Łukasza 4
1 A Jezus pełen będąc Ducha Świętego, wrócił się od Jordanu, i pędzony jest od Ducha na puszczą.
And Jesus, full of the Holy Spirit, returned from the Jordan, and was led by the Spirit into the wilderness,
2 I był przez czterdzieści dni kuszony od dyjabła, a nie jadł nic przez one dni; ale gdy się te skończyły, potem łaknął.
and was there forty days, to be tempted by the devil. And he ate nothing during those days; and when they were ended, he was afterward hungry.
3 I rzekł mu dyjabeł: Jeźliś jest Syn Boży, rzecz kamieniowi temu, aby się stał chlebem.
And the devil said to him: If you are the Son of God, command this stone to become bread.
4 Ale Jezus odpowiedział mu, mówiąc: Napisano, iż nie samym chlebem żyć będzie człowiek, ale każdem słowem Bożem.
And Jesus answered him, and said: It is written, Man shall not live by bread alone, but by every word of God.
5 I wwiódł go dyjabeł na górę wysoką, i pokazał mu wszystkie królestwa świata we mgnieniu oka.
And the devil took him up into a high mountain, and showed him all the kingdoms of the world, in a moment of time.
6 I rzekł mu dyjabeł: Dam ci tę wszystkę moc i sławę ich; bo mi jest dana, a komu chcę, dawam ją.
And the devil said to him: I will give you all the authority and glory of these, for it is delivered to me; and to whomever I will, I give it.
7 A tak jeźli się ukłonisz przede mną, będzie wszystko twoje.
If, therefore, you will bow with reverence before me, all shall be yours.
8 A odpowiadając Jezus rzekł mu: Pójdź precz ode mnie, szatanie! albowiem napisano: Panu, Bogu twemu, kłaniać się będziesz, i jemu samemu służyć będziesz.
And Jesus answered and said to him: Get behind me, Satan; it is written, You shall worship the Lord your God, and him only shall you serve.
9 Potem wiódł go do Jeruzalemu, i postawił go na ganku kościelnym, i rzekł mu: Jeźliś jest Syn Boży, spuść się stąd na dół;
And he brought him to Jerusalem, and placed him on the pinnacle of the temple, and said to him: If you are the Son of God, throw yourself down from this place;
10 Albowiem napisano: Że Aniołom swoim przykazał o tobie, aby cię strzegli,
for it is written, He will give his angels charge concerning you, to guard you carefully;
11 A że cię na rękach nosić będą, byś snać nie obraził o kamień nogi twojej.
and in their hands they shall take you up, lest you strike your foot against a stone.
12 A odpowiadając Jezus rzekł mu: Powiedziano: Nie będziesz kusił Pana, Boga twego.
And Jesus answered and said to him: It is said, You shall not put the Lord your God to the proof.
13 A gdy dokończył wszystkich pokus dyjabeł, odstąpił od niego do czasu.
And when the devil had ended all the temptation, he departed from him for a time.
14 I wrócił się Jezus w mocy onego Ducha do Galilei. I rozeszła się o nim wieść po wszystkiej onej okolicznej krainie.
And Jesus returned in the power of the Spirit into Galilee: and his fame went throughout the whole of that region.
15 A on nauczał w bóżnicach ich, i był sławiony od wszystkich.
And he taught in their synagogues, being glorified by all.
16 I przyszedł do Nazaretu, gdzie był wychowany, i wszedł według zwyczaju swego w dzień sabatu do bóżnicy, i wstał, aby czytał.
And he came to Nazareth, where he had been brought up; and, as his custom was, he entered the synagogue on the sabbath-day, and stood up to read.
17 I podano mu księgi Izajasza proroka; a otworzywszy księgi, znalazł miejsce, gdzie było napisano:
And the volume of Isaiah the prophet was given to him: and when he had unrolled the volume, he found the place where it was written:
18 Duch Pański nade mną; przeto mię pomazał, abym opowiadał Ewangieliję ubogim; posłał mię, abym uzdrawiał skruszone na sercu, abym zwiastował pojmanym wyzwolenie, i ślepym przejrzenie, i abym wypuścił uciśnione na wolność;
The Spirit of the Lord is upon me; because he has anointed me to preach the gospel to the poor; he has sent me to heal the brokenhearted; to proclaim liberty to the captives, and recovery of sight to the blind; to set free the oppressed;
19 Abym opowiadał rok Pański przyjemny.
to proclaim the acceptable year of the Lord.
20 A zawarłszy księgę i oddawszy ją słudze, usiadł; a oczy wszystkich w bóżnicy pilnie nań patrzały.
And he rolled up the volume, and save it back to the attendant, and sat down; and the eyes of all that were in the synagogue were earnestly fixed upon him.
21 I począł do nich mówić: Dziści się wypełniło to pismo w uszach waszych.
And he began to say to them: This scripture which you have heard, is this day fulfilled.
22 I wszyscy mu dawali świadectwo, i dziwowali się wdzięczności onych słów, które pochodziły z ust jego, i mówili: Izaż ten nie jest syn Józefowy?
And all extolled him; and they wondered at the words of grace which proceeded out of his mouth, and said: Is not this the son of Joseph?
23 I rzekł do nich: Pewnie mi rzeczecie onę przypowieść: Lekarzu! ulecz samego siebie! Cośmy słyszeli, żeś uczynił w Kapernaum, uczyń i tu w ojczyźnie swojej.
And he said to them: You will assuredly apply to me this proverb, Physician, heal yourself. Whatever things we have heard were done in Capernaum, do also here in your country.
24 I rzekł do nich: Zaprawdę wam powiadam: Żaden prorok nie jest przyjemnym w ojczyźnie swojej.
And he said: Verily I say to you, No prophet is accepted in his own country.
25 Aleć wam w prawdzie powiadam, że wiele wdów było za dni Elijaszowych w ludzie Izraelskim, gdy było zamknione niebo przez trzy lata i sześć miesięcy, tak iż był wielki głód po wszystkiej ziemi;
And I tell you, in truth, there were many widows in Israel in the days of Elijah, when the heaven was shut up for three years and six months, so that a great famine was on all the land:
26 Wszakże do żadnej z nich nie był posłany Elijasz, tylko do Sarepty, miasta Sydońskiego, do jednej wdowy.
and to no one of them was Elijah sent, but to Sarepta, a city of Sidon, to a woman that was a widow.
27 I wiele było trędowatych za Elizeusza proroka, w ludzie Izraelskim, wszakże żaden z nich nie był oczyszczony, tylko Naaman, Syryjczyk.
And many lepers were in Israel, in the time of Elisha the prophet; and no one of them was cleansed but Naaman the Syrian.
28 Tedy wszyscy w bóżnicy, gdy to słyszeli, napełnieni byli gniewem;
And all that were in the synagogue, when they heard these things, were filled with anger,
29 A wstawszy, wypchnęli go precz z miasta, i wywiedli go na wierzch góry, na której miasto ich zbudowane było, aby go z niej na dół zrzucili.
and arose, and drove him out of the city, and brought him to the brow of the hill on which their city was built, that they might throw him down headlong.
30 Ale on przeszedłszy przez pośrodek ich, uszedł.
But he passed through the midst of them, and went away.
31 I zstąpił do Kapernaum, miasta Galilejskiego, a tam je nauczał w sabaty.
And he went down to Capernaum, a city of Galilee. And he was teaching them on the sabbath-days.
32 I zdumiewali się nad nauką jego; bo była mocna mowa jego.
And they were astonished at his teaching, for his word was with authority.
33 A w bóżnicy był człowiek, który miał ducha dyjabła nieczystego, i zawołał głosem wielkim,
And there was in the synagogue a man who had the spirit of an unclean demon; and he cried out with a loud voice,
34 Mówiąc: Ach! Cóż my z tobą mamy, Jezusie Nazareński? Przyszedłeś, abyś nas wytracił; znam cię, ktoś jest, żeś on Święty Boży.
saying: Let us alone; what have we to do with thee, Jesus, thou Nazarene? Hast thou come to destroy us? I know thee who thou art, the Holy One of God.
35 I zgromił go Jezus, mówiąc: Umilknij, a wynijdź z niego. Tedy dyjabeł porzuciwszy go w pośrodek, wyszedł z niego, nic mu nie zaszkodziwszy.
And Jesus rebuked him, saying: Be silent, and come out of him. And the demon threw him into the midst, and came out of him, and hurt him not.
36 I przyszedł strach na wszystkie, i rozmawiali między sobą, mówiąc: Cóż to za słowo, że z władzą i z mocą rozkazuje duchom nieczystym, a wychodzą?
And amazement came upon all, and they spoke one to another, saying: What teaching is this? for with authority and power he commands the unclean spirits, and they come out.
37 I rozeszła się o nim wieść na wszystkie miejsca okolicznej krainy.
And his fame went abroad into every place of the country round about.
38 A Jezus wstawszy, z bóżnicy wszedł w dom Szymona, a świekra Szymonowa miała gorączkę wielką; i prosili go za nią.
And he arose and went out of the synagogue into the house of Simon. And Simon’s mother-in-law was confined with a violent fever: and they besought him in her behalf.
39 Tedy on stanąwszy nad nią, zgromił gorączkę, i opuściła ją; a zarazem wstawszy, posługiwała im.
And he stood over her, and rebuked the fever, and it left her: and she arose immediately, and ministered to them.
40 A gdy słońce zachodziło, wszyscy, którzy mieli chorujące na rozmaite niemocy, przywodzili je do niego, a on na każdego z nich ręce włożywszy, uzdrawiał je.
And when the sun had gone down, all that had any sick with various diseases, brought them to him; and he laid his hands on every one of them, and cured them.
41 Ku temu wychodzili i dyjabli z wielu ich, wołając i mówiąc: Tyś jest on Chrystus, Syn Boży; ale on zgromiwszy je, nie dopuszczał im mówić; bo wiedzieli, iż on jest Chrystus.
Demons also came out of many, crying out and saying: Thou art the Christ, the Son of God. And he rebuked them, and did not permit them to speak, because they knew that he was the Christ.
42 A gdy był dzień, wyszedłszy, szedł na miejsce puste. A lud go szukał, i przyszli aż do niego, i zatrzymywali go, aby nie odchodził od nich.
And when it was day, he went out and departed into a desert place; and the multitudes sought for him, and came to him and endeavored to detain him, that he should not go away from them.
43 A on rzekł do nich: I innym miastom muszę opowiadać królestwo Boże; bom na to posłany.
But he said to them: I must make known the good news of the kingdom of God to other cities also; for to this end I have been sent.
44 I kazał w bóżnicach Galilejskich.
And he continued to preach in the synagogues of Galilee.
