Marka 12
1 Tedy począł do nich mówić w podobieństwach: Człowiek jeden nasadził winnicę, i ogrodził ją płotem, i wykopał prasę, i zbudował wieżę, i najął ją winiarzom, i odjechał precz.
AND he began to speak to them in parables. A man planted a vineyard, and set a hedge around it, and digged a wine-press, and built a tower, and let it out to husbandmen, and went abroad.
2 I posłał, gdy tego był czas, sługę do winiarzy, aby od winiarzy odebrał pożytki onej winnicy.
And in the season he sent a servant to the husbandmen, that he might receive from the husbandmen of the fruit of the vineyard.
3 Lecz oni pojmawszy go, ubili, i odesłali próżnego.
But they took him, and beat him, and sent him away empty.
4 I zasię posłał do nich sługę drugiego, którego też oni ukamionowawszy, głowę mu zranili, i odesłali obelżonego.
And again he sent unto them another servant; and they cut the account short with him, by stoning him, and sent him away shamefully treated.
5 I zasię posłał inszego sługę; ale i tego zabili, i wiele innych, z których jedne ubili, a drugie pozabijali.
And again he sent another; and him, they slew; and many others, some of whom they beat, and others they killed.
6 A mając jeszcze jednegoż swego miłego syna, posłał na ostatek do nich i tego, mówiąc: Wżdyć się będą wstydzili syna mego.
Now he had yet one son, his beloved, and he sent him unto them last, saying, They will reverence my son.
7 Ale oni winiarze rzekli między sobą: Tenci jest dziedzic; pójdźcie, zabijmy go, a będzie nasze dziedzictwo.
But these husbandmen said to each other, This is the heir; come, let us kill him, and the inheritance will be our own.
8 I wziąwszy go zabili, a wyrzucili precz z winnicy.
And they took him, and killed him, and cast him out of the vineyard.
9 Cóż tedy uczyni pan onej winnicy? Przyjdzie, a potraci one winiarze, i da winnicę innym.
What then will the lord of the vineyard do? He will come and destroy these husbandmen, and give his vineyard to others.
10 Izaliście nie czytali tego pisma: Kamień, który odrzucili budujący, ten się stał głową węgielną?
Have ye never read this scripture? “The stone which the builders rejected, the same is become the head of the corner:
11 Od Panać się to stało, i jest dziwne w oczach naszych.
this was the Lord’s doing, and it is marvellous in our eyes.”
12 Starali się tedy, jakoby go pojmać, ale się ludu bali; bo poznali, iż przeciwko nim ono podobieństwo powiedział. I zaniechawszy go, odeszli.
And they sought to seize him, and were afraid of the people: for they knew that he had spoken this parable against them: and leaving him, they departed.
13 Potem posłali do niego niektóre z Faryzeuszów i z Herodyjanów, aby go usidlili w mowie.
And they sent unto him certain of the Pharisees and of the Herodians, that they might entrap him in discourse.
14 A tak oni przyszedłszy rzekli mu: Nauczycielu! wiemy, żeś jest prawdziwy, a nie dbasz na nikogo; albowiem nie patrzysz na osobę ludzką, ale w prawdzie drogi Bożej uczysz; godziż się dać czynsz cesarzowi, czyli nie? Mamyż go dać, czyli nie dać?
And they come and say to him, Master, we know that thou art true, and carest not for any man: for thou regardest not the person of men, but teachest the way of God in truth: Is it lawful to pay tribute to Caesar, or not?
15 A on poznawszy obłudę ich, rzekł im: Czemuż mię kusicie? Przynieście mi grosz, abym go oglądał.
shall we pay, or shall we not pay it? but he, perceiving their hypocrisy, said unto them, Why tempt ye me? bring me a denarius, that I may see it.
16 Tedy mu oni przynieśli; a on im rzekł: Czyjże to jest obraz i napis? A oni mu powiedzieli: Cesarski.
And they brought it. And he said unto them, Whose figure and inscription is this? they say unto him, Caesar’s.
17 I odpowiadając Jezus, rzekł im: Oddawajcież tedy, co jest cesarskiego, cesarzowi, a co jest Bożego, Bogu. I dziwowali mu się.
And Jesus addressing them, said, Render the things which are Caesar’s, to Caesar; and what belongs to God, to God. And they marvelled at him.
18 I przyszli do niego Saduceuszowie, którzy mówią, iż nie masz zmartwychwstania, i pytali go mówiąc:
And the Sadducees come to him, who say that there is no resurrection; and they put a question to him, saying,
19 Nauczycielu! Mojżesz nam napisał, iż jeźliby czyj brat umarł, i zostawił żonę, a dziatek by nie zostawił, aby brat jego pojął żonę jego, a wzbudził nasienie bratu swemu.
Master, Moses left it in writing for us, that if a man’s brother die, and leave a wife, and leave no children; that his brother should take his wife, and raise up seed for his brother.
20 Było tedy siedm braci; a pierwszy pojąwszy żonę umarł, i nie zostawił nasienia;
Now there were seven brothers; and the first took a wife, and dying left no issue:
21 A drugi pojąwszy ją, umarł, lecz i ten nie zostawił nasienia; także i trzeci.
and the second took her, and died, and neither did he leave issue; and the third in like manner.
22 A tak ją pojęło onych siedm braci, a nie zostawili nasienia. Na ostatek po wszystkich umarła i ona niewiasta.
And the seven had her, and left no issue. Last of all died also the wife.
23 Przetoż przy zmartwychwstaniu gdy powstaną, któregoż z nich będzie żoną? bo siedm ich mieli ją za żonę.
In the resurrection therefore, when they shall rise, whose wife of them shall she be? for the seven had the very same wife.
24 Na to Jezus odpowiadając rzekł im: Zaż nie dlatego błądzicie, iżeście nie powiadomi Pisma ani mocy Bożej?
And Jesus answering said unto them, Do ye not therefore err, from not knowing the scriptures, and the power of God?
25 Albowiem gdy zmartwychwstaną, ani się żenią, ani za mąż wydawają; ale są jako Aniołowie w niebiesiech.
For when they rise from the dead, they will neither marry, nor be given in marriage; but they are as the angels which are in heaven.
26 A o umarłych, iż będą wzbudzeni, nie czytaliścież w księgach Mojżeszowych, jako Bóg do niego ze krza mówił, i rzekł: Jam jest Bóg Abrahama, Bóg Izaaka, i Bóg Jakóba?
But concerning the dead, that they do rise; have ye not read in the book of Moses, how God spake to him at the bush, saying, I am the God of Abraham, and the God of Isaac, and the God of Jacob?
27 Bóg nie jestci Bogiem umarłych, ale Bogiem żywych: przetoż wy bardzo błądzicie.
He is not the God of the dead, but the God of the living. Ye are therefore vastly erroneous.
28 A przystąpiwszy jeden z nauczonych w Piśmie, słysząc, że z sobą gadali, a widząc, że im dobrze odpowiedział, spytał go: Które jest najpierwsze ze wszystkich przykazanie?
And one of the scribes coming, and hearing them questioning him, perceiving that he had answered them admirably, asked him, Which is the first commandment of all?
29 A Jezus mu odpowiedział: Najpierwsze ze wszystkich przykazanie jest: Słuchaj, Izraelu! Pan, Bóg nasz, Pan jeden jest.
Then Jesus replied to him, The first of all the commandments is, Hear O Israel; the Lord thy God is one Lord:
30 Przetoż będziesz miłował Pana, Boga twego, ze wszystkiego serca twego, i ze wszystkiej duszy twojej, i ze wszystkiej myśli twojej, i ze wszystkiej siły twojej; toć jest pierwsze przykazanie.
and thou shalt love the Lord thy God, with all thy heart, and with all thy soul, and with all thy mind, and with all thy strength. This is the first commandment.
31 A wtóre temu podobne to jest: Będziesz miłował bliźniego twego, jako samego siebie. Większego przykazania innego nad to nie masz.
And the second, like it, is this; Thou shalt love thy neighbour as thyself: there is no greater commandment than these.
32 Tedy mu rzekł on nauczony w Piśmie: Nauczycielu! zaprawdę dobrześ powiedział, iż jeden jest Bóg, a nie masz inszego oprócz niego.
And the scribe said unto him, Admirably, Master! thou hast spoken the very truth: for there is one God; and there is no other besides him:
33 I miłować go ze wszystkiego serca i ze wszystkiej myśli i ze wszystkiej duszy i ze wszystkiej siły, a miłować bliźniego jako samego siebie, więcej jest nad wszystkie całopalenia i ofiary.
and to love him with all the heart, and with all the understanding, and with all the soul, and with all the strength; and to love his neighbour as himself, is better than all burnt offerings, and sacrifices.
34 A widząc Jezus, że on mądrze odpowiedział, rzekł mu: Niedalekoś jest od królestwa Bożego. I nie śmiał go nikt dalej pytać.
And Jesus perceiving that he had answered as a man of intelligence, said to him, Thou art not far from the kingdom of God. And no man thenceforth presumed to question him.
35 Tedy Jezus odpowiadając rzekł, gdy uczył w kościele: Jakoż mówią nauczeni w Piśmie, iż Chrystus jest Syn Dawida?
And Jesus addressing them said, as he taught in the temple, How say the scribes that the Messiah is the Son of David?
36 Bo sam Dawid przez Ducha Świętego powiedział: Rzekł Pan Panu memu, siądź po prawicy mojej, aż położę nieprzyjacioły twoje podnóżkiem nóg twoich.
for David himself saith by the Spirit, The Lord said to my Lord, Sit thou at my right hand, until I make thy enemies the foot-stool for thy feet.
37 Ponieważ go sam Dawid nazywa Panem, jakoż tedy jest synem jego? a wielki lud rad go słuchał.
David himself therefore calleth him Lord; and whence then is he his son? And a vast multitude heard him with delight.
38 I mówił do nich w nauce swojej: Strzeżcie się nauczonych w Piśmie, którzy chcą w długich szatach chodzić, a być pozdrawiani na rynkach;
And he spake to them in the course of his teaching, Beware of the scribes, who love to go about in trailing robes, and like salutations in the places of concourse,
39 I na pierwszych stołkach siadać w bóżnicach, i pierwsze miejsca mieć na wieczerzach;
and the principal seats in the synagogues, and the first couch at suppers:
40 Którzy pożerają domy wdów, a to pod pokrywką długich modlitw; cić odniosą cięższy sąd.
who devour widows’ houses, and in pretence make long prayers: such shall receive greater damnation.
41 A Jezus siedząc przeciwko skarbnicy, przypatrywał się, jako lud rzucał pieniądze do skarbnicy, i jako wiele bogaczów wiele rzucało.
And as Jesus was sitting opposite the treasury, he saw a multitude casting money into the treasury: and many who were rich cast in many pieces.
42 I przyszedłszy jedna wdowa uboga, wrzuciła dwa drobne pieniążki, co czyni kwartnik.
And one poor widow coming, cast in two mites, which is a farthing.
43 Tedy zwoławszy uczniów swoich rzekł im: Zaprawdę wam powiadam, że ta uboga wdowa więcej wrzuciła, niżeli ci wszyscy, którzy rzucali do skarbnicy.
And having called his disciples, he said unto them, I tell you truly, that this poor widow hath cast in more than all who have cast into the treasury:
44 Albowiem ci wszyscy z tego, co im zbywało, rzucali; ale ta z ubóstwa swego wszystko, co miała, wrzuciła, wszystkę żywność swoję.
for all they have cast in of their superfluities; but she from her indigence hath cast in all that she had, even her whole substance.
