Łukasza 19
1 A Jezus wszedłszy, szedł przez Jerycho.
And he entered, and passed through Jericho.
2 A oto mąż, którego zwano imieniem Zacheusz, który był przełożony nad celnikami, a ten był bogaty.
And, behold, there was a man called Zacchæus, who was a chief publican; and he was rich.
3 I żądał widzieć Jezusa, co by zacz był; lecz nie mógł przed ludem, bo był małego wzrostu.
And he sought to see Jesus, who he was, and was not able on account of the multitude, because he was of small stature.
4 A bieżawszy naprzód, wstąpił na drzewo leśnej figi, aby go ujrzał; bo tamtędy iść miał.
And he ran before, and climbed up a sycamore-tree, that he might see him, for he was about to pass that way.
5 A gdy przyszedł na ono miejsce, spojrzawszy Jezus w górę, ujrzał go, i rzekł do niego: Zacheuszu! zstąp prędko na dół, albowiem dziś muszę zostać w domu twoim.
And when Jesus came to the place, he looked up and saw him, and said to him: Zacchæus, make haste and come down, for I must spend this day at your house.
6 I zstąpił prędko i przyjął go z radością.
And he made haste and came down, and received him joyfully.
7 A widząc to wszyscy, szemrali, mówiąc: U człowieka grzesznego gospodą stanął.
And when they saw it, they all murmured, saying: He has gone to be guest with a man that is a sinner.
8 A stanąwszy Zacheusz, rzekł do Pana: Oto połowę majętności moich dam ubogim, Panie! a jeźliżem kogo w czem podszedł, oddam w czwórnasób.
And Zacchæus stood, and said to the Lord: Behold, Lord, the half of my goods I give to the poor; and if I have taken from any one by false accusation, I restore him fourfold.
9 I rzekł mu Jezus: Dziś się stało zbawienie domowi temu, dlatego że i on jest synem Abrahamowym.
And Jesus said to him: To-day has salvation come to this house, since he also is a son of Abraham.
10 Bo przyszedł Syn człowieczy, aby szukał i zachował, co było zginęło.
For the Son of man has come to seek and to save that which was lost.
11 Tedy gdy oni słuchali, mówiąc dalej powiedział im podobieństwo, dlatego że był blisko od Jeruzalemu, a iż oni mniemali, że się wnet królestwo Boże objawić miało.
And as they heard these things, he also spoke a parable, because he was near Jerusalem, and they thought that the kingdom of God would immediately appear.
12 Rzekł tedy: Niektóry człowiek rodu zacnego jechał w daleką krainę, aby sobie wziął królestwo, i zasię się wrócił.
He said, therefore: A certain nobleman went into a distant country to receive for himself a kingdom, and to return.
13 A zawoławszy dziesięciu sług swoich, dał im dziesięć grzywien i rzekł do nich: Handlujcie, aż przyjadę.
And he called his ten servants, and gave them ten pounds, and said to them, Engage in trade till I come.
14 Lecz mieszczanie jego mieli go w nienawiści, i wyprawili za nim poselstwo, mówiąc: Nie chcemy, aby ten królował nad nami.
But his citizens hated him, and sent an embassy after him, saying, We will not have this man to reign over us.
15 I stało się, gdy się wrócił wziąwszy królestwo, że rozkazał do siebie zawołać sług onych, którym był dał pieniądze, aby się dowiedział, co który handlując zyskał.
And it came to pass, that, when he had returned, having received the kingdom, he commanded those servants to be called, to whom he had given the money, that he might know what each had gained by trading.
16 Tedy przyszedł pierwszy, mówiąc: Panie! grzywna twoja dziesięć grzywien urobiła.
And the first came and said: Lord, your pound has gained ten pounds.
17 I rzekł mu: Dobrze, sługo dobry! iżeś był nad małem wiernym, miejże władzę nad dziesięcioma miastami.
And he said to him: Well done, good servant; because you have been faithful in a very little, have authority over ten cities.
18 Przyszedł i drugi, mówiąc: Panie! grzywna twoja pięć grzywien urobiła.
And the second came and said: Lord, your pound has gained five pounds.
19 Rzekł i temu: I ty bądź nad pięcioma miastami.
And he said to him also: And be you over five cities.
20 A inszy przyszedł, mówiąc: Panie! oto grzywna twoja, którąm miał schowaną w chustce;
And another came and said: Lord, behold your pound, which I have kept laid away in a napkin.
21 Bom się ciebie bał, żeś jest człowiek srogi; bierzesz, czegoś nie położył, a żniesz, czegoś nie siał.
For I was afraid of you, because you are a hard man; you take up that which you did not lay down, and reap that which you did not sow.
22 Tedy mu rzekł: Z ust twoich sądzę cię, zły sługo! Wiedziałeś, żem ja jest człowiek srogi, który biorę, czegom nie położył, a żnę, czegom nie siał.
Then he said to him: Out of your own mouth will I judge you, you wicked servant. You knew that I was a hard man, taking up what I did not lay down, and reaping what I did not sow.
23 Przeczżeś tedy nie dał srebra mego do lichwiarzy? a ja przyszedłszy, wziąłbym je był z lichwą.
And why then did you not put my money into the bank, that, when I came, I could have collected it with interest?
24 I rzekł tym, którzy tuż stali: Weźmijcie od niego tę grzywnę, a dajcie temu, który ma dziesięć grzywien.
And he said to those who stood by: Take from him the pound, and give it to him that has ten pounds.
25 I rzekli mu: Panie! mać dziesięć grzywien.
And they said to him: Lord, he has ten pounds.
26 Zaprawdę powiadam wam, iż wszelkiemu, który ma, będzie dane, a od tego, który nie ma, i to, co ma, będzie od niego odjęte.
For I say to you, To every one that has, it shall be given; but from him that has not, even that which he has shall be taken away.
27 Ale i nieprzyjacioły moje, którzy nie chcieli, abym królował nad nimi, przywiedźcie tu, a pobijcie przede mną.
But those who are my enemies, who were not willing that I should rule over them, bring hither, and slay them before me.
28 A to powiedziawszy, szedł wprzód, wstępując do Jeruzalemu.
And when he had said these things, he went before, going up to Jerusalem.
29 I stało się, gdy się przybliżył do Betfagie i Betanii, ku górze, którą zowią oliwną, posłał dwóch z uczniów swoich,
And it came to pass, that, when he came near to Bethphage and Bethany, to the mount called the mount of Olives, he sent two of his disciples,
30 Mówiąc: Idźcie do miasteczka, które jest przeciwko wam, do którego wszedłszy, znajdziecie oślę uwiązane, na którem żaden człowiek nigdy nie siedział; odwiązawszy je, przywiedźcie:
saying: Go into the opposite village, in which, when you enter, you will find a colt tied, on which no man ever sat. Loose him, and bring him.
31 A jeźliby was kto spytał, przecz je odwiązujecie? tak mu powiecie: Przeto, że go Pan potrzebuje.
And if any one ask you why you loose him, thus shall you say to him: The Lord has need of him.
32 Odszedłszy tedy ci, którzy byli posłani, znaleźli, jako im był powiedział.
And those who were sent, went, and found as he had said to them.
33 A gdy oni odwiązywali ono oślę, rzekli panowie jego do nich: Przecz odwiązujecie oślę?
And as they were loosing the colt, the owners of him said to them: Why do you loose the colt?
34 A oni powiedzieli: Pan go potrzebuje.
They replied: The Lord has need of him.
35 I przywiedli je do Jezusa, a włożywszy szaty swoje na ono oślę, wsadzili Jezusa na nie.
And they brought him to Jesus, and threw their mantles upon the colt, and set Jesus on him.
36 A gdy on jechał, słali szaty swoje na drodze.
And as he was going on, they spread their mantles in the road.
37 A gdy się już przybliżał tam, gdzie się spuszczają z góry oliwnej, poczęło wszystko mnóstwo uczniów radując się chwalić Boga głosem wielkim ze wszystkich cudów, które widzieli,
And when he was now near the descent of the mount of Olives, the whole multitude of the disciples began to rejoice and to praise God, with a loud voice, for all the mighty deeds which they had seen,
38 Mówiąc: Błogosławiony król, który idzie w imieniu Pańskiem; pokój na niebie, a chwała na wysokościach.
saying: Blessed is the king that comes in the name of the Lord; peace in heaven, and glory in the highest.
39 Ale niektórzy z Faryzeuszów z onego ludu rzekli do niego: Nauczycielu! zgrom ucznie twoje.
And some of the Pharisees from among the multitude, said to him: Teacher, rebuke your disciples.
40 A on odpowiadając, rzekł im: Powiadam wam, jeźliby ci milczeli, wnet kamienie wołać będą.
And he answered, and said to them: I say to you, that if these had been silent, the stones would have cried out.
41 A gdy się przybliżył, ujrzawszy miasto, płakał nad niem, mówiąc:
And when he came near, he looked upon the city, and wept over it,
42 O gdybyś poznało i ty, a zwłaszcza w ten to dzień twój, co jest ku pokojowi twemu! lecz to teraz zakryte od oczów twoich.
saying: Hadst thou known, even thou, at least in this thy day, the things which were for thy peace! But now, they are hid from thy eyes.
43 Albowiem przyjdą na cię dni, gdy cię otoczą nieprzyjaciele twoi wałem, i oblęgą cię, i ścisną cię zewsząd;
For the days will come upon thee, when thy enemies will throw up a mound about thee, and inclose thee around, and keep thee in on every side,
44 I zrównają cię z ziemią, i dzieci twoje w tobie, a nie zostawią w tobie kamienia na kamieniu, dlatego żeś nie poznało czasu nawiedzenia twego.
and will destroy thee and thy children within thee, and will not leave in thee one stone upon another, because thou knewest not the time of thy visitation.
45 A wszedłszy do kościoła, począł wyganiać te, którzy w nim sprzedawali i kupowali.
And he went into the temple, and began to drive out those who were selling in it, and those who were buying,
46 Mówiąc im: Napisano: Dom mój dom modlitwy jest, a wyście go uczynili jaskinią zbójców.
and said to them: It is written, My house is a house of prayer; but you have made it a den of robbers.
47 I uczył na każdy dzień w kościele; lecz przedniejsi kapłani i nauczeni w Piśmie, i przedniejsi z ludu szukali go stracić;
And he was teaching daily in the temple. But the chief priests, and the scribes, and the chief of the people sought to destroy him,
48 Ale nie znaleźli, co by mu uczynili; albowiem wszystek lud zawieszał się na nim, słuchając go.
and found nothing that they could do, for all the people hung on his words.
