Łukasza 1
1 Ponieważ wiele się ich podjęło sporządzić historyję o tych sprawach, o których my pewną wiadomość mamy;
Inasmuch as many took it in hand to present a history concerning these things which have been fulfilled among us,
2 Tak jako nam podali ci, którzy od początku sami widzieli, i sługami tego słowa byli;
as those being eyewitnesses and ministers of the Word have delivered unto us;
3 Zdało się też i mnie, którym tego wszystkiego z początku pilnie doszedł, tobie to porządnie wypisać, zacny Teofilu!
it seemed good to me also, having followed carefully all things from the beginning, to write unto thee consecutively, O most noble Theophilus,
4 Abyś poznał pewność tych rzeczy, których cię nauczono.
in order that thou mayest know the certainty of the words concerning which thou hast been instructed.
5 Był za dni Heroda, króla Judzkiego, kapłan niektóry, imieniem Zacharyjasz, z przemiany Abijaszowej, a żona jego była z córek Aaronowych, której imię było Elżbieta.
There was in the days of Herod, the king of Judea, a certain priest, by name Zacharias, of the course of Ahijah, and his wife of the daughters of Aaron, and her name Elizabeth.
6 A byli oboje sprawiedliwymi przed obliczem Bożem, chodząc we wszystkich przykazaniach i usprawiedliwieniach Pańskich bez nagany.
And they were both righteous before God, walking in all the commandments and ordinances of the Lord, blameless.
7 I nie mieli potomstwa, przeto iż Elżbieta była niepłodna, a byli oboje podeszłymi w latach swoich.
And there was no child to them, as Elizabeth was barren, and both were advanced in their days.
8 Stało się tedy, gdy odprawiał urząd kapłański w porządku przemiany swojej przed Bogiem.
And it came to pass, while he was officiating in the order of his course before God,
9 Że według zwyczaju urzędu kapłańskiego przypadł nań los, aby kadził, wszedłszy do kościoła Pańskiego.
(according to the custom of the priesthood he was chosen by lot to offer incense), having gone into the temple of the Lord;
10 A wszystko mnóstwo ludu było na dworze, modląc się w godzinę kadzenia.
and all the multitude of the people were praying without at the hour of incense;
11 Tedy mu się pokazał Anioł Pański, stojący po prawej stronie ołtarza, na którym kadzono.
the angel of the Lord appeared unto him standing on the right hand of the altar of incense:
12 I zatrwożył się Zacharyjasz ujrzawszy go, a bojaźń przypadła nań.
and Zacharias was troubled seeing him, and fear fell on him.
13 I rzekł do niego Anioł: Nie bój się, Zacharyjaszu! boć jest wysłuchana modlitwa twoja, a Elżbieta, żona twoja, urodzi ci syna, i nazwiesz imię jego Jan,
And the angel said to him; Fear not, Zacharias; because thy prayer has been heard, and thy wife Elizabeth shall bring forth a son to thee, and thou shalt call his name John.
14 Z którego będziesz miał radość i wesele, i wiele ich radować się będą z narodzenia jego.
And there shall be joy and rejoicing, and many shall rejoice at his birth.
15 Albowiem będzie wielkim przed obliczem Pańskiem; wina i napoju mocnego nie będzie pił, a Duchem Świętym będzie napełniony zaraz z żywota matki swojej.
For he shall be great before the Lord; and he shall not drink wine and strong drink; and he shall be filled with the Holy Ghost even from the womb of his mother.
16 A wielu z synów Izraelskich obróci ku Panu, Bogu ich.
And he will turn many of the sons of Israel to the Lord, their God.
17 Bo on pójdzie wprzód przed obliczem jego w duchu i w mocy Elijaszowej, aby obrócił serca ojców ku dzieciom, a odporne ku roztropności sprawiedliwych, aby sporządził Panu lud gotowy.
And he will go before Him in the spirit and Power of Elijah, to turn the hearts of the fathers to the children, and the disobedient unto the understanding of the righteous, to prepare a people made ready for the Lord.
18 I rzekł Zacharyjasz do Anioła: Po czemże to poznam? bom ja jest stary, a żona moja podeszła w dniach swych.
And Zacharias said to the angel: According to what shall I know this? for I am old and my wife advanced in her days.
19 A odpowiadając Anioł, rzekł mu: Jam jest Gabryjel, który stoję przed obliczem Bożem, a posłanym jest, abym mówił do ciebie, a iżbym ci to wesołe poselstwo odniósł.
And the angel responding said to him; I am Gabriel standing in the presence of God, and am sent to speak to you and to preach to you these things.
20 A oto oniemiejesz, i nie będziesz mógł mówić aż do onego dnia, którego się to stanie, dlatego, żeś nie uwierzył słowom moim, które się wypełnią czasu swego.
And behold thou shalt be dumb and unable to speak, unto the day upon which these things may take place; because thou didst not believe my words, which shall be fulfilled in their time.
21 A lud oczekiwał Zacharyjasza; i dziwowali się, że tak długo bawił w kościele.
And the people were waiting for Zacharias, and were wondering because he tarries in the temple.
22 A wyszedłszy nie mógł do nich mówić; i poznali, że widzenie widział w kościele; bo im przez znaki ukazywał, i został niemym.
And having come out he was unable to speak to them; and they recognized that he had seen a vision in the temple; and he was beckoning to them and remained dumb.
23 I stało się, gdy się wypełniły dni posługiwania jego, odszedł do domu swego.
And it came to pass when the days of his ministry were fulfilled, he went away to his own house.
24 A po onych dniach poczęła Elżbieta, żona jego, i kryła się przez pięć miesięcy, mówiąc:
And after these days Elizabeth, his wife, conceived, and hid herself five months, saying,
25 Iż mi tak Pan uczynił we dni, w które na mię wejrzał, aby odjął hańbę moję między ludźmi.
That the Lord so hath done unto me, in the days in which He condescended to take away my reproach among men.
26 A w miesiącu szóstym posłany jest Anioł Gabryjel od Boga do miasta Galilejskiego, które zwano Nazaret,
And in the sixth month the angel Gabriel was sent from God to a city of Galilee, to which was the name
27 Do Panny poślubionej mężowi, któremu imię było Józef, z domu Dawidowego, a imię Panny Maryja.
Nazareth, to a virgin betrothed to a man, to whom was the name Joseph of the house of David; and the name of the virgin was Mary.
28 A wszedłszy Anioł do niej, rzekł: Bądź pozdrowiona, łaską udarowana, Pan jest z tobą; błogosławionaś ty między niewiastami.
And the angel having come to her said; Hail, thou blessed one; the Lord is with thee; blessed art thou among women.
29 Ale ona ujrzawszy go, zatrwożyła się na słowa jego, i myślała, jakie by to było pozdrowienie.
And she seeing was troubled over his word, and was reasoning what kind this salutation might be.
30 I rzekł jej Anioł: Nie bój się, Maryjo! albowiem znalazłaś łaskę u Boga.
And the angel said to her; Fear not, Mary; for thou didst find favor with God.
31 A oto poczniesz w żywocie i porodzisz syna, i nazwiesz imię jego Jezus.
And behold, thou shalt conceive and hear a son, and thou shalt call His name Jesus.
32 Ten będzie wielki, a Synem Najwyższego będzie nazwany, i da mu Pan Bóg stolicę Dawida, ojca jego;
He shall be great and shall be called the Son of the Highest; and the Lord God shall give unto Him the throne of His father David:
and He shall reign over the house of Jacob forever, and of His Kingdom there shall be no end. (aiōn g165)
34 Zatem Maryja rzekła do Anioła: Jakoż to będzie, gdyż ja męża nie znam?
And Mary said to the angel; How shall this be, since I know not man?
35 A odpowiadając Anioł, rzekł jej: Duch Święty zstąpi na cię, a moc Najwyższego zacieni cię; przetoż i to, co się z ciebie święte narodzi, nazwane będzie Synem Bożym.
And the angel responding said to her; The Holy Ghost shall come upon thee, and the power of the Highest shall overshadow thee; therefore, indeed, that holy thing that is begotten shall be called the Son of God.
36 A oto Elżbieta, pokrewna twoja, i ona poczęła syna w starości swojej, a ten miesiąc jest szósty onej, którą nazywano niepłodną.
And behold Elizabeth thy kinswoman, indeed, herself having conceived a son in her old age; and this is the sixth month, to her who is called barren.
37 Bo nie będzie niemożne u Boga żadne słowo.
Because no word shall be impossible with God.
38 I rzekła Maryja: Oto służebnica Pańska; niechże mi się stanie według słowa twego. I odszedł od niej Anioł.
And Mary said; Behold the handmaiden of the Lord; may it be done unto me according to thy word. And the angel went away from her.
39 Tedy wstawszy Maryja w onych dniach, poszła w górną krainę z kwapieniem do miasta Judzkiego.
And Mary, rising, departed into the mountainous land, with haste, into a city of Judah.
40 A wszedłszy w dom Zacharyjaszowy, pozdrowiła Elżbietę.
And she came into the house of Zacharias and saluted Elizabeth.
41 I stało się, skoro usłyszała Elżbieta pozdrowienie Maryi, skoczyło niemowlątko w żywocie jej, i napełniona jest Elżbieta Duchem Świętym.
And it came to pass when Elizabeth heard the salutation of Mary, the infant in her womb leaped; and Elizabeth was filled with the Holy Spirit; and she spoke with a loud voice and said;
42 I zawołała głosem wielkim, i rzekła: Błogosławionaś ty między niewiastami, i błogosławiony owoc żywota twego!
Blessed art thou among women, and blessed is the fruit of thy womb.
43 A skądże mi to, iż przyszła matka Pana mego do mnie?
And whence is this to me that the mother of my Lord may come unto me?
44 Albowiem jako doszedł głos pozdrowienia twego do uszów moich, podskoczyło od radości niemowlątko w żywocie moim.
For behold when the voice of your salutation came into my ears, the infant in my womb leaped with joy.
45 A błogosławiona, która uwierzyła: Gdyż się wykonają te rzeczy, które jej są opowiedziane od Pana.
And blessed is she that believeth, because there shall be a perfection to those things having been spoken to her by the Lord.
46 Tedy rzekła Maryja: Wielbi dusza moja Pana;
And Mary said; My soul doth magnify the Lord,
47 I rozradował się duch mój w Bogu, zbawicielu moim,
and my spirit rejoices in God my Saviour,
48 Iż wejrzał na uniżenie służebnicy swojej; albowiem oto odtąd błogosławioną mię zwać będą wszystkie narody.
because He looked upon the low state of his handmaiden.
49 Bo mi uczynił wielkie rzeczy ten, który mocny jest, i święte imię jego;
For behold from now all generations call me blessed; because the Mighty One did great things unto me, and His name is holy;
50 I którego miłosierdzie zostaje od narodu do narodu nad tymi, co się go boją.
and His mercy unto generation of generations to them that fear Him.
51 Dokazał mocy ramieniem swojem, i rozproszył pyszne w myślach serca ich.
He wrought power by his own arm; he dispersed the proud in the thought of their heart.
52 Ściągnął mocarze z stolic ich, a wywyższył uniżone.
He cast down the mighty from thrones and exalted the humble.
53 Łaknące napełnił dobremi rzeczami, a bogacze rozpuścił próżne.
He filled the poor with good things, and sent away the rich empty.
54 Przyjął Izraela, sługę swego, pamiętając na miłosierdzie swoje.
He delivered his son Israel, to remember mercy,
as he spoke to our fathers, to Abraham and his seed forever. (aiōn g165)
56 I została z nią Maryja jakoby trzy miesiące; potem się wróciła do domu swego.
And Mary remained with her about three months, and returned to her own house.
57 A Elżbiecie wypełnił się czas, aby porodziła, i porodziła syna.
And the time of her parturition was fulfilled unto Elizabeth and she brought forth a son.
58 A usłyszawszy sąsiedzi i pokrewni jej, iż Pan z nią uczynił wielkie miłosierdzie swoje, radowali się pospołu z nią.
And the neighbors and her relatives heard, that the Lord was magnifying His mercy with her, and they continued to rejoice with her.
59 I stało się, że ósmego dnia przyszli, aby obrzezali dzieciątko; i nazwali je imieniem ojca jego, Zacharyjaszem.
And it came to pass on the eighth day, they came to circumcise the little child; and they were calling him Zacharias, after the name of his father.
60 Ale odpowiadając matka jego rzekła: Nie tak; lecz nazwany będzie Janem.
And his mother responding said; No, but he shall be called John.
61 I rzekli do niej: Żadnego nie masz w rodzinie twojej, co by go zwano tem imieniem.
And they said to her; That there is no one among thy kindred who is called by this name.
62 I skinęli na ojca jego, jako by go chciał nazwać.
And they were beckoning to his father, what he might wish to call him.
63 A on kazawszy sobie podać tabliczkę, napisał mówiąc: Jan jest imię jego. I dziwowali się wszyscy.
And having asked for a writing tablet, he wrote saying; His name is John.
64 A zarazem otworzyły się usta jego, i język jego, i mówił, wielbiąc Boga.
And all marveled. And his mouth immediately opened and his tongue loosed, and he continued to speak, praising God.
65 I przyszedł strach na wszystkie sąsiady ich, i po wszystkiej górnej krainie Judzkiej rozgłoszone są wszystkie te słowa.
And fear came upon all of those dwelling around; and all these words were spoken abroad in all the mountainous regions of Judea.
66 Tedy wszyscy, którzy o tem słyszeli, składali to do serca swego, mówiąc: Cóż to wżdy za dziecię będzie? I była z nim ręka Pańska.
And all those hearing placed them in their heart, saying; What then shall this little child be? And the hand of the Lord was with him.
67 A Zacharyjasz, ojciec jego, napełniony będąc Duchem Świętym, prorokował mówiąc:
And Zacharias his father was filled with the Holy Ghost, and prophesied saying;
68 Błogosławiony niech będzie Pan, Bóg Izraelski, iż nawiedził i sprawił odkupienie ludowi swojemu;
Blessed be the Lord God of Israel, because He looked upon us and wrought redemption to His people, and raised up unto us a horn of salvation
69 I wystawił nam róg zbawienia w domu Dawida, sługi swego,
in the house of David His son.
As he spoke through the mouth of His holy prophets from the beginning; (aiōn g165)
71 Iż im miał dać wybawienie od nieprzyjaciół naszych i z ręki wszystkich, którzy nas nienawidzili;
salvation from our enemies, and from the hand of all those who hate us,
72 Aby uczynił miłosierdzie z ojcami naszymi, i wspomniał na przymierze swoje święte,
to execute mercy with our fathers, and remember His holy covenant,
73 I na przysięgę, którą przysiągł Abrahamowi, ojcu naszemu, że nam to dać miał,
the oath which He swore to Abraham our father:
74 Iżbyśmy mu bez bojaźni, z ręki nieprzyjaciół naszych będąc wybawieni, służyli;
to grant unto us, having been delivered out of the hand of our enemies, to serve Him without fear,
75 W świętobliwości i w sprawiedliwości przed obliczem jego, po wszystkie dni żywota naszego.
in holiness and righteousness before Him all the days of our life.
76 A ty dzieciątko! Prorokiem Najwyższego nazwane będziesz; bo pójdziesz wprzód przed obliczem Pańskiem, abyś gotował drogi jego,
And thou, little child, shall be called a prophet of the Highest; for thou shalt go before the face of the Lord to prepare His ways,
77 A iżbyś dał znajomość zbawienia ludowi jego przez odpuszczenie grzechów ich.
to give knowledge of salvation to His people in remission of their sins,
78 Przez wnętrzności miłosierdzia Boga naszego, w których nawiedził nas Wschód z wysokości.
through the bowels of mercy of our God, in which the dayspring from on high looked upon us,
79 Aby się ukazał siedzącym w ciemności i w cieniu śmierci ku wyprostowaniu nóg naszych na drogę pokoju.
to appear unto those sitting in darkness and in the shadow of death, to direct our feet in the way of peace.
80 A ono dzieciątko rosło, i umacniało się w duchu, i było na pustyniach aż do onego dnia, którego się okazało przed Izraelem.
And the little child continued to grow and waxed strong in spirit; and was in the deserts until the day of his showing unto Israel.
