Łukasza 19
1 A Jezus wszedłszy, szedł przez Jerycho.
And he went into Jericho, and when he was going through it,
2 A oto mąż, którego zwano imieniem Zacheusz, który był przełożony nad celnikami, a ten był bogaty.
A man, named Zacchaeus, who was the chief tax-farmer, and a man of wealth,
3 I żądał widzieć Jezusa, co by zacz był; lecz nie mógł przed ludem, bo był małego wzrostu.
Made an attempt to get a view of Jesus, and was not able to do so, because of the people, for he was a small man.
4 A bieżawszy naprzód, wstąpił na drzewo leśnej figi, aby go ujrzał; bo tamtędy iść miał.
And he went quickly in front of them and got up into a tree to see him, for he was going that way.
5 A gdy przyszedł na ono miejsce, spojrzawszy Jezus w górę, ujrzał go, i rzekł do niego: Zacheuszu! zstąp prędko na dół, albowiem dziś muszę zostać w domu twoim.
And when Jesus came to the place, looking up, he said to him, Zacchaeus, be quick and come down, for I am coming to your house today.
6 I zstąpił prędko i przyjął go z radością.
And he came down quickly, and took him into his house with joy.
7 A widząc to wszyscy, szemrali, mówiąc: U człowieka grzesznego gospodą stanął.
And when they saw it, they were all angry, saying, He has gone into the house of a sinner.
8 A stanąwszy Zacheusz, rzekł do Pana: Oto połowę majętności moich dam ubogim, Panie! a jeźliżem kogo w czem podszedł, oddam w czwórnasób.
And Zacchaeus, waiting before him, said to the Lord, See, Lord, half of my goods I give to the poor, and if I have taken anything from anyone wrongly, I give him back four times as much.
9 I rzekł mu Jezus: Dziś się stało zbawienie domowi temu, dlatego że i on jest synem Abrahamowym.
And Jesus said to him, Today salvation has come to this house, for even he is a son of Abraham.
10 Bo przyszedł Syn człowieczy, aby szukał i zachował, co było zginęło.
For the Son of man came to make search for those who are wandering from the way, and to be their Saviour.
11 Tedy gdy oni słuchali, mówiąc dalej powiedział im podobieństwo, dlatego że był blisko od Jeruzalemu, a iż oni mniemali, że się wnet królestwo Boże objawić miało.
And while they were giving ear to these words, he made another story for them, because he was near Jerusalem, and because they were of the opinion that the kingdom of God was coming straight away.
12 Rzekł tedy: Niektóry człowiek rodu zacnego jechał w daleką krainę, aby sobie wziął królestwo, i zasię się wrócił.
So he said, A certain man of high birth went into a far-away country to get a kingdom for himself, and to come back.
13 A zawoławszy dziesięciu sług swoich, dał im dziesięć grzywien i rzekł do nich: Handlujcie, aż przyjadę.
And he sent for ten of his servants and gave them ten pounds and said to them, Do business with this till I come.
14 Lecz mieszczanie jego mieli go w nienawiści, i wyprawili za nim poselstwo, mówiąc: Nie chcemy, aby ten królował nad nami.
But his people had no love for him, and sent representatives after him, saying, We will not have this man for our ruler.
15 I stało się, gdy się wrócił wziąwszy królestwo, że rozkazał do siebie zawołać sług onych, którym był dał pieniądze, aby się dowiedział, co który handlując zyskał.
And when he came back again, having got his kingdom, he gave orders for those servants to whom he had given the money to come to him, so that he might have an account of what business they had done.
16 Tedy przyszedł pierwszy, mówiąc: Panie! grzywna twoja dziesięć grzywien urobiła.
And the first came before him, saying, Lord, your pound has made ten pounds.
17 I rzekł mu: Dobrze, sługo dobry! iżeś był nad małem wiernym, miejże władzę nad dziesięcioma miastami.
And he said to him, You have done well, O good servant: because you have done well in a small thing you will have authority over ten towns.
18 Przyszedł i drugi, mówiąc: Panie! grzywna twoja pięć grzywien urobiła.
And another came, saying, Your pound has made five pounds.
19 Rzekł i temu: I ty bądź nad pięcioma miastami.
And he said, You will be ruler over five towns.
20 A inszy przyszedł, mówiąc: Panie! oto grzywna twoja, którąm miał schowaną w chustce;
And another came, saying, Lord, here is your pound, which I put away in a cloth;
21 Bom się ciebie bał, żeś jest człowiek srogi; bierzesz, czegoś nie położył, a żniesz, czegoś nie siał.
Because I was in fear of you, for you are a hard man: you take up what you have not put down, and get in grain where you have not put seed.
22 Tedy mu rzekł: Z ust twoich sądzę cię, zły sługo! Wiedziałeś, żem ja jest człowiek srogi, który biorę, czegom nie położył, a żnę, czegom nie siał.
He said to him, By the words of your mouth you will be judged, you bad servant. You had knowledge that I am a hard man, taking up what I have not put down and getting in grain where I have not put seed;
23 Przeczżeś tedy nie dał srebra mego do lichwiarzy? a ja przyszedłszy, wziąłbym je był z lichwą.
Why then did you not put my money in a bank, so that when I came I would get it back with interest?
24 I rzekł tym, którzy tuż stali: Weźmijcie od niego tę grzywnę, a dajcie temu, który ma dziesięć grzywien.
And he said to the others who were near, Take the pound away from him, and give it to the man who has ten.
25 I rzekli mu: Panie! mać dziesięć grzywien.
And they say to him, Lord, he has ten pounds.
26 Zaprawdę powiadam wam, iż wszelkiemu, który ma, będzie dane, a od tego, który nie ma, i to, co ma, będzie od niego odjęte.
And I say to you that to everyone who has, more will be given, but from him who has not, even what he has will be taken away.
27 Ale i nieprzyjacioły moje, którzy nie chcieli, abym królował nad nimi, przywiedźcie tu, a pobijcie przede mną.
And as for those who were against me, who would not have me for their ruler, let them come here, and be put to death before me.
28 A to powiedziawszy, szedł wprzód, wstępując do Jeruzalemu.
And when he had said this, he went on in front of them, going up to Jerusalem.
29 I stało się, gdy się przybliżył do Betfagie i Betanii, ku górze, którą zowią oliwną, posłał dwóch z uczniów swoich,
And it came about that when he got near Beth-phage and Bethany by the mountain which is named the Mountain of Olives, he sent two of the disciples,
30 Mówiąc: Idźcie do miasteczka, które jest przeciwko wam, do którego wszedłszy, znajdziecie oślę uwiązane, na którem żaden człowiek nigdy nie siedział; odwiązawszy je, przywiedźcie:
Saying, Go into the little town in front of you, and on going in you will see a young ass fixed with a cord, on which no man has ever been seated; let him loose and take him.
31 A jeźliby was kto spytał, przecz je odwiązujecie? tak mu powiecie: Przeto, że go Pan potrzebuje.
And if anyone says to you, Why are you taking him? say, The Lord has need of him.
32 Odszedłszy tedy ci, którzy byli posłani, znaleźli, jako im był powiedział.
And those whom he sent went away, and it was as he said.
33 A gdy oni odwiązywali ono oślę, rzekli panowie jego do nich: Przecz odwiązujecie oślę?
And when they were getting the young ass, the owners of it said to them, Why are you taking the young ass?
34 A oni powiedzieli: Pan go potrzebuje.
And they said, The Lord has need of him.
35 I przywiedli je do Jezusa, a włożywszy szaty swoje na ono oślę, wsadzili Jezusa na nie.
And they took him to Jesus, and they put their clothing on the ass, and Jesus got on to him.
36 A gdy on jechał, słali szaty swoje na drodze.
And while he went on his way they put their clothing down on the road in front of him.
37 A gdy się już przybliżał tam, gdzie się spuszczają z góry oliwnej, poczęło wszystko mnóstwo uczniów radując się chwalić Boga głosem wielkim ze wszystkich cudów, które widzieli,
And when he came near the foot of the Mountain of Olives, all the disciples with loud voices gave praise to God with joy, because of all the great works which they had seen;
38 Mówiąc: Błogosławiony król, który idzie w imieniu Pańskiem; pokój na niebie, a chwała na wysokościach.
Saying, A blessing on the King who comes in the name of the Lord; peace in heaven and glory in the highest.
39 Ale niektórzy z Faryzeuszów z onego ludu rzekli do niego: Nauczycielu! zgrom ucznie twoje.
And some of the Pharisees among the people said to him, Master, make your disciples be quiet.
40 A on odpowiadając, rzekł im: Powiadam wam, jeźliby ci milczeli, wnet kamienie wołać będą.
And he said in answer, I say to you, if these men keep quiet, the very stones will be crying out.
41 A gdy się przybliżył, ujrzawszy miasto, płakał nad niem, mówiąc:
And when he got near and saw the town, he was overcome with weeping for it,
42 O gdybyś poznało i ty, a zwłaszcza w ten to dzień twój, co jest ku pokojowi twemu! lecz to teraz zakryte od oczów twoich.
Saying, If you, even you, had knowledge today, of the things which give peace! but you are not able to see them.
43 Albowiem przyjdą na cię dni, gdy cię otoczą nieprzyjaciele twoi wałem, i oblęgą cię, i ścisną cię zewsząd;
For the time will come when your attackers will put a wall round you, and come all round you and keep you in on every side,
44 I zrównają cię z ziemią, i dzieci twoje w tobie, a nie zostawią w tobie kamienia na kamieniu, dlatego żeś nie poznało czasu nawiedzenia twego.
And will make you level with the earth, and your children with you; and there will not be one stone resting on another in you, because you did not see that it was your day of mercy.
45 A wszedłszy do kościoła, począł wyganiać te, którzy w nim sprzedawali i kupowali.
And he went into the Temple and put out those who were trading there,
46 Mówiąc im: Napisano: Dom mój dom modlitwy jest, a wyście go uczynili jaskinią zbójców.
Saying to them, It has been said, My house is to be a house of prayer, but you have made it a hole of thieves.
47 I uczył na każdy dzień w kościele; lecz przedniejsi kapłani i nauczeni w Piśmie, i przedniejsi z ludu szukali go stracić;
And every day he was teaching in the Temple. But the chief priests and the scribes and the rulers of the people were attempting to put him to death;
48 Ale nie znaleźli, co by mu uczynili; albowiem wszystek lud zawieszał się na nim, słuchając go.
But they were not able to do anything, because the people all kept near him, being greatly interested in his words.
