzieli niektórzy z nauczonych w Piśmie i Faryzeuszów, mówiąc: Nauczycielu, chcemy od ciebie znamię widzieć.
Then certain of the scribes and Pharisees addressed him, saying, Master, we desire to see a sign from thee.
39 A on odpowiadając rzekł im: Rodzaj zły i cudzołożny znamienia szuka; ale mu nie będzie znamię dane, tylko ono znamię Jonasza proroka.
But he answered and said unto them, A wicked and adulterous generation seeketh a sign; and no sign shall be given it, but the sign of Jonah the prophet:
40 Albowiem jako Jonasz był w brzuchu wieloryba trzy dni i trzy noce, tak będzie Syn człowieczy w sercu ziemi trzy dni i trzy noce.
for as Jonah was in the belly of the whale three days and three nights; so shall the Son of man be in the heart of the earth three days and three nights.
41 Mężowie Niniwiccy staną na sądzie z tym rodzajem, i potępią go, przeto że pokutowali na kazanie Jonaszowe; a oto tu więcej niżeli Jonasz.
The men of Nineveh shall rise up in judgment against this generation, and condemn it: for they repented on the preaching of Jonah; and behold, a greater than Jonah is here.
42 Królowa z południa stanie na sądzie z tym rodzajem, i potępi go; iż przyszła od krajów ziemi, aby słuchała mądrości Salomonowej; a oto tu więcej niżeli Salomon.
The queen of the South shall rise up in judgment against the men of this generation, and condemn it: for she came from the ends of the earth to hear the wisdom of Solomon; and behold, a greater than Solomon is here.
43 A gdy nieczysty duch od człowieka wychodzi, przechadza się po miejscach suchych, szukając odpocznienia, ale nie znajduje.
When the unclean spirit is indeed gone out of a man, he traverses through places destitute of water, in search of rest, but cannot find it.
44 Tedy mówi: Wrócę się do domu mego, skądem wyszedł; a przyszedłszy znajduje go próżny i umieciony i ochędożony.
Then he saith, I will return to my mansion, whence I came; and on his arrival, he findeth it unoccupied, swept, and furnished.
45 Tedy idzie, i bierze z sobą siedm inszych duchów gorszych, niżeli sam: a wszedłszy mieszkają tam, i bywają ostatnie rzeczy człowieka onego gorsze, niżeli pierwsze. Tak się stanie i temu rodzajowi złemu.
Then goeth he, and taketh with himself seven other spirits more wicked than himself, and they enter in and dwell there: and the last state of that man is worse than the first. So shall it also be with this wicked generation.
46 A gdy on jeszcze mówił do ludu, oto matka i bracia jego stali przed domem chcąc z nim mówić.
And while he was yet speaking to the multitudes, behold, his mother and his brethren stood without, desiring to speak to him.
47 I rzekł mu niektóry: Oto matka twoja i bracia twoi stoją przed domem, chcąc z tobą mówić.
And a person said unto him, Behold, thy mother and thy brethren stand without, desiring to speak to thee.
48 A on odpowiadając, rzekł temu, co mu to powiedział: Któraż jest matka moja? i którzy są bracia moi?
But he answered and said to him that told him, Who is my mother? and who are my brethren?
49 A wyciągnąwszy rękę swoję na uczniów swoich, rzekł: Oto matka moja i bracia moi!
And stretching out his hand towards his disciples, he said, Behold my mother and my brethren.
50 Albowiem ktobykolwiek czynił wolę Ojca mojego, który jest w niebiesiech, ten jest bratem moim, i siostrą i matką.
For whosoever shall do the will of my Father who is in heaven, the same is my brother, and sister, and mother.
