Marka 6
1 A wyszedłszy stamtąd przyszedł do ojczyzny swojej, i szli za nim uczniowie jego.
Then He went out from there and came to His hometown, and His disciples followed Him.
2 A gdy przyszedł sabat, począł uczyć w bóżnicy, a wiele ich słuchając, zdumiewali się i mówili: Skądże temu to wszystko? a co to za mądrość, która mu jest dana, że się i takie mocy dzieją przez ręce jego?
And when the Sabbath came He began to teach in the synagogue. And many who heard were astonished, saying: “Where did this man get these things? What wisdom is this that is given to him? Such mighty works are being performed by his hands!
3 Izali ten nie jest cieśla, syn Maryi, i brat Jakóba, i Jozesa, i Judasa, i Szymona? Azaż tu nie masz i sióstr jego u nas? I gorszyli się z niego.
Isn't this the carpenter, the son of Mary, and brother of James, Joses, Judas and Simon? And aren't his sisters here with us?” So they took offense at Him.
4 Ale Jezus rzekł do nich: Nie jestci prorok beze czci, chyba w ojczyźnie swojej, a między pokrewnymi, i w domu swoim.
But Jesus said to them, “A prophet is not without honor, except in his hometown, among his relatives, even in his own house.”
5 I nie mógł tam uczynić żadnego cudu, oprócz iż niektóre chore, wkładając na nie ręce, uzdrowił.
He could do no mighty work there, except that He laid His hands on a few sick people and healed them.
6 A dziwował się niedowiarstwu ich, i obchodził okoliczne miasteczka, nauczając.
And He marveled at their unbelief. Then He went about the villages in a circuit, teaching.
7 Tedy zwoławszy do siebie onych dwunastu, począł je po dwóch rozsyłać, i dał im moc nad duchami nieczystymi.
Then He summoned the twelve and began to send them out, two by two, giving them authority over the unclean spirits as He did so.
8 I rozkazał im, aby nic nie brali na drogę, jedno tylko laskę: ani taistry, ani chleba, ani w trzos pieniędzy;
And He commanded them to take nothing for the road, except just a staff—no knapsack, no bread, no coin in the belt—
9 Ale żeby się obuli w trzewiki, a nie obłoczyli dwóch sukien.
but to wear sandals, and not put on two tunics.
10 Zatem mówił do nich: Gdziekolwiek wnijdziecie w dom, tam zostańcie, póki byście stamtąd nie wyszli.
And He said to them: “Whenever you enter a house, stay there until you depart from that place.
11 A którzykolwiek by was nie przyjęli, ani was słuchali, wyszedłszy stamtąd, otrząśnijcie proch z nóg waszych na świadectwo im; zaprawdę powiadam wam: Lżej będzie Sodomie i Gomorze w dzień sądny, niż miastu onemu.
And whoever will not receive you nor hear you, as you depart from there, shake off the dust that is under your feet as a testimony against them. Assuredly I say to you, it will be more tolerable for Sodom and Gomorrah on Judgment Day than for that city.”
12 Tedy wyszedłszy kazali, aby ludzie pokutowali.
So they went out and started preaching that people should repent,
13 I wyganiali wiele dyjabłów, i wiele chorych olejkiem mazali i uzdrawiali je.
and they were casting out many demons, and anointing with oil and healing many who were sick.
14 A usłyszał o tem król Herod, (bo się imię jego stało rozsławione, ) i rzekł: Jan Chrzciciel zmartwychwstał, dlatego się cuda dzieją przez niego.
Now King Herod heard of Him, because His name had become well known, and he said, “John the Baptizer has been raised from the dead, and that is why the powers are at work in him.”
15 A drudzy mówili: Elijasz to jest; drudzy zaś mówili: Prorok to jest, albo jako jeden z onych proroków.
Others said, “He is Elijah.” Still others said, “He is a prophet like one of the prophets.”
16 Co usłyszawszy Herod, rzekł: Ten jest Jan, któregom ja ściął, on zmartwychwstał.
But when Herod heard, he said: “This is John, whom I beheaded; he has been raised from the dead!”
17 Albowiem tenże Herod posławszy pojmał Jana, i wsadził go do więzienia dla Herodyjady, żony Filipa, brata swego, iż ją był pojął za żonę.
You see, Herod himself had ordered John arrested, and bound him in prison, on account of Herodias, his brother Philip's wife; because he had married her
18 Bo Jan mówił Herodowi: Nie godzi się mieć żony brata twego.
—John had kept saying to Herod, “It isn't lawful for you to have your brother's wife.”
19 A Herodyjas czyhała nań, i chciała go zabić, ale nie mogła;
So Herodias nursed a grudge against him and wanted to kill him; but she couldn't,
20 Albowiem Herod obawiał się Jana, wiedząc, iż był mężem sprawiedliwym i świętym; i oglądał się nań, i słuchając go, wiele czynił i rad go słuchał.
because Herod feared John and protected him, knowing him to be a just and holy man. And consulting him he would do many things; indeed, he would hear him with pleasure.
21 A gdy przyszedł dzień sposobny, którego Herod, obchodząc pamiątkę narodzenia swego, wieczerzą sprawił na książęta swoje i na hetmany i na przedniejsze z Galilei;
Then an opportune day came when on his birthday Herod gave a banquet for his courtiers, the military commanders, and the chief men of Galilee.
22 A gdy weszła córka onej Herodyjady i tańcowała, i podobała się Herodowi i spółsiedzącym, rzekł król do dzieweczki: Proś mię o co chcesz, a dam ci.
When the daughter of Herodias herself came in and danced, and pleased Herod and those reclining with him, the king said to the girl, “Ask me whatever you want, and I will give it to you.”
23 I przysiągł jej: O cokolwiek byś mię prosiła, dam ci, aż do połowy królestwa mego.
He even swore to her, “Whatever you may ask me I will give you, up to half of my kingdom!”
24 Ona tedy wyszedłszy, rzekła matce swojej: O co mam prosić? A ona rzekła: O głowę Jana Chrzciciela.
So she went out and said to her mother, “What shall I ask?” And she said, “The head of John the Baptist!”
25 A tak ona zaraz wszedłszy prędko do króla, prosiła mówiąc: Chcę, abyś mi teraz dał na misie głowę Jana Chrzciciela.
Hurrying in directly to the king she requested, saying, “I want you to give me right now the head of John the Baptist on a platter!”
26 I zasmucił się król bardzo, wszakże dla przysięgi i dla spółsiedzących nie chciał jej odmówić.
Though the king became very sorry, because of his oaths and of his guests he did not want to refuse her.
27 A zarazem posławszy król kata, rozkazał przynieść głowę jego.
Immediately the king sent an executioner and commanded the head to be brought. So he went and beheaded him in the prison,
28 A on poszedłszy ściął go w więzieniu, i przyniósł głowę jego na misie, a dał ją dzieweczce, a dzieweczka dała ją matce swojej.
brought the head on a platter, and gave it to the girl; and the girl gave it to her mother.
29 Co gdy usłyszeli uczniowie jego, przyszli i wzięli ciało jego, i położyli je w grobie.
Upon hearing of it, his disciples came, removed the corpse and placed it in a tomb.
30 A Apostołowie zszedłszy się do Jezusa, opowiedzieli mu wszystko, i co czynili, i czego uczyli.
Then the apostles gathered to Jesus and reported all to Him, both what they had done and what they had taught.
31 I rzekł im: Pójdźcie wy sami osobno na miejsce puste, a odpocznijcie trochę; bo ich wiele było, co przychodzili, i odchodzili, tak iż nie mieli wolnego czasu, żeby jedli.
Because so many were coming and going that they did not even have leisure to eat, He said to them, “Come aside by yourselves to a deserted place and rest awhile.”
32 I odjechali w łodzi na miejsce puste osobno.
So they went away in the boat by themselves to a deserted place.
33 A widząc je lud, że odjeżdżali, poznało go wiele ich, i zbieżeli się tam pieszo ze wszystkich miast, i poprzedzili je, i zgromadzili się do niego.
But many saw them going and recognized them, and they ran there on foot from all the towns and arrived before them, and came together to Him.
34 A wyszedłszy Jezus ujrzał wielki lud, i użalił się ich, iż byli jako owce nie mające pasterza, i począł ich nauczać wiele rzeczy.
Well upon disembarking Jesus saw a large crowd and was moved with compassion for them, because they were like sheep without a shepherd, and He began to teach them many things.
35 A gdy już czas mijał, przystąpiwszy do niego uczniowie jego, rzekli: To miejsce jest puste, a już czas mija.
When it was late in the day, His disciples came to Him and said: “This is a deserted place, and the hour is already late.
36 Rozpuść je, aby poszedłszy do okolicznych wsi i miasteczek, nakupili sobie chleba; bo nie mają, coby jedli.
Send them away so they may go to the surrounding farms and villages and buy themselves bread; for they have nothing to eat.”
37 A on odpowiadając, rzekł im: Dajcie wy im jeść. I rzekli mu: Szedłszy kupimy za dwieście groszy chleba, a damy im jeść?
But in reply He said to them, “You feed them!” They say to Him, “Shall we go and buy two hundred denarii worth of bread and feed them?”
38 A on im rzekł: Wieleż chleba macie? Idźcie, a dowiedzcie się. A oni dowiedziawszy się, powiedzieli: Pięcioro, i dwie ryby.
So He says to them: “How many loaves do you have? Go and see.” When they knew they said, “Five, and two fish.”
39 Tedy im kazał wszystkie gromadami posadzić na zielonej trawie.
Then He directed them all to recline in groups on the green grass.
40 I usiedli rząd podle rządu, tu po stu, tu zaś po pięćdziesiąt.
So they reclined in ‘plots’ of hundreds and of fifties.
41 A wziąwszy one pięć chlebów, i one dwie ryby, wejrzawszy w niebo, błogosławił. I połamał one chleby i dawał uczniom swoim, aby kładli przed nie; i one dwie ryby rozdzielił między wszystkie.
And taking the five loaves and the two fish and looking up to heaven, He blessed and broke the loaves and gave them to His disciples to serve the people; He also divided the two fish among them all.
42 I jedli wszyscy, i nasyceni byli.
Well they all ate and were filled.
43 I zebrali ułomków, dwanaście koszów pełnych, i z onych ryb.
And they picked up twelve full baskets of broken pieces; also of the fish.
44 A było tych, którzy jedli chleby, około pięciu tysięcy mężów.
There were five thousand men who ate the loaves.
45 I wnet przymusił ucznie swoje, aby wstąpili w łódź, i uprzedzili go na drugą stronę ku Betsaidzie, ażby on rozpuścił lud.
Immediately He made His disciples get into the boat and go on ahead to the other side, to Bethsaida, while He dismissed the crowd.
46 A odprawiwszy je, odszedł na górę, aby się modlił.
And after taking leave of them He went up the mountain to pray.
47 A gdy był wieczór, była łódź w pośród morza, a on sam był na ziemi.
Now when evening had passed, the boat was in the middle of the sea; and He was alone on the land.
48 I widział, że się spracowali, wiosłami robiąc; (bo wiatr mieli przeciwny, ) a tak około czwartej straży nocnej przyszedł do nich, chodząc po morzu, i chciał je wyminąć.
And He saw them straining at rowing, because the wind was against them. Well about the fourth watch of the night He comes to them walking on the water, and would have passed by them;
49 Ale oni ujrzawszy go chodzącego po morzu, mniemali, żeby była obłuda, i krzyknęli:
but they saw Him walking on the water, supposed He was a ghost, and yelled!
50 (Bo go wszyscy widzieli, i wylękli się.) Ale zaraz przemówił do nich, i rzekł im: Ufajcie, jam jest; nie bójcie się!
Because they all saw Him and were terrified. Immediately He spoke with them and said: “Have courage! It is I; don't be afraid!”
51 I wstąpił do nich w łódź, i uciszył się wiatr; a oni się sami w sobie nader zdumiewali i dziwowali.
Then He got into the boat with them, and the wind ceased. And they were totally astounded within themselves, and kept marveling.
52 Bo nie zrozumieli z strony chlebów, gdyż serce ich było zdrętwiało.
Because they had not understood about the loaves—their hearts had been hardened.
53 A przeprawiwszy się przyszli do ziemi Gienezaret i przybili się do brzegu.
After they had crossed over, they came to the land of Genesaret and anchored there.
54 A gdy wyszli z łodzi, zaraz ci, co go poznali,
When they came out of the boat, immediately the people recognized Him,
55 Obieżawszy wszystkę onę okoliczną krainę, poczęli nosić na łożach tych, którzy się źle mieli, gdziekolwiek usłyszeli o nim, że tam jest.
and running about that whole surrounding region they began to carry about on their pallets those who were sick to wherever they heard He was.
56 A gdziekolwiek on wszedł do miasteczek, albo do miast, albo do wsi, kładli niemocne po ulicach, i prosili go, aby się tylko dotykali podołka szaty jego; a ile się go ich dotknęli, byli uzdrowieni.
Wherever He entered—into villages, towns, or countryside—they would place the sick in the marketplaces, and they would beg Him that they might just touch the hem of His garment; and all who touched Him were healed.
