Mateusza 10
1 A zwoławszy dwunastu uczniów swoich, dał im moc nad duchy nieczystymi, aby je wyganiali, i uzdrawiali wszelką chorobę i wszelką niemoc.
Then He called to Him His twelve disciples and gave them authority over foul spirits, to drive them out; and to cure every kind of disease and infirmity.
2 A dwunastu Apostołów te są imiona: Pierwszy Szymon, którego zowią Piotr, i Andrzej, brat jego; Jakób, syn Zebedeusza, i Jan, brat jego;
Now the names of the twelve Apostles were these: first, Simon called Peter, and his brother Andrew; James the son of Zabdi, and his brother John;
3 Filip i Bartłomiej, Tomasz i Mateusz on celnik, Jakób, syn Alfeusza, i Lebeusz, nazwany Tadeusz;
Philip and Bartholomew, Thomas and Matthew the tax-gatherer, James the son of Alphaeus, and Thaddaeus;
4 Szymon Kananejczyk, i Judasz Iszkaryjot, który go też wydał.
Simon the Cananaean, and Judas the Iscariot, who also betrayed Him.
5 Tych dwunastu posłał Jezus, rozkazując im i mówiąc: Na drogę poganów nie zachodźcie, i do miasta Samarytańczyków nie wchodźcie;
These twelve Jesus sent on a mission, after giving them their instructions: "Go not," He said, "among the Gentiles, and enter no Samaritan town;
6 Ale raczej idźcie do owiec, które zginęły z domu Izraelskiego;
but, instead of that, go to the lost sheep of Israel's race.
7 A idąc każcie, mówiąc: Przybliżyło się królestwo niebieskie.
And as you go, preach and say, 'The Kingdom of the Heavens is close at hand.'
8 Chore uzdrawiajcie, trędowate oczyszczajcie, umarłe wskrzeszajcie, dyjabły wyganiajcie; darmoście wzięli, darmo dawajcie.
Cure the sick, raise the dead to life, cleanse lepers, drive out demons: you have received without payment, give without payment.
9 Nie bierzcie z sobą złota, ani srebra, ani miedzi w trzosy wasze;
"Provide no gold, nor even silver nor copper to carry in your pockets;
10 Ani taistry na drogę, ani dwóch sukien, ani butów, ani laski; albowiem godzien jest robotnik żywności swojej.
no bag for your journey, nor change of linen, nor shoes, nor stick; for the labourer deserves his food.
11 A do któregokolwiek miasta albo miasteczka wnijdziecie, wywiadujcie się, kto by w niem tego był godzien, a tamże mieszkajcie, póki nie wynijdziecie;
"Whatever town or village you enter, inquire for some good man; and make his house your home till you leave the place.
12 A wszedłszy w dom, pozdrówcie go.
When you enter the house, salute it;
13 A jeźliby on dom tego był godny, niech na niego przyjdzie pokój wasz; a jeźliby nie był godny, pokój wasz niech się wróci do was.
and if the house deserves it, the peace you invoke shall come upon it. If not, your peace shall return to you.
14 A kto by was nie przyjął, ani słuchał słów waszych, wychodząc z domu albo z miasta onego, otrząśnijcie proch z nóg waszych.
And whoever refuses to receive you or even to listen to your Message, as you leave that house or town, shake off the very dust from your feet.
15 Zaprawdę wam powiadam: Lżej będzie ziemi Sodomskiej i Gomorskiej w dzień sądny, niżeli miastu onemu.
I solemnly tell you that it will be more endurable for the land of Sodom and Gomorrah on the day of Judgement than for that town.
16 Oto Ja was posyłam jako owce między wilki; bądźcież tedy roztropnymi jako węże, a szczerymi jako gołębice,
"Remember it is I who am sending you out, as sheep into the midst of wolves; prove yourselves as sagacious as serpents, and as innocent as doves.
17 A strzeżcie się ludzi; albowiem was będą wydawać do rady, i w zgromadzeniach swoich was biczować będą.
But beware of men; for they will deliver you up to appear before Sanhedrins, and will flog you in their synagogues;
18 Także przed starosty i przed króle wodzeni będziecie dla mnie, na świadectwo przeciwko nim i poganom.
and you will even be put on trial before governors and kings for my sake, to bear witness to them and to the Gentiles.
19 Ale gdy was podadzą, nie troszczcie się, jako i co byście mówili; albowiem wam dano będzie onejże godziny, co byście mówili;
But when they have delivered you up, have no anxiety as to how you shall speak or what you shall say; for at that very time it shall be given you what to say;
20 Bo wy nie jesteście, którzy mówicie, ale duch Ojca waszego, który mówi w was.
for it is not you who will speak: it will be the Spirit of your Father speaking through you.
21 I wyda brat brata na śmierć, i ojciec syna, i powstaną dzieci przeciwko rodzicom, i będą je zabijać.
Brother will betray brother to death, and father, child; and children will rise against their own parents and will put them to death.
22 I będziecie w nienawiści u wszystkich dla imienia mego; ale kto wytrwa do końca, ten będzie zbawion.
And you will be objects of universal hatred because you are called by my name; but he who holds out to the End--he will be saved.
23 A gdy was prześladować będą w tem mieście, uciekajcie do drugiego; bo zaprawdę powiadam wam, że nie obejdziecie miast Izraelskich, aż przyjdzie Syn człowieczy.
Whenever they persecute you in one town, escape to the next; for I solemnly tell you that you will not have gone the round of all the towns of Israel before the Son of Man comes.
24 Nie jestci uczeń nad mistrza, ani sługa nad Pana swego;
"The learner is never superior to his teacher, and the servant is never superior to his master.
25 Dosyć uczniowi, aby był jako mistrz jego, a sługa jako Pan jego; jeźlić gospodarza Beelzebubem nazywali, czem więcej domowniki jego nazywać będą.
Enough for the learner to be on a level with his teacher, and for the servant to be on a level with his master. If they have called the master of the house Baal-zebul, how much more will they slander his servants?
26 Przetoż nie bójcie się ich; albowiem nic nie jest skrytego, co by nie miało być objawiono, i nic tajemnego, czego by się dowiedzieć nie miano.
Fear them not, however; there is nothing veiled which will not be uncovered, nor secret which will not become known.
27 Co wam w ciemności mówię, powiadajcie na świetle; a co w ucho słyszycie, obwoływajcie na dachach;
What I tell you in the dark, speak in the light; and what is whispered into your ear, proclaim upon the roofs of the houses.
28 A nie bójcie się tych, którzy zabijają ciało, lecz duszy zabić nie mogą; ale raczej bójcie się tego, który może i duszę i ciało zatracić w piekielnym ogniu. (Geenna g1067)
"And do not fear those who kill the body, but cannot kill the soul; but rather fear him who is able to destroy both soul and body in Gehenna. (Geenna g1067)
29 Izali dwóch wróbelków za pieniążek nie sprzedają, a wżdy jeden z nich nie upadnie na ziemię oprócz woli Ojca waszego.
Do not two sparrows sell for a halfpenny? Yet not one of them will fall to the ground without your Father's leave.
30 Nawet i włosy wszystkie na głowie waszej policzone są.
But as for you, the very hairs on your heads are all numbered.
31 Nie bójcie się tedy; nad wiele wróbelków wy zacniejszymi jesteście.
Away then with fear; you are more precious than a multitude of sparrows.
32 Wszelki tedy, który by mię wyznał przed ludźmi, wyznam go Ja też przed Ojcem moim, który jest w niebiesiech;
"Every man who acknowledges me before men I also will acknowledge before my Father who is in Heaven.
33 A kto by się mnie zaparł przed ludźmi, zaprę się go i Ja przed Ojcem moim, który jest w niebiesiech.
But whoever disowns me before men I also will disown before my Father who is in Heaven.
34 Nie mniemajcie, żem przyszedł dawać pokój na ziemię; nie przyszedłem dawać pokoju, ale miecz.
"Do not suppose that I came to bring peace to the earth: I did not come to bring peace but a sword.
35 Bom przyszedł, abym rozerwanie uczynił między synem a ojcem jego, i między córką a matką jej, także między synową i świekrą jej;
For I came to set a man against his father, a daughter against her mother, and a daughter-in-law against her mother-in-law;
36 I nieprzyjaciołmi będą człowiekowi domownicy jego.
and a man's own family will be his foes.
37 Kto miłuje ojca albo matkę nad mię, nie jest mię godzien; a kto miłuje syna albo córkę nad mię, nie jest mię godzien;
Any one who loves father or mother more than me is not worthy of me, and any one who loves son or daughter more than me is not worthy of me;
38 A kto nie bierze krzyża swego, i nie idzie za mną, nie jest mię godzien.
and any one who does not take up his cross and follow where I lead is not worthy of me.
39 Kto by znalazł duszę swoję, straci ją; a kto by stracił duszę swoję dla mnie, znajdzie ją.
To save your life is to lose it, and to lose your life for my sake is to save it.
40 Kto was przyjmuje, mnie przyjmuje; a kto mnie przyjmuje, przyjmuje tego, który mię posłał.
"Whoever receives you receives me, and whoever receives me receives Him who sent me.
41 Kto przyjmuje proroka w imieniu proroka, zapłatę proroka weźmie; a kto przyjmuje sprawiedliwego w imieniu sprawiedliwego, sprawiedliwego zapłatę weźmie.
Every one who receives a prophet, because he is a prophet, will receive a prophet's reward, and every one who receives a righteous man, because he is a righteous man, will receive a righteous man's reward.
42 Kto by też napoił jednego z tych to małych tylko kubkiem zimnej wody w imię ucznia, zaprawdę powiadam wam, nie straci zapłaty swojej.
And whoever gives one of these little ones even a cup of cold water to drink because he is a disciple, I solemnly tell you that he will not lose his reward."
