< Łukasza 4 >
1 A Jezus pełen będąc Ducha Świętego, wrócił się od Jordanu, i pędzony jest od Ducha na puszczą.
Then Jesus, full of Holy Spirit, returned from the Jordan and was led by the Spirit into the wilderness,
2 I był przez czterdzieści dni kuszony od dyjabła, a nie jadł nic przez one dni; ale gdy się te skończyły, potem łaknął.
where He was tested for forty days by the devil. He ate nothing at all during those days, so after they were completed He was hungry.
3 I rzekł mu dyjabeł: Jeźliś jest Syn Boży, rzecz kamieniowi temu, aby się stał chlebem.
So the devil said to Him, “Since you are Son of God, tell this stone to become bread!”
4 Ale Jezus odpowiedział mu, mówiąc: Napisano, iż nie samym chlebem żyć będzie człowiek, ale każdem słowem Bożem.
Jesus answered him saying, “It is written: ‘Man shall not live by bread alone, but by every word of God.’”
5 I wwiódł go dyjabeł na górę wysoką, i pokazał mu wszystkie królestwa świata we mgnieniu oka.
And taking Him up on a high mountain, the devil showed Him all the kingdoms of the world in a moment of time.
6 I rzekł mu dyjabeł: Dam ci tę wszystkę moc i sławę ich; bo mi jest dana, a komu chcę, dawam ją.
The devil said to Him: “To you I will give all this authority, and their glory, because it has been handed over to me, and I give it to whomever I want to.
7 A tak jeźli się ukłonisz przede mną, będzie wszystko twoje.
So you, if you would worship before me, all will be yours.”
8 A odpowiadając Jezus rzekł mu: Pójdź precz ode mnie, szatanie! albowiem napisano: Panu, Bogu twemu, kłaniać się będziesz, i jemu samemu służyć będziesz.
In answer Jesus said to him: “Get behind me, Satan! It is written, ‘You shall worship the Lord your God, and Him only shall you serve!’”
9 Potem wiódł go do Jeruzalemu, i postawił go na ganku kościelnym, i rzekł mu: Jeźliś jest Syn Boży, spuść się stąd na dół;
He also took Him to Jerusalem and set Him on the pinnacle of the temple, and said to Him: “Since you are Son of God, throw yourself down from here;
10 Albowiem napisano: Że Aniołom swoim przykazał o tobie, aby cię strzegli,
because it is written, ‘He will give His angels orders concerning you, to protect you,’
11 A że cię na rękach nosić będą, byś snać nie obraził o kamień nogi twojej.
and, ‘They will carry you along on their hands, so you do not stub your foot on a stone.’”
12 A odpowiadając Jezus rzekł mu: Powiedziano: Nie będziesz kusił Pana, Boga twego.
In answer Jesus said to him: “The statement stands, ‘You shall not test the Lord your God!’”
13 A gdy dokończył wszystkich pokus dyjabeł, odstąpił od niego do czasu.
Having finished every test, the devil departed from Him until an opportune time.
14 I wrócił się Jezus w mocy onego Ducha do Galilei. I rozeszła się o nim wieść po wszystkiej onej okolicznej krainie.
Jesus returned in the power of the Spirit into Galilee, and news about Him spread throughout the whole surrounding area;
15 A on nauczał w bóżnicach ich, i był sławiony od wszystkich.
yes, He started teaching in their synagogues, being glorified by all.
16 I przyszedł do Nazaretu, gdzie był wychowany, i wszedł według zwyczaju swego w dzień sabatu do bóżnicy, i wstał, aby czytał.
So He came to Natsareth, where He had been brought up; as was His custom He went into the synagogue on the Sabbath day, and stood up to read.
17 I podano mu księgi Izajasza proroka; a otworzywszy księgi, znalazł miejsce, gdzie było napisano:
The book of the prophet Isaiah was handed to him, so unrolling the scroll He found the place where it was written:
18 Duch Pański nade mną; przeto mię pomazał, abym opowiadał Ewangieliję ubogim; posłał mię, abym uzdrawiał skruszone na sercu, abym zwiastował pojmanym wyzwolenie, i ślepym przejrzenie, i abym wypuścił uciśnione na wolność;
“The Spirit of the Lord is upon me, because He has anointed me to evangelize poor people. He has sent me to heal the brokenhearted, to proclaim release to captives and recovery of sight to blind people, to send those who are oppressed out in freedom,
19 Abym opowiadał rok Pański przyjemny.
to proclaim the Lord's favorable year.”
20 A zawarłszy księgę i oddawszy ją słudze, usiadł; a oczy wszystkich w bóżnicy pilnie nań patrzały.
Then, having rolled up the scroll and returned it to the attendant, He sat down. The eyes of everyone in the synagogue were fastened on Him,
21 I począł do nich mówić: Dziści się wypełniło to pismo w uszach waszych.
and He began by saying to them, “Today, this Scripture in your ears has been fulfilled.”
22 I wszyscy mu dawali świadectwo, i dziwowali się wdzięczności onych słów, które pochodziły z ust jego, i mówili: Izaż ten nie jest syn Józefowy?
(All were bearing witness to Him and were marveling at the gracious words that were coming out of His mouth; and they started saying, “Isn't this the son of Joseph?”)
23 I rzekł do nich: Pewnie mi rzeczecie onę przypowieść: Lekarzu! ulecz samego siebie! Cośmy słyszeli, żeś uczynił w Kapernaum, uczyń i tu w ojczyźnie swojej.
He said to them: “Doubtless you will quote this parable to me: ‘Physician, heal yourself!’—do here in your hometown the things we have heard were done in Capernaum.”
24 I rzekł do nich: Zaprawdę wam powiadam: Żaden prorok nie jest przyjemnym w ojczyźnie swojej.
Then He said: “Assuredly I say to you, no prophet is welcome in his hometown.
25 Aleć wam w prawdzie powiadam, że wiele wdów było za dni Elijaszowych w ludzie Izraelskim, gdy było zamknione niebo przez trzy lata i sześć miesięcy, tak iż był wielki głód po wszystkiej ziemi;
Further, I can assure you that there were many widows in Israel in the days of Elijah, when the sky was shut for three years and six months and a severe famine came over all the land;
26 Wszakże do żadnej z nich nie był posłany Elijasz, tylko do Sarepty, miasta Sydońskiego, do jednej wdowy.
yet Elijah was not sent to any of them, but to a widow woman in Sarepta, near Sidon.
27 I wiele było trędowatych za Elizeusza proroka, w ludzie Izraelskim, wszakże żaden z nich nie był oczyszczony, tylko Naaman, Syryjczyk.
And there were many lepers in Israel in the time of the prophet Elisha, yet not one of them was cleansed—just Naaman the Syrian.”
28 Tedy wszyscy w bóżnicy, gdy to słyszeli, napełnieni byli gniewem;
Well, upon hearing these things everyone in the synagogue was filled with fury,
29 A wstawszy, wypchnęli go precz z miasta, i wywiedli go na wierzch góry, na której miasto ich zbudowane było, aby go z niej na dół zrzucili.
and rising up they drove Him out of the town and took Him to the brow of the hill on which the town was built, in order to throw Him off the cliff.
30 Ale on przeszedłszy przez pośrodek ich, uszedł.
But He, passing through the middle of them, went on His way.
31 I zstąpił do Kapernaum, miasta Galilejskiego, a tam je nauczał w sabaty.
Then He went down to Capernaum, a town in Galilee; He started teaching them on the Sabbaths.
32 I zdumiewali się nad nauką jego; bo była mocna mowa jego.
They kept on being amazed at His teaching, because His word was with authority.
33 A w bóżnicy był człowiek, który miał ducha dyjabła nieczystego, i zawołał głosem wielkim,
Now in the synagogue was a man having a spirit of an unclean demon; he cried out with a loud voice
34 Mówiąc: Ach! Cóż my z tobą mamy, Jezusie Nazareński? Przyszedłeś, abyś nas wytracił; znam cię, ktoś jest, żeś on Święty Boży.
saying: “Ugh! What do you want with us, Jesus of Natsareth? Did you come to destroy us? I know who you are, the Holy One of God!”
35 I zgromił go Jezus, mówiąc: Umilknij, a wynijdź z niego. Tedy dyjabeł porzuciwszy go w pośrodek, wyszedł z niego, nic mu nie zaszkodziwszy.
So Jesus rebuked him saying, “Be muzzled, and get out of him!” When the demon had thrown him down in the midst, it came out of him without harming him.
36 I przyszedł strach na wszystkie, i rozmawiali między sobą, mówiąc: Cóż to za słowo, że z władzą i z mocą rozkazuje duchom nieczystym, a wychodzą?
Everyone was taken with amazement and they started conversing together, saying: “What is this word! For with authority and power he commands the unclean spirits, and they come out!”
37 I rozeszła się o nim wieść na wszystkie miejsca okolicznej krainy.
And the news about Him started going out to every place of the surrounding region.
38 A Jezus wstawszy, z bóżnicy wszedł w dom Szymona, a świekra Szymonowa miała gorączkę wielką; i prosili go za nią.
Then He left the synagogue and entered Simon's house. But Simon's mother-in-law was suffering with a high fever, and they requested Him on her behalf.
39 Tedy on stanąwszy nad nią, zgromił gorączkę, i opuściła ją; a zarazem wstawszy, posługiwała im.
So He stood over her and rebuked the fever, and it left her. Immediately she got up and began to serve them.
40 A gdy słońce zachodziło, wszyscy, którzy mieli chorujące na rozmaite niemocy, przywodzili je do niego, a on na każdego z nich ręce włożywszy, uzdrawiał je.
Now when the sun was setting, all those who had any who were sick with various diseases brought them to Him; and He laid His hands on each one of them and healed them.
41 Ku temu wychodzili i dyjabli z wielu ich, wołając i mówiąc: Tyś jest on Chrystus, Syn Boży; ale on zgromiwszy je, nie dopuszczał im mówić; bo wiedzieli, iż on jest Chrystus.
Moreover, demons came out of many, crying out and saying, “You are the Christ, the Son of God!” But rebuking them He would not allow them to continue speaking, because they knew that He was the Messiah.
42 A gdy był dzień, wyszedłszy, szedł na miejsce puste. A lud go szukał, i przyszli aż do niego, i zatrzymywali go, aby nie odchodził od nich.
Now at daybreak He departed and went to a deserted place; so the crowds started looking for Him and came to Him, and tried to keep Him from leaving them.
43 A on rzekł do nich: I innym miastom muszę opowiadać królestwo Boże; bom na to posłany.
But He said to them, “I must proclaim the good news of the Kingdom of God to the other towns also, because for this purpose I have been sent.”
44 I kazał w bóżnicach Galilejskich.
So He went preaching in the synagogues of Galilee.