Łukasza 20
1 I stało się z onych dni dnia jednego, gdy uczył lud w kościele i kazał Ewangeliję, że nadeszli przedniejsi kapłani i nauczeni w Piśmie z starszymi,
On one of those days, as he was teaching the people in the temple and preaching the Good News, the priests and scribes came to him with the elders.
2 I rzekli do niego, mówiąc: Powiedz nam, którą mocą to czynisz, albo kto jest ten, coć dał tę moc?
They asked him, “Tell us: by what authority do you do these things? Or who is giving you this authority?”
3 A on odpowiadając, rzekł do nich: Spytam i ja was o jednę rzecz, a powiedzcie mi:
He answered them, “I also will ask you one question. Tell me:
4 Chrzest Jana byłli z nieba, czyli z ludzi?
the baptism of John, was it from heaven, or from men?”
5 A oni myślili sami w sobie, mówiąc: Jeźli powiemy, z nieba, rzecze: Czemużeście mu tedy nie wierzyli?
They reasoned with themselves, saying, “If we say, ‘From heaven,’ he will say, ‘Why did not you believe him?’
6 Jeźliż zasię rzeczemy, z ludzi, wszystek lud ukamionuje nas, ponieważ za pewne mają, że Jan jest prorokiem.
But if we say, ‘From men,’ all the people will stone us, for they are persuaded that John was a prophet.”
7 I odpowiedzieli, że nie wiedzą, skąd by był.
They answered that they did not know where it was from.
8 A Jezus im rzekł: I ja wam nie powiem, którą mocą to czynię.
Jesus said to them, “Neither will I tell you by what authority I do these things.”
9 I począł do ludu mówić to podobieństwo: Człowiek niektóry nasadził winnicę, i najął ją winiarzom, i odjechał precz na czas niemały.
He began to tell the people this parable: “A man planted a vineyard and rented it out to some farmers, and went into another country for a long time.
10 A czasu swego posłał sługę do onych winiarzy, aby mu dali z pożytku onej winnicy; ale oni winiarze ubiwszy go, odesłali próżnego.
At the proper season, he sent a servant to the farmers to collect his share of the fruit of the vineyard. But the farmers beat him and sent him away empty.
11 I posłał zasię drugiego sługę; ale oni i tego ubiwszy i zelżywszy, odesłali próżnego.
He sent yet another servant, and they also beat him and treated him shamefully, and sent him away empty.
12 I posłał zasię trzeciego; ale oni i tego zraniwszy, wyrzucili precz.
He sent yet a third, and they also wounded him and threw him out.
13 A tak rzekł Pan onej winnicy: Cóż uczynię? poślę syna mego miłego, snać gdy tego ujrzą, zawstydzą się.
The lord of the vineyard said, ‘What shall I do? I will send my beloved son. It may be that seeing him, they will respect him.’
14 Ale winiarze ujrzawszy go, rzekli między sobą, mówiąc: Tenci jest dziedzic; pójdźcie zabijmy go, aby nasze było dziedzictwo.
“But when the farmers saw him, they reasoned among themselves, saying, ‘This is the heir. Come, let’s kill him, that the inheritance may be ours.’
15 I wypchnąwszy go precz z winnicy, zabili. Cóż im tedy uczyni Pan onej winnicy?
Then they threw him out of the vineyard and killed him. What therefore will the lord of the vineyard do to them?
16 Przyjdzie, a potraci one winiarze, a winnicę odda innym. Co oni usłyszawszy, rzekli: Nie daj tego Boże!
He will come and destroy these farmers, and will give the vineyard to others.” When they heard that, they said, “May that never be!”
17 Lecz on spojrzawszy na nie, rzekł: Cóż tedy jest ono, co napisano: Kamień, który odrzucili budujący, ten się stał głową węgielną?
But he looked at them and said, “Then what is this that is written, ‘The stone which the builders rejected was made the chief cornerstone’?
18 Wszelki, który upadnie na ten kamień, roztrąci się, a na kogo by upadł, zetrze go.
Everyone who falls on that stone will be broken to pieces, but it will crush whomever it falls on to dust.”
19 I starali się przedniejsi kapłani i nauczeni w Piśmie, jakoby nań ręce wrzucili onejże godziny, ale się ludu bali; albowiem poznali, iż przeciwko nim wyrzekł to podobieństwo.
The chief priests and the scribes sought to lay hands on him that very hour, but they feared the people—for they knew he had spoken this parable against them.
20 A tak podstrzegając go, posłali szpiegi, którzy zmyślali, jakoby byli sprawiedliwymi, aby go podchwycili w mowie jego, a potem aby go podali zwierzchności i w moc starościną.
They watched him and sent out spies, who pretended to be righteous, that they might trap him in something he said, so as to deliver him up to the power and authority of the governor.
21 I pytali go, mówiąc: Nauczycielu! wiemy, że dobrze mówisz i uczysz, ani przyjmujesz osób; ale drogi Bożej w prawdzie uczysz.
They asked him, “Teacher, we know that you say and teach what is right, and are not partial to anyone, but truly teach the way of God.
22 Godzili się nam dać czynsz cesarzowi, czyli nie?
Is it lawful for us to pay taxes to Caesar, or not?”
23 Ale on obaczywszy chytrość ich, rzekł do nich: Czemuż mię kusicie?
But he perceived their craftiness, and said to them, “Why do you test me?
24 Ukażcie mi grosz; czyj ma obraz i napis? A odpowiadając rzekli: Cesarza.
Show me a denarius. Whose image and inscription are on it?” They answered, “Caesar’s.”
25 Zatem on im rzekł: Oddawajcież tedy, co jest cesarskiego, cesarzowi, a co jest Bożego, Bogu.
He said to them, “Then give to Caesar the things that are Caesar’s, and to God the things that are God’s.”
26 I nie mogli go podchwycić w mowie jego przed ludem, a zadziwiwszy się odpowiedzi jego, umilknęli.
They were not able to trap him in his words before the people. They marveled at his answer and were silent.
27 A przyszedłszy niektórzy z Saduceuszów, (którzy przeczą i mówią, iż nie masz zmartwychwstania), pytali go,
Some of the Sadducees came to him, those who deny that there is a resurrection.
28 Mówiąc: Nauczycielu! Mojżesz nam napisał: Jeźliby komu brat umarł, mając żonę, a umarłby bez dziatek, aby brat jego pojął jego żonę, a wzbudził nasienie bratu swemu.
They asked him, “Teacher, Moses wrote to us that if a man’s brother dies having a wife, and he is childless, his brother should take the wife and raise up children for his brother.
29 Było tedy siedm braci, z których pierwszy pojąwszy żonę, umarł bez dziatek.
There were therefore seven brothers. The first took a wife, and died childless.
30 I pojął wtóry onę żonę, a umarł i ten bez dziatek.
The second took her as wife, and he died childless.
31 Potem ją pojął i trzeci, także i oni wszyscy siedmiu, a nie zostawiwszy dziatek, pomarli.
The third took her, and likewise the seven all left no children, and died.
32 Po wszystkich też umarła i ona niewiasta.
Afterward the woman also died.
33 Przetoż przy zmartwychwstaniu, któregoż z nich ona będzie żoną, ponieważ siedmiu ich miało ją za żonę?
Therefore in the resurrection whose wife of them will she be? For the seven had her as a wife.”
Jesus said to them, "The people of this age (aiōn g165) marry, and are given in marriage.
35 Ale ci, którzy godni są, aby dostąpili onego wieku, i powstaną od umarłych, ani się żenić, ani za mąż dawać będą. (aiōn g165)
But those who are considered worthy to attain to that age (aiōn g165) and the resurrection from the dead neither marry nor are given in marriage.
36 Albowiem umierać więcej nie będą mogli; bo będą równi Aniołom, będąc synami Bożymi, gdyż są synami zmartwychwstania.
For they cannot die any more, for they are like the angels and are children of God, being children of the resurrection.
37 A iż umarli zmartwychwstaną, i Mojżesz pokazał przy onym krzaku, gdy zowie Pana Boga Bogiem Abrahamowym i Bogiem Izaakowym i Bogiem Jakóbowym.
But that the dead are raised, even Moses showed at the bush, when he called the Lord ‘The God of Abraham, the God of Isaac, and the God of Jacob.’
38 A Bógci nie jest Bogiem umarłych, ale żywych; bo jemu wszyscy żyją.
Now he is not the God of the dead, but of the living, for all are alive to him.”
39 Tedy odpowiadając niektórzy z nauczonych w Piśmie, rzekli: Nauczycielu! dobrześ powiedział.
Some of the scribes answered, “Teacher, you speak well.”
40 I nie śmieli go więcej o nic pytać.
They did not dare to ask him any more questions.
41 I rzekł do nich: Jakoż powiadają, że Chrystus jest synem Dawidowym?
He said to them, “Why do they say that the Christ is David’s son?
42 A sam Dawid mówi w księgach Psalmów: Rzekł Pan Panu memu: Siądź po prawicy mojej
David himself says in the book of Psalms, ‘The Lord said to my Lord, “Sit at my right hand,
43 Aż położę nieprzyjacioły twoje podnóżkiem nóg twoich.
until I make your enemies the footstool of your feet.”’
44 Ponieważ go tedy Dawid nazywa Panem, i jakoż jest synem jego?
“David therefore calls him Lord, so how is he his son?”
45 A gdy słuchał wszystek lud, rzekł uczniom swoim:
In the hearing of all the people, he said to his disciples,
46 Strzeżcie się nauczonych w Piśmie, którzy chcą chodzić w szatach długich, i miłują pozdrawiania na rynkach i pierwsze stołki w bóżnicach, i pierwsze miejsca na wieczerzach;
“Beware of those scribes who like to walk in long robes, and love greetings in the marketplaces, the best seats in the synagogues, and the best places at feasts;
47 Którzy pożerają domy wdów, a to pod pokrywką długich modlitw: cić odniosą cięższy sąd.
who devour widows’ houses, and for a pretense make long prayers. These will receive greater condemnation.”
