< Mateusza 10 >
1 A zwoławszy dwunastu uczniów swoich, dał im moc nad duchy nieczystymi, aby je wyganiali, i uzdrawiali wszelką chorobę i wszelką niemoc.
And calling His twelve disciples to Him, Jesus gave them authority over unclean spirits, so that they could drive them out and heal every disease and sickness.
2 A dwunastu Apostołów te są imiona: Pierwszy Szymon, którego zowią Piotr, i Andrzej, brat jego; Jakób, syn Zebedeusza, i Jan, brat jego;
These are the names of the twelve apostles: first Simon, called Peter, and his brother Andrew; James son of Zebedee, and his brother John;
3 Filip i Bartłomiej, Tomasz i Mateusz on celnik, Jakób, syn Alfeusza, i Lebeusz, nazwany Tadeusz;
Philip and Bartholomew; Thomas and Matthew the tax collector; James son of Alphaeus, and Thaddaeus;
4 Szymon Kananejczyk, i Judasz Iszkaryjot, który go też wydał.
Simon the Zealot, and Judas Iscariot, who betrayed Jesus.
5 Tych dwunastu posłał Jezus, rozkazując im i mówiąc: Na drogę poganów nie zachodźcie, i do miasta Samarytańczyków nie wchodźcie;
These twelve Jesus sent out with the following instructions: “Do not go onto the road of the Gentiles or enter any town of the Samaritans.
6 Ale raczej idźcie do owiec, które zginęły z domu Izraelskiego;
Go rather to the lost sheep of Israel.
7 A idąc każcie, mówiąc: Przybliżyło się królestwo niebieskie.
As you go, preach this message: ‘The kingdom of heaven is near.’
8 Chore uzdrawiajcie, trędowate oczyszczajcie, umarłe wskrzeszajcie, dyjabły wyganiajcie; darmoście wzięli, darmo dawajcie.
Heal the sick, raise the dead, cleanse the lepers, drive out demons. Freely you have received; freely give.
9 Nie bierzcie z sobą złota, ani srebra, ani miedzi w trzosy wasze;
Do not carry any gold or silver or copper in your belts.
10 Ani taistry na drogę, ani dwóch sukien, ani butów, ani laski; albowiem godzien jest robotnik żywności swojej.
Take no bag for the road, or second tunic, or sandals, or staff; for the worker is worthy of his provisions.
11 A do któregokolwiek miasta albo miasteczka wnijdziecie, wywiadujcie się, kto by w niem tego był godzien, a tamże mieszkajcie, póki nie wynijdziecie;
Whatever town or village you enter, find out who is worthy there and stay at his house until you move on.
12 A wszedłszy w dom, pozdrówcie go.
As you enter the home, greet its occupants.
13 A jeźliby on dom tego był godny, niech na niego przyjdzie pokój wasz; a jeźliby nie był godny, pokój wasz niech się wróci do was.
If the home is worthy, let your peace rest on it; but if it is not, let your peace return to you.
14 A kto by was nie przyjął, ani słuchał słów waszych, wychodząc z domu albo z miasta onego, otrząśnijcie proch z nóg waszych.
And if anyone will not welcome you or heed your words, shake the dust off your feet when you leave that home or town.
15 Zaprawdę wam powiadam: Lżej będzie ziemi Sodomskiej i Gomorskiej w dzień sądny, niżeli miastu onemu.
Truly I tell you, it will be more bearable for Sodom and Gomorrah on the day of judgment than for that town.
16 Oto Ja was posyłam jako owce między wilki; bądźcież tedy roztropnymi jako węże, a szczerymi jako gołębice,
Behold, I am sending you out like sheep among wolves; therefore be as shrewd as snakes and as innocent as doves.
17 A strzeżcie się ludzi; albowiem was będą wydawać do rady, i w zgromadzeniach swoich was biczować będą.
But beware of men; for they will hand you over to their councils and flog you in their synagogues.
18 Także przed starosty i przed króle wodzeni będziecie dla mnie, na świadectwo przeciwko nim i poganom.
On My account, you will be brought before governors and kings as witnesses to them and to the Gentiles.
19 Ale gdy was podadzą, nie troszczcie się, jako i co byście mówili; albowiem wam dano będzie onejże godziny, co byście mówili;
But when they hand you over, do not worry about how to respond or what to say. In that hour you will be given what to say.
20 Bo wy nie jesteście, którzy mówicie, ale duch Ojca waszego, który mówi w was.
For it will not be you speaking, but the Spirit of your Father speaking through you.
21 I wyda brat brata na śmierć, i ojciec syna, i powstaną dzieci przeciwko rodzicom, i będą je zabijać.
Brother will betray brother to death, and a father his child; children will rise against their parents and have them put to death.
22 I będziecie w nienawiści u wszystkich dla imienia mego; ale kto wytrwa do końca, ten będzie zbawion.
You will be hated by everyone because of My name, but the one who perseveres to the end will be saved.
23 A gdy was prześladować będą w tem mieście, uciekajcie do drugiego; bo zaprawdę powiadam wam, że nie obejdziecie miast Izraelskich, aż przyjdzie Syn człowieczy.
When they persecute you in one town, flee to the next. Truly I tell you, you will not reach all the towns of Israel before the Son of Man comes.
24 Nie jestci uczeń nad mistrza, ani sługa nad Pana swego;
A disciple is not above his teacher, nor a servant above his master.
25 Dosyć uczniowi, aby był jako mistrz jego, a sługa jako Pan jego; jeźlić gospodarza Beelzebubem nazywali, czem więcej domowniki jego nazywać będą.
It is enough for a disciple to be like his teacher, and a servant like his master. If the head of the house has been called Beelzebul, how much more the members of his household!
26 Przetoż nie bójcie się ich; albowiem nic nie jest skrytego, co by nie miało być objawiono, i nic tajemnego, czego by się dowiedzieć nie miano.
So do not be afraid of them. For there is nothing concealed that will not be disclosed, and nothing hidden that will not be made known.
27 Co wam w ciemności mówię, powiadajcie na świetle; a co w ucho słyszycie, obwoływajcie na dachach;
What I tell you in the dark, speak in the daylight; what is whispered in your ear, proclaim from the housetops.
28 A nie bójcie się tych, którzy zabijają ciało, lecz duszy zabić nie mogą; ale raczej bójcie się tego, który może i duszę i ciało zatracić w piekielnym ogniu. (Geenna )
Do not be afraid of those who kill the body but cannot kill the soul. Instead, fear the One who can destroy both soul and body in hell. (Geenna )
29 Izali dwóch wróbelków za pieniążek nie sprzedają, a wżdy jeden z nich nie upadnie na ziemię oprócz woli Ojca waszego.
Are not two sparrows sold for a penny? Yet not one of them will fall to the ground apart from the will of your Father.
30 Nawet i włosy wszystkie na głowie waszej policzone są.
And even the very hairs of your head are all numbered.
31 Nie bójcie się tedy; nad wiele wróbelków wy zacniejszymi jesteście.
So do not be afraid; you are worth more than many sparrows.
32 Wszelki tedy, który by mię wyznał przed ludźmi, wyznam go Ja też przed Ojcem moim, który jest w niebiesiech;
Therefore everyone who confesses Me before men, I will also confess him before My Father in heaven.
33 A kto by się mnie zaparł przed ludźmi, zaprę się go i Ja przed Ojcem moim, który jest w niebiesiech.
But whoever denies Me before men, I will also deny him before My Father in heaven.
34 Nie mniemajcie, żem przyszedł dawać pokój na ziemię; nie przyszedłem dawać pokoju, ale miecz.
Do not assume that I have come to bring peace to the earth; I have not come to bring peace, but a sword.
35 Bom przyszedł, abym rozerwanie uczynił między synem a ojcem jego, i między córką a matką jej, także między synową i świekrą jej;
For I have come to turn ‘a man against his father, a daughter against her mother, a daughter-in-law against her mother-in-law.
36 I nieprzyjaciołmi będą człowiekowi domownicy jego.
A man’s enemies will be the members of his own household.’
37 Kto miłuje ojca albo matkę nad mię, nie jest mię godzien; a kto miłuje syna albo córkę nad mię, nie jest mię godzien;
Anyone who loves his father or mother more than Me is not worthy of Me; anyone who loves his son or daughter more than Me is not worthy of Me;
38 A kto nie bierze krzyża swego, i nie idzie za mną, nie jest mię godzien.
and anyone who does not take up his cross and follow Me is not worthy of Me.
39 Kto by znalazł duszę swoję, straci ją; a kto by stracił duszę swoję dla mnie, znajdzie ją.
Whoever finds his life will lose it, and whoever loses his life for My sake will find it.
40 Kto was przyjmuje, mnie przyjmuje; a kto mnie przyjmuje, przyjmuje tego, który mię posłał.
He who receives you receives Me, and he who receives Me receives the One who sent Me.
41 Kto przyjmuje proroka w imieniu proroka, zapłatę proroka weźmie; a kto przyjmuje sprawiedliwego w imieniu sprawiedliwego, sprawiedliwego zapłatę weźmie.
Whoever receives a prophet because he is a prophet will receive a prophet’s reward, and whoever receives a righteous man because he is a righteous man will receive a righteous man’s reward.
42 Kto by też napoił jednego z tych to małych tylko kubkiem zimnej wody w imię ucznia, zaprawdę powiadam wam, nie straci zapłaty swojej.
And if anyone gives even a cup of cold water to one of these little ones because he is My disciple, truly I tell you, he will never lose his reward.”