Łukasza 2
1 I stało się w one dni, że wyszedł dekret od cesarza Augusta, aby popisano wszystek świat.
Now in those days, it came about that Caesar Augustus sent out a decree ordering that a census be taken of all the people living in the world.
2 A ten popis pierwszy stał się, gdy Cyreneusz był starostą Syryjskim.
This was the first census made while Quirinius was governor of Syria.
3 I szli wszyscy, aby popisani byli, każdy do miasta swego.
So everyone went to his own city to be registered for the census.
4 Wstąpił też i Józef z Galilei z miasta Nazaretu do ziemi Judzkiej, do miasta Dawidowego, które zowią Betlehem, (przeto iż on był z domu i z familii Dawidowej; )
Joseph also went up from Galilee, from the city of Nazareth, to Judea, to the city of David which is called Bethlehem, because he was of the house and family line of David.
5 Aby był popisany z Maryją, poślubioną sobie małżonką, która była brzemienną.
He went there to register along with Mary, who was engaged to him and was pregnant.
6 I stało się, gdy tam byli, wypełniły się dni, aby porodziła.
Now it came about that while they were there, the time came for her to deliver her baby.
7 I porodziła syna swego pierworodnego; a uwinęła go w pieluszki, i położyła go w żłobie, przeto iż miejsca nie mieli w gospodzie.
She gave birth to a son, her firstborn child, and she wrapped him in long strips of cloth and laid him in a manger, because there was no room for them in the inn.
8 A byli pasterze w onej krainie w polu nocujący i straż nocną trzymający nad stadem swojem.
There were shepherds in that region who were staying in the fields, guarding their flock at night.
9 A oto Anioł Pański stanął podle nich, a chwała Pańska zewsząd oświeciła je, i bali się bojaźnią wielką.
An angel of the Lord appeared to them, and the glory of the Lord shone around them, and they were filled with great fear.
10 I rzekł do nich Anioł: Nie bójcie się; bo oto zwiastuję wam radość wielką, która będzie wszystkiemu ludowi:
Then the angel said to them, “Do not be afraid, because I bring you the good news that will bring great joy to all the people.
11 Iż się wam dziś narodził zbawiciel, który jest Chrystus Pan, w mieście Dawidowem.
Today a savior was born for you in the city of David! He is Christ the Lord!
12 A to wam będzie za znak: znajdziecie niemowlątko uwinione w pieluszki, leżące w żłobie.
This is the sign that will be given to you: You will find a baby wrapped in strips of cloth and lying in a manger.”
13 A zaraz z onym Aniołem przybyło mnóstwo wojsk niebieskich, chwalących Boga i mówiących:
Suddenly there was together with the angel a great, heavenly army praising God and saying,
14 Chwała na wysokościach Bogu, a na ziemi pokój, w ludziach dobre upodobanie.
“Glory to God in the highest, and may there be peace on earth among people with whom he is pleased.”
15 I stało się, gdy odeszli Aniołowie od nich do nieba, że oniż pasterze rzekli jedni do drugich: Pójdźmyż aż do Betlehemu, a oglądajmy tę rzecz, która się stała, którą nam Pan oznajmił.
It came about that when the angels had gone away from them into heaven, the shepherds said to each other, “Let us now go to Bethlehem, and see this thing that has happened, which the Lord has made known to us.”
16 A tak spiesząc się, przyszli i znaleźli Maryję i Józefa, i ono niemowlątko leżące w żłobie.
They hurried there and found Mary and Joseph, and saw the baby lying in the manger.
17 I ujrzawszy rozsławili to, co im było powiedziano o tem dzieciątku.
After they had seen him, they made known what had been said to them about this child.
18 A wszyscy, którzy słyszeli, dziwowali się temu, co im pasterze powiadali.
All who heard it were amazed at what was spoken to them by the shepherds.
19 Lecz Maryja zachowywała wszystkie te słowa, uważając je w sercu swojem.
But Mary kept thinking about all the things she had heard, treasuring them in her heart.
20 I wrócili się pasterze, wielbiąc i chwaląc Boga ze wszystkiego, co słyszeli i widzieli, tak jako im było powiedziano.
The shepherds returned, glorifying and praising God for everything that they had heard and seen, just as it had been spoken to them.
21 A gdy się wypełniło ośm dni, aby obrzezano ono dzieciątko, tedy imię jego nazwane jest Jezus, którem było nazwane od Anioła, pierwej niż się w żywocie poczęło.
When it was the end of the eighth day, when he was circumcised, he was named Jesus, the name he had been given by the angel before he was conceived in the womb.
22 Gdy się też wypełniły dni oczyszczenia jej według zakonu Mojżeszowego, przynieśli go do Jeruzalemu, aby go stawili Panu,
When the required number of days for their purification had passed, according to the law of Moses, Joseph and Mary brought him up to the temple in Jerusalem to present him to the Lord.
23 (Tak jako napisano w zakonie Pańskim: że wszelki mężczyzna, otwierający żywot, świętym Panu nazwany będzie.)
As it is written in the law of the Lord, “Every male who opens the womb will be set apart to the Lord.”
24 A żeby oddali ofiarę według tego, co powiedziano w zakonie Pańskim, parę synogarlic, albo dwoje gołąbiąt.
So they offered a sacrifice according to what was said in the law of the Lord, “a pair of doves or two young pigeons.”
25 A oto był człowiek w Jeruzalemie, któremu imię było Symeon; a ten człowiek był sprawiedliwy i bogobojny, oczekujący pociechy Izraelskiej, a Duch Święty był nad nim.
Behold, there was a man in Jerusalem, whose name was Simeon, and this man was righteous and devout. He was looking for the consolation of Israel, and the Holy Spirit was upon him.
26 I obwieszczony był od Boga przez Ducha Świętego, że nie miał oglądać śmierci, ażby pierwej oglądał Chrystusa Pańskiego.
It had been revealed to him by the Holy Spirit that he would not see death before he had seen the Lord's Christ.
27 Ten przyszedł z natchnienia Ducha Świętego do kościoła; a gdy rodzice wnosili dzieciątko, Jezusa, aby uczynili według zwyczaju zakonnego przy nim.
Led by the Spirit, Simeon came into the temple. When the parents brought in the infant Jesus, to do for him according to the custom of the law,
28 Tedy on wziąwszy go na ręce swoje, chwalił Boga i mówił:
he took him into his arms and praised God and he said,
29 Teraz puszczasz sługę twego, Panie! według słowa twego, w pokoju:
“Now let your servant depart in peace, Lord, according to your word.
30 Gdyż oczy moje oglądały zbawienie twoje,
For my eyes have seen your salvation,
31 Któreś zgotował przed obliczem wszystkich ludzi;
which you have prepared in the presence of all peoples:
32 Światłość ku objawieniu poganom, a chwałę ludu twego Izraelskiego.
A light for revelation to the Gentiles and glory to your people Israel.”
33 A ojciec i matka jego dziwowali się temu, co powiadano o nim.
His father and mother were amazed at what was said about him.
34 I błogosławił im Symeon, i rzekł do Maryi, matki jego: Oto ten położony jest na upadek i na powstanie wielu ich w Izraelu, i na znak, przeciw któremu mówić będą.
Simeon blessed them and said to Mary his mother, “Behold, this child is appointed for the downfall and rising up of many people in Israel and for a sign that is rejected—
35 (I twoję własną duszę miecz przeniknie, ) aby myśli z wielu serc objawione były.
and a sword will pierce your own soul—so that the thoughts of many hearts may be revealed.”
36 A była Anna prorokini, córka Fanuelowa, z pokolenia Asser, która była bardzo podeszła w latach, i żyła siedm lat z mężem od panieństwa swego.
A prophetess named Anna was there. She was the daughter of Phanuel from the tribe of Asher. She was very old. She had lived with her husband for seven years after her virginity,
37 A ta była wdową, około ośmdziesiąt i czterech lat; która nie wychodziła z kościoła, w postach i w modlitwach służąc Bogu w nocy i we dnie.
and was a widow for eighty-four years. She never left the temple but was serving with fastings and prayers, night and day.
38 Ta też onejże godziny nadszedłszy, wyznawała Pana, i mówiła o nim wszystkim, którzy oczekiwali odkupienia w Jeruzalemie.
At that very hour she came near to them and began giving thanks to God and she spoke about the child to everyone who had been waiting for the redemption of Jerusalem.
39 A tak wykonawszy wszystko według zakonu Pańskiego, wrócili się do Galilei, do miasta swego Nazaretu.
When they had finished everything they were required to do according to the law of the Lord, they returned to Galilee, to their own town of Nazareth.
40 A dzieciątko ono rosło, i umacniało się w Duchu, pełne będąc mądrości, a łaska Boża była nad niem.
The child grew and became strong, increasing in wisdom, and the grace of God was upon him.
41 A rodzice jego chadzali na każdy rok do Jeruzalemu na święto wielkanocne.
His parents went every year to Jerusalem for the Festival of the Passover.
42 A gdy już był we dwunastym roku, a oni wstępowali do Jeruzalemu według zwyczaju onego święta;
When he was twelve years old, they again went up at the customary time for the feast.
43 I gdy skończyli one dni, a już się wracali nazad, zostało dziecię Jezus w Jeruzalemie, a tego nie wiedział Józef i matka jego.
After they had stayed the full number of days for the feast, they began to return home. But the boy Jesus stayed behind in Jerusalem and his parents did not know it.
44 Lecz mniemając, że jest w towarzystwie podróżnem, uszli dzień drogi, i szukali go między krewnymi i między znajomymi.
They assumed that he was with the group that was traveling with them, so they traveled a day's journey. Then they started looking for him among their relatives and friends.
45 A gdy go nie znaleźli, wrócili się do Jeruzalemu, szukając go,
When they did not find him, they returned to Jerusalem and started looking for him there.
46 I stało się po trzech dniach, że go znaleźli siedzącego w kościele w pośrodku doktorów, słuchającego ich i pytającego ich.
It came about that after three days, they found him in the temple, sitting in the middle of the teachers, listening to them and asking them questions.
47 I zdumiewali się wszyscy, którzy go słuchali, nad rozumem i nad odpowiedziami jego.
All who heard him were amazed at his understanding and his answers.
48 A ujrzawszy go rodzice, zdumieli się. I rzekła do niego matka jego: Synu! przeczżeś nam to uczynił? Oto ojciec twój i ja z boleścią szukaliśmy cię.
When they saw him, they were astonished. His mother said to him, “Son, why have you treated us this way? Listen, your father and I have been anxiously searching for you.”
49 I rzekł do nich: Cóż jest, żeście mię szukali? Izaliście nie wiedzieli, iż w tych rzeczach, które są Ojca mego, ja być muszę?
He said to them, “Why were you searching for me? Did you not know that I had to be about my Father's business?
50 Lecz oni nie zrozumieli tego słowa, które im mówił.
But they did not understand what he meant by those words.
51 I zstąpił z nimi, i przyszedł do Nazaretu, a był im poddany. A matka jego zachowywała wszystkie te słowa w sercu swojem.
Then he went back home with them to Nazareth and was obedient to them. His mother treasured all these things in her heart.
52 A Jezus pomnażał się w mądrości, i we wzroście i w łasce u Boga i u ludzi.
But Jesus continued to grow in wisdom and stature, and increased in favor with God and people.
