Marka 12
1 Tedy począł do nich mówić w podobieństwach: Człowiek jeden nasadził winnicę, i ogrodził ją płotem, i wykopał prasę, i zbudował wieżę, i najął ją winiarzom, i odjechał precz.
And He began to speak to them in parables. A man planted a vineyard, and placed a hedge round it, and dug a wine-trough; and built a tower, and he gave it out to husbandmen, and went away.
2 I posłał, gdy tego był czas, sługę do winiarzy, aby od winiarzy odebrał pożytki onej winnicy.
And he sent a servant to the husbandmen in the season, that he might receive from the husbandmen of the fruit of the vineyard:
3 Lecz oni pojmawszy go, ubili, i odesłali próżnego.
and they taking him, beat him, and sent him away empty.
4 I zasię posłał do nich sługę drugiego, którego też oni ukamionowawszy, głowę mu zranili, i odesłali obelżonego.
And again he sent to them another servant; and stoning him they wounded him in the head, and sent him away dishonored.
5 I zasię posłał inszego sługę; ale i tego zabili, i wiele innych, z których jedne ubili, a drugie pozabijali.
And again he sent another; and they slew him, and many others beating some, killing others.
6 A mając jeszcze jednegoż swego miłego syna, posłał na ostatek do nich i tego, mówiąc: Wżdyć się będą wstydzili syna mego.
Then having still one son, his own beloved, he sent him also to them last, saying; That they will reverence my son.
7 Ale oni winiarze rzekli między sobą: Tenci jest dziedzic; pójdźcie, zabijmy go, a będzie nasze dziedzictwo.
And those husbandmen said to one another; This is the heir; come, let us kill him, and the inheritance shall be ours.
8 I wziąwszy go zabili, a wyrzucili precz z winnicy.
And taking him they slew him, and cast him out of the vineyard.
9 Cóż tedy uczyni pan onej winnicy? Przyjdzie, a potraci one winiarze, i da winnicę innym.
What then shall the lord of the vineyard do? He will come and destroy the husbandmen, and give the vineyard to others.
10 Izaliście nie czytali tego pisma: Kamień, który odrzucili budujący, ten się stał głową węgielną?
Have you not read the Scripture; The stone which the builders rejected, the same has come to be the head of the corner:
11 Od Panać się to stało, i jest dziwne w oczach naszych.
this was with the Lord, and is wonderful in our eyes?
12 Starali się tedy, jakoby go pojmać, ale się ludu bali; bo poznali, iż przeciwko nim ono podobieństwo powiedział. I zaniechawszy go, odeszli.
And they were seeking to arrest Him; and they feared the multitude; for they knew that He spoke the parable against them. And leaving Him they went away.
13 Potem posłali do niego niektóre z Faryzeuszów i z Herodyjanów, aby go usidlili w mowie.
And they send to Him certain ones of the Pharisees and Herodians, that they may catch Him with speech.
14 A tak oni przyszedłszy rzekli mu: Nauczycielu! wiemy, żeś jest prawdziwy, a nie dbasz na nikogo; albowiem nie patrzysz na osobę ludzką, ale w prawdzie drogi Bożej uczysz; godziż się dać czynsz cesarzowi, czyli nie? Mamyż go dać, czyli nie dać?
And they having come, say to Him, Teacher, we know that thou art true, and there is not a care to thee for any one: for thou dost not look into the face of men, but thou dost teach the way of God in truth: is it lawful to give tribute to Caesar, or not? must we give, or must we not give?
15 A on poznawszy obłudę ich, rzekł im: Czemuż mię kusicie? Przynieście mi grosz, abym go oglądał.
And knowing their hypocrisy, He said to them, Why tempt ye me? Bring to me the denarion, that I may see it.
16 Tedy mu oni przynieśli; a on im rzekł: Czyjże to jest obraz i napis? A oni mu powiedzieli: Cesarski.
And they brought it. And He says to them, Whose is this image and superscription? And they say to Him, Caesar's.
17 I odpowiadając Jezus, rzekł im: Oddawajcież tedy, co jest cesarskiego, cesarzowi, a co jest Bożego, Bogu. I dziwowali mu się.
And Jesus responding said to them, Render unto Caesar the things which are Caesar's, and unto God the things which are God's. And they were astonished at Him.
18 I przyszli do niego Saduceuszowie, którzy mówią, iż nie masz zmartwychwstania, i pytali go mówiąc:
And the Sadducees come to Him, who say there is no resurrection; and asked Him, saying;
19 Nauczycielu! Mojżesz nam napisał, iż jeźliby czyj brat umarł, i zostawił żonę, a dziatek by nie zostawił, aby brat jego pojął żonę jego, a wzbudził nasienie bratu swemu.
Teacher, Moses wrote to us, That if the brother of any man may die, and leave a wife and have no children, that his brother must take his wife and raise up seed to his brother.
20 Było tedy siedm braci; a pierwszy pojąwszy żonę umarł, i nie zostawił nasienia;
There were seven brothers, and the first took a wife, and dying left no seed.
21 A drugi pojąwszy ją, umarł, lecz i ten nie zostawił nasienia; także i trzeci.
And the second received her and died, and he left no seed; and the third likewise.
22 A tak ją pojęło onych siedm braci, a nie zostawili nasienia. Na ostatek po wszystkich umarła i ona niewiasta.
And the seven received her and left no seed. Last of all the woman also died.
23 Przetoż przy zmartwychwstaniu gdy powstaną, któregoż z nich będzie żoną? bo siedm ich mieli ją za żonę.
Then in the resurrection, when they may rise, of which one of them shall she be the wife? for the seven had her a wife.
24 Na to Jezus odpowiadając rzekł im: Zaż nie dlatego błądzicie, iżeście nie powiadomi Pisma ani mocy Bożej?
And Jesus responding, said to them; Therefore do you not err, not knowing the Scriptures nor the power of God?
25 Albowiem gdy zmartwychwstaną, ani się żenią, ani za mąż wydawają; ale są jako Aniołowie w niebiesiech.
For when they may rise from the dead, they neither marry nor are given in marriage; but they are as angels in the heavens.
26 A o umarłych, iż będą wzbudzeni, nie czytaliścież w księgach Mojżeszowych, jako Bóg do niego ze krza mówił, i rzekł: Jam jest Bóg Abrahama, Bóg Izaaka, i Bóg Jakóba?
But concerning the dead, that they are raised, have you not read in the book of Moses at the Bush, how God spoke to him saying; I am the God of Abraham, the God of Isaac, and the God of Jacob?
27 Bóg nie jestci Bogiem umarłych, ale Bogiem żywych: przetoż wy bardzo błądzicie.
He is not the God of the dead, but of the living. You do err much.
28 A przystąpiwszy jeden z nauczonych w Piśmie, słysząc, że z sobą gadali, a widząc, że im dobrze odpowiedział, spytał go: Które jest najpierwsze ze wszystkich przykazanie?
And a certain one of the scribes, hearing them propounding questions, knowing that He answered them beautifully, asked Him, What is the first commandment of all?
29 A Jezus mu odpowiedział: Najpierwsze ze wszystkich przykazanie jest: Słuchaj, Izraelu! Pan, Bóg nasz, Pan jeden jest.
And Jesus responded to him, The first commandment of all; Hear, O Israel; The Lord our God, is one Lord:
30 Przetoż będziesz miłował Pana, Boga twego, ze wszystkiego serca twego, i ze wszystkiej duszy twojej, i ze wszystkiej myśli twojej, i ze wszystkiej siły twojej; toć jest pierwsze przykazanie.
and thou shalt love the Lord thy God with all thy heart, and with all thy soul, and with all thy mind, and with all thy strength. This is the first commandment.
31 A wtóre temu podobne to jest: Będziesz miłował bliźniego twego, jako samego siebie. Większego przykazania innego nad to nie masz.
And the second is like unto it; Thou shalt love thy neighbor as thyself. There is no other commandment greater than these.
32 Tedy mu rzekł on nauczony w Piśmie: Nauczycielu! zaprawdę dobrześ powiedział, iż jeden jest Bóg, a nie masz inszego oprócz niego.
And the scribes said to Him, Truly, Teacher; thou hast spoken in truth that He is One; and there is no other besides Him.
33 I miłować go ze wszystkiego serca i ze wszystkiej myśli i ze wszystkiej duszy i ze wszystkiej siły, a miłować bliźniego jako samego siebie, więcej jest nad wszystkie całopalenia i ofiary.
And love Him with all the heart, and with all the mind, and with all the strength, and to love thy neighbor as thyself is more than all whole burnt offerings and sacrifices.
34 A widząc Jezus, że on mądrze odpowiedział, rzekł mu: Niedalekoś jest od królestwa Bożego. I nie śmiał go nikt dalej pytać.
And Jesus seeing that he answered intelligently, said to him, Thou art not far from the kingdom of God. And no one dared to ask Him any more,
35 Tedy Jezus odpowiadając rzekł, gdy uczył w kościele: Jakoż mówią nauczeni w Piśmie, iż Chrystus jest Syn Dawida?
And Jesus responding spoke, teaching in the temple, How do the scribes say that Christ is the son of David?
36 Bo sam Dawid przez Ducha Świętego powiedział: Rzekł Pan Panu memu, siądź po prawicy mojej, aż położę nieprzyjacioły twoje podnóżkiem nóg twoich.
For David himself said in the Holy Spirit, the Lord said unto my Lord; Sit thou on my right hand, until I may make thine enemies the footstool of thy feet!
37 Ponieważ go sam Dawid nazywa Panem, jakoż tedy jest synem jego? a wielki lud rad go słuchał.
Then David himself calls Him Lord; and whence is He his son? And the great multitude were hearing Him delightfully.
38 I mówił do nich w nauce swojej: Strzeżcie się nauczonych w Piśmie, którzy chcą w długich szatach chodzić, a być pozdrawiani na rynkach;
And He said to them in His teaching, Beware of the scribes, wishing to walk about in robes, and salutations in the forums,
39 I na pierwszych stołkach siadać w bóżnicach, i pierwsze miejsca mieć na wieczerzach;
and the first seats in the synagogues, and the first couches at the suppers.
40 Którzy pożerają domy wdów, a to pod pokrywką długich modlitw; cić odniosą cięższy sąd.
They are those devouring the houses of widows, and making long prayers through pretext; they shall receive the greater judgment.
41 A Jezus siedząc przeciwko skarbnicy, przypatrywał się, jako lud rzucał pieniądze do skarbnicy, i jako wiele bogaczów wiele rzucało.
And He sitting in front of the treasury, was seeing how the multitudes are casting their money into the treasury. And many rich people were casting in much.
42 I przyszedłszy jedna wdowa uboga, wrzuciła dwa drobne pieniążki, co czyni kwartnik.
And one poor widow was casting in two mites, which is a farthing.
43 Tedy zwoławszy uczniów swoich rzekł im: Zaprawdę wam powiadam, że ta uboga wdowa więcej wrzuciła, niżeli ci wszyscy, którzy rzucali do skarbnicy.
And calling His disciples to Him, He says to them, Truly I say unto you, That this poor widow has cast in more than all those casting into the treasury.
44 Albowiem ci wszyscy z tego, co im zbywało, rzucali; ale ta z ubóstwa swego wszystko, co miała, wrzuciła, wszystkę żywność swoję.
For all they of that which abounds unto them cast in; but she of her scarcity cast in all things so many as she had, all her living.
