Marka 7
1 Tedy się zgromadzili do niego Faryzeuszowie, i niektórzy z nauczonych w Piśmie, którzy byli przyszli z Jeruzalemu;
And the Pharisees and certain ones of the scribes, having come from Jerusalem, gather to Him.
2 A ujrzawszy niektóre z uczniów jego, że pospolitemi rękoma, (to jest, nieumytemi) jedli chleb, ganili to.
And seeing certain ones of His disciples eating bread with defiled, that is, unwashed hands.
3 Albowiem Faryzeuszowie i wszyscy Żydzi nie jedzą, jeźliby pilnie rąk nie umyli, trzymając ustawę starszych.
For the Pharisees and all the Jews, unless they diligently wash their hands, do not eat, holding the tradition of the elders.
4 I z rynku przyszedłszy, jeźliby się nie umyli, nie jedzą; i innych rzeczy wiele jest, które przyjęli ku trzymaniu, jako umywanie kubków, konewek, i miednic, i stołów.
And from the forum, unless they may baptize themselves, they do not eat: and many other things which they have received to hold, the baptism of cups, and pots, and brazen vessels, and couches.
5 Potem go pytali Faryzeuszowie i nauczeni w Piśmie: Przecz uczniowie twoi nie chodzą według podania starszych, ale nieumytemi rękoma chleb jedzą?
Then the Pharisees and scribes asked Him, Wherefore do not thy disciples walk according to the tradition of the elders: but they eat bread with unwashed hands?
6 Tedy on odpowiadając, rzekł im: Dobrze Izajasz o was obłudnikach prorokował, jako napisano: Lud ten czci mię wargami, ale serce ich daleko jest ode mnie.
And responding He said to them, Beautifully did Isaiah prophesy concerning you hypocrites, as has been written, This people honor me with lips, but their heart is far from me.
7 Lecz próżno mię czczą nauczając nauk i ustaw ludzkich.
In vain do they worship me, teaching for doctrines the commandments of men.
8 Albowiem wy opuściwszy przykazania Boże, trzymacie ustawy ludzkie, umywanie konewek i kubków, i wiele innych takich tym podobnych rzeczy czynicie.
For having left the commandment of God, you are holding the tradition of men.
9 Mówił im też: Wy czysto znosicie przykazania Boże, abyście ustawy wasze zachowali.
And He said to them, Truly, you make void the commandment of God, that you may hold your own tradition.
10 Bo Mojżesz rzekł: Czcij ojca twego i matkę twoję; a kto złorzeczy ojcu albo matce, niech śmiercią umrze.
For Moses said, Honor thy father and thy mother; and let the one speaking evil of father and mother die the death.
11 Ale wy mówicie: Jeźliby człowiek rzekł ojcu albo matce: Korban, (co jest dar), którykolwiek będzie ode mnie, tobie pożyteczny będzie, bez winy będzie;
But you say, If a man may say to father or mother, Corban, that is a gift, whatsoever you may be profited by me;
12 I nie dopuścicie mu nic więcej czynić ojcu swemu albo matce swojej,
and you no longer permit him to do anything for his father or mother;
13 Wniwecz obracając słowo Boże ustawą waszą, którąście ustawili; i wiele innych rzeczy tym podobnych czynicie.
making void the word of God by your tradition, which you have given: and you do many such similar things.
14 A zwoławszy wszystkiego ludu, mówił im: Słuchajcie mię wszyscy, a zrozumiejcie!
And calling the crowd to Him again, He said to them, Hear all ye, and understand.
15 Nie masz nic z rzeczy zewnętrznych, które wchodzą w człowieka, co by go mogło pokalać; ale to, co pochodzi z niego, to jest, co pokala człowieka.
There is nothing without a man coming into him, which is competent to defile him: but those things coming out from him, these are the things which defile the man.
16 Jeźli kto ma uszy ku słuchaniu, niechaj słucha!
If any one has ears to hear, let him hear.
17 A gdy wszedł w dom od onego ludu, pytali go uczniowie jego o to podobieństwo.
And when He came from the multitude into the house, His disciples asked Him the parable.
18 Tedy im rzekł: Także i wy bezrozumni jesteście? Azaż nie rozumiecie, iż wszystko, co zewnątrz wchodzi w człowieka, nie może go pokalać?
And He says to them, Are you still without understanding? Do you not know that everything external entering into a man is not able to defile him?
19 Albowiem nie wchodzi w serce jego, ale w brzuch, i do wychodu wychodzi, czyszcząc wszystkie pokarmy.
Because it does not go into his heart, but into his stomach, and is cast out into the excrement, purifying all edibles.
20 I powiedział, że co pochodzi z człowieka, to pokala człowieka.
And He said, Everything proceeding out from the man, that defiles the man.
21 Bo z wnętrzności serca ludzkiego pochodzą złe myśli, cudzołóstwa, wszeteczeństwa, mężobójstwa,
For within, out of the heart of men, proceed evil reasonings, adulteries, fornications, murders,
22 Kradzieże, łakomstwa, złości, zdrada, niewstyd, oko złe, bluźnierstwo, pycha, głupstwo.
thefts, covetousness, wickedness, deceit, impurity, an evil eye, blasphemy, pride, folly.
23 Wszystkie te złe rzeczy pochodzą z wnętrzności, i pokalają człowieka.
All these evils proceed out from within, and defile the man.
24 A stamtąd wstawszy, poszedł na granice Tyru i Sydonu, a wszedłszy w dom, nie chciał, aby kto wiedział; lecz się utaić nie mógł.
And rising up, He departed thence into the regions of Tyre and Sidon. And having entered into a house, and He wished no one to know it: and He was not able to be hidden.
25 Albowiem usłyszawszy o nim niewiasta, której córeczka miała ducha nieczystego, przyszła i przypadła do nóg jego,
For a woman hearing concerning Him, whose daughter had an unclean spirit, having come worshiped at His feet.
26 (A ta niewiasta była Grecka, rodem z Syrofenicyi) i prosiła go, aby dyjabła wygnał z córki jej.
For the woman was a Greek, a Syrophenician by race; and asked Him that He may cast the demon out of her daughter.
27 Ale jej Jezus rzekł: Niech się pierwej dzieci nasycą; boć nie jest dobra, brać chleb dzieciom i miotać szczeniętom.
And He said to her, Permit the children first to be fed: for It is not good to take the children's bread and cast it to little dogs.
28 A ona odpowiedziała i rzekła mu: Tak jest, Panie! Wszakże i szczenięta jadają pod stołem z odrobin dziecinnych.
And she responded and says to Him, Yea, Lord: for even the little dogs eat the crumbs of the children under the table.
29 I rzekł do niej: Dla tej mowy idź, wyszedł dyjabeł z córki twojej.
And He said to her, On account of this word go; the demon has already gone out from thy daughter.
30 A gdy ona odeszła do domu swego, znalazła iż dyjabeł wyszedł, a córka leżała na łożu.
And having come into her house, she found the demon gone out, and the daughter lying on the bed.
31 A wyszedłszy zaś z granic Tyrskich i Sydońskich, przyszedł nad morze Galilejskie, pośrodkiem granic dziesięciu miast.
And having again come out from Tyre and Sidon, He came to the Sea of Galilee, amid the coasts of Decapolis.
32 I przywiedli mu głuchego i z ciężkością mówiącego, a prosili go, aby na niego rękę włożył.
And they bring Him a deaf man, speaking with difficulty; and intreat Him that He may lay His hand on him.
33 A wziąwszy go Pan od ludu osobno, włożył palce swoje w uszy jego, a plunąwszy dotknął się języka jego;
And taking him from the crowd privately, He put His fingers in his ears, and having spat, He touched his tongue;
34 A wejrzawszy w niebo, westchnął i rzekł do niego: Efata! to jest, otwórz się.
and looking up to heaven, he groaned, and says to him, Ephphatha, which is, Be thou opened.
35 I wnet się otworzyły uszy jego, i rozwiązała się związka języka jego, i wymawiał dobrze.
And immediately his ears were opened, and the bond of his tongue loosed, and he continued to speak distinctly.
36 Tedy im zakazał, aby tego nikomu nie powiadali.
And He charged them that they should tell no one: and the more He charged them, the more abundantly they proclaimed it.
37 Ale czem on im bardziej zakazywał, tem oni to bardziej rozgłaszali, i nader się bardzo zdumiewali, mówiąc: Dobrze wszystko uczynił; bo czyni, iż głusi słyszą i niemi mówią.
And were astonished exceedingly, saying, He has done all things well: He makes the deaf to hear, and the dumb to speak.
