< Jana 8 >
1 A Jezus poszedł na górę Oliwną.
THEN Jesus went to the mount of Olives.
2 Potem zasię raniuczko przyszedł do kościoła, a lud wszystek zszedł się do niego; i siadłszy uczył je.
But early in the morning he came again to the temple, and all the people came to him; and sitting down he taught them.
3 I przywiedli do niego nauczeni w Piśmie i Faryzeusze niewiastę na cudzołóstwie zastaną, a postawiwszy ją w pośrodku,
Then the scribes and Pharisees brought to him a woman caught in adultery; and placing her in the midst,
4 Rzekli mu: Nauczycielu! tę niewiastę zastano na samem uczynku cudzołóstwa;
they say unto him, Master, this woman was caught in adultery, in the very act.
5 A w zakonie nam Mojżesz przykazał takie kamionować; a ty co mówisz?
Now Moses in the law commanded, that such women should be stoned: therefore what sayest thou?
6 A to mówili kusząc go, aby go mogli oskarżyć. A Jezus schyliwszy się na dół, pisał palcem na ziemi.
But this they said, trying to entrap him, that they might have ground of accusation against him. But Jesus stooping down, with his finger wrote on the ground.
7 A gdy się go nie przestawali pytać, podniósł się, rzekł do nich: Kto z was jest bez grzechu, niech na nią pierwszy kamieniem rzuci.
Now when they continued questioning him, raising himself up, he said to them, Let the person who is sinless among you, first cast a stone at her.
8 A zasię schyliwszy na dół, pisał na ziemi.
And again stooping down, he wrote on the ground.
9 A gdy oni usłyszeli, będąc od sumienia przekonani, jeden za drugim wychodzili, począwszy od starszych aż do ostatecznych, iż tylko sam Jezus został, a ona niewiasta w pośrodku stojąca.
But when they heard him, and felt the conviction of their conscience, they slunk away one by one, beginning from the elders to the last: so Jesus was left alone, with the woman standing in the midst.
10 A podniósłszy się Jezus i żadnego nie widząc, tylko onę niewiastę, rzekł jej: Niewiasto! gdzież są oni, co na cię skarżyli? Żaden cię nie potępił?
Then Jesus raising himself up, and seeing no person but the woman, said unto her, Woman, where are these thine accusers? hath no man condemned thee?
11 A ona niewiasta rzekła: Żaden, Panie! A Jezus jej rzekł: Ani ja ciebie potępiam; idźże, a już więcej nie grzesz.
She said, No man, Lord. Then said Jesus unto her, Neither do I condemn thee: go, and sin no more.
12 Zasię im rzekł Jezus, mówiąc: Jam jest światłość świata; kto mię naśladuje, nie będzie chodził w ciemności, ale będzie miał światłość żywota.
Then spake Jesus again to them, saying, I am the light of the world: he that followeth me shall not walk in darkness, but shall have the light of life.
13 I rzekli mu tedy Faryzeuszowie: Ty sam o sobie świadczysz, a świadectwo twoje nie jest prawdziwe.
The Pharisees said to him, Thou bearest witness of thyself; thy witness is not true.
14 Odpowiedział Jezus i rzekł im: Chociaż ja świadczę sam o sobie, jednak prawdziwe jest świadectwo moje; bo wiem, skądem przyszedł i dokąd idę; lecz wy nie wiecie, skądem przyszedł i dokąd idę.
Jesus answered and said to them, Though I do bear witness of myself, my witness is true: for I know whence I came, and whither I am going; but ye know not whence I come, nor whither I am going.
15 Wy według ciała sądzicie; ale ja nikogo nie sądzę.
Ye judge after the flesh; I judge no man.
16 A choćbym i ja sądził, sąd mój jest prawdziwy; bom nie jest sam, ale ja i który mię posłał, Ojciec.
But though I should judge, my judgment is true: for I am not alone, but I and the Father who sent me.
17 W zakonie waszym napisane jest: Iż dwojga ludzi świadectwo prawdziwe jest.
Now even in your law it is written, that the testimony of two men is true.
18 Jam jest, który sam o sobie świadczę; świadczy o mnie i ten, który mię posłał, Ojciec.
I am a witness for myself, and the Father who sent me beareth witness of me.
19 Tedy mu rzekli: Gdzież jest ten twój Ojciec? Odpowiedział Jezus: Ani mnie znacie, ani Ojca mego; byście mnie znali, i Ojca byście mego znali.
Then said they to him, Where is thy father? Jesus answered, Ye neither know me, nor my Father: if ye had known me, ye would have known my Father also.
20 Te słowa mówił Jezus w skarbnicy, ucząc w kościele, a żaden go nie pojmał; bo jeszcze była nie przyszła godzina jego.
These words spake Jesus in the treasury, as he taught in the temple: and no person apprehended him; for his hour was not yet come.
21 Rzekł im tedy zasię Jezus: Ja idę, i będziecie mię szukać, a w grzechu waszym pomrzecie; gdzie ja idę, wy przyjść nie możecie.
Then spake Jesus again to them, I am going away, and ye shall seek me, and shall die in your sin: whither I am going ye cannot come.
22 Mówili tedy Żydowie: Alboż się sam zabije, że mówi: Gdzie ja idę, wy przyjść nie możecie?
The Jews said therefore, Will he kill himself? because he said, Whither I go, ye cannot come.
23 I rzekł do nich: Wyście z niskości, a jam z wysokości; wyście z tego świata, a jam zasię nie jest z tego świata.
And he said to them, Ye are from those beneath; I am from those above: ye are of this world; I am not of this world.
24 Przetomci wam powiedział, iż pomrzecie w grzechach waszych; bo jeźli nie wierzycie, żem ja jest, pomrzecie w grzechach waszych.
I said therefore unto you, that ye shall die in your sins: for if ye believe not that I am, ye shall die in your sins.
25 Tedy mu rzekli: Któżeś ty jest? I rzekł im Jezus: To, co wam z początku powiadam.
They said, therefore to him, Who art thou? And Jesus said to them, Assuredly the same as I am telling you.
26 Wieleć mam o was mówić i sądzić; ale ten, który mię posłał, jest prawdziwy, a ja, com od niego słyszał, to mówię na świecie.
I have many things to speak and to decide concerning you: but he that sent me is true; and the things which I have heard from him I speak to the world.
27 Ale nie zrozumieli, że im o Ojcu mówił.
They knew not that he spake to them of the Father.
28 Przetoż im rzekł Jezus: Gdy wywyższycie Syna człowieczego, tedy poznacie, żem ja jest, a sam od siebie nic nie uczynię, ale jako mię nauczył Ojciec mój, tak mówię.
Then said Jesus to them, When ye shall have lifted up on high the Son of man, then shall ye know that I am, and of myself have I done nothing; but as the Father hath instructed me, so I speak.
29 A ten, który mię posłał, ze mną jest; nie zostawił mię samego Ojciec; bo co mu się podoba, to ja zawsze czynię.
And he that sent me is with me: the Father hath not left me alone; because I always do the things acceptable to him.
30 To gdy on mówił, wiele ich weń uwierzyło.
As he spake these words, many believed on him.
31 Tedy mówił Jezus do tych Żydów, co mu uwierzyli: Jeźli wy zostaniecie w słowie mojem, prawdziwie uczniami moimi będziecie;
Then said Jesus to those Jews who believed on him, If ye abide in my word, assuredly ye are my disciples;
32 Poznacie prawdę, a prawda was wyswobodzi.
and ye shall know the truth, and the truth shall make you free.
33 I odpowiedzieli mu: Myśmy nasienie Abrahamowe, a nigdyśmy nie służyli nikomu; jakoż ty mówisz: Iż wolnymi będziecie.
They answered him, We are Abraham’s seed, and never were in bondage to any man: how sayest thou, That we shall be made free?
34 Odpowiedział im Jezus: Zaprawdę, zaprawdę, powiadam wam, iż wszelki, kto czyni grzech, sługą jest grzechu.
Jesus answered them, Verily, verily, I say unto you, That every one who committeth sin is the slave of sin.
35 A sługać nie mieszka w domu na wieki, ale Syn mieszka na wieki. (aiōn )
But the slave abideth not in the family for ever: but the son abideth for ever. (aiōn )
36 A przetoż jeźli was Syn wyswobodzi, prawdziwie wolnymi będziecie.
If the Son therefore make you free, ye will be truly free.
37 Wiem, żeście nasienie Abrahamowe; lecz szukacie, abyście mię zabili, iż mowa moja nie ma u was miejsca.
I know that ye are Abraham’s seed; yet ye seek to kill me, because my word has no place in you.
38 Ja com widział u Ojca mego, powiadam, a wy też to, coście widzieli u ojca waszego, czynicie.
I speak what I have seen with my Father: and ye do therefore what ye have seen with your father.
39 Odpowiedzieli mu i rzekli: Ojciec nasz jest Abraham. Rzekł im Jezus: Byście byli synami Abrahamowymi, czynilibyście uczynki Abrahamowe.
They answered and said unto him, Our Father is Abraham. Jesus saith unto them, If ye were the children of Abraham, ye would have done the works of Abraham.
40 Ale teraz szukacie, byście mię zabili, człowieka tego, którym wam prawdę mówił, którąm słyszał od Boga; tego Abraham nie czynił.
But now ye seek to kill me, a man who hath told you the truth, which I have heard from God. Abraham did not so.
41 Wy czynicie uczynki ojca waszego. Rzekli mu tedy: My z nierządu nie jesteśmy spłodzeni, jednegoż Ojca mamy, Boga.
Ye do the works of your father. They said unto him, We are not born of whoredom; we have one Father, even God.
42 Tedy im rzekł Jezus: Być był Bóg Ojcem waszym, tedy byście mię miłowali, gdyżem ja od Boga wyszedł i przyszedłem, anim sam od siebie przyszedł, ale mię on posłał.
Then said Jesus unto them, If God was your Father, ye would have loved me: for I came out from God, and I am coming; neither indeed came I of myself, but he hath sent me.
43 Przeczże tej powieści mojej nie pojmujecie? przeto, iż nie możecie słuchać mowy mojej.
Wherefore do ye not understand my speech? because ye cannot hear my word.
44 Wyście z ojca dyjabła i pożądliwości ojca waszego czynić chcecie; onci był mężobójcą od początku i w prawdzie nie został, bo w nim prawdy nie masz: gdy mówi kłamstwo, z swego własnego mówi, iż jest kłamcą i ojcem kłamstwa.
Ye are of your father the devil, and the lusts of your father ye will practise. He was a murderer from the beginning, and stood not fast in the truth, because truth was not in him. When he speaketh a lie, he speaketh what is peculiarly his own: for he is a liar, and the father of it.
45 A ja, że prawdę mówię, nie wierzycie mi.
But because I tell you the truth, ye believe me not.
46 Któż mię z was obwini z grzechu? Jeźliż prawdę mówię, przeczże wy mi nie wierzycie?
Which of you can convict me of sin? Now if I speak the truth, why do ye not believe me?
47 Ktoć z Boga jest, słów Bożych słucha; dlatego wy nie słuchacie, że z Boga nie jesteście.
He that is of God heareth the words of God: ye therefore do not hear him, because ye are not of God.
48 Odpowiedzieli tedy Żydowie i rzekli mu: Izali my nie dobrze mówimy, żeś ty jest Samarytanin i dyjabelstwo masz?
Then answered the Jews, and said to him, Do we not rightly affirm, that thou art a Samaritan, and hast a devil?
49 Odpowiedział Jezus: Jać dyjabelstwa nie mam, ale czczę Ojca mego; a wyście mię nie uczcili.
Jesus answered, I have not a devil; but I honour my Father, and ye dishonour me.
50 Jać nie szukam chwały mojej; jest ten, który szuka i sądzi.
But I seek not my own glory: there is one that seeketh and judgeth.
51 Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Jeźli kto słowa moje zachowywać będzie, śmierci nie ogląda na wieki. (aiōn )
Verily, verily, I say unto you, If any man observe my saying, he shall never see death to all eternity. (aiōn )
52 Tedy mu rzekli Żydowie: Terażeśmy poznali, że dyjabelstwo masz, Abraham umarł i prorocy, a ty powiadasz: Jeźli kto słowa moje zachowywać będzie, śmierci nie skosztuje na wieki; (aiōn )
Then said the Jews to him, Now we know that thou hast a devil. Abraham is dead, and the prophets; and thou sayest, If any man observe my word, he shall never taste of death to eternity. (aiōn )
53 Izaś ty nie większy nad ojca naszego Abrahama, który umarł? i prorocy pomarli; kimże się ty wżdy czynisz?
Art thou greater than our father Abraham, who is dead? and the prophets are dead: whom makest thou thyself?
54 Odpowiedział Jezus: Jeźli się ja sam chwalę, chwała moja nic nie jest. Jestci Ojciec mój, który mię chwali, o którym wy powiadacie, że jest Bogiem waszym.
Jesus answered, If I assume glory to myself, my glory is nothing: it is the Father who glorifies me; of whom ye say, that he is your God:
55 Lecz go nie znacie, a ja go znam; i jeźlibym rzekł, że go nie znam, byłbym podobnym wam, kłamcą; ale go znam i słowa jego zachowuję.
yet have ye not known him; but I know him: and if I should say, that I know him not, I should be like you, a liar: but I know him, and observe his word.
56 Abraham, ojciec wasz, z radością żądał, aby oglądał dzień mój, i oglądał i radował się.
Your father Abraham exulted for joy that he should see this day of mine: and saw it, and rejoiced.
57 Tedy rzekli Żydowie do niego: Pięćdziesiąt lat jeszcze nie masz, a Abrahamaś widział?
Then said the Jews unto him, Thou hast not yet reached the age of fifty, and hast thou seen Abraham?
58 Rzekł im Jezus: Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Pierwej niż Abraham był, jam jest.
Jesus said unto them, Before Abraham had a being, I Am.
59 Porwali tedy kamienie, aby nań ciskali; lecz Jezus schronił się, i wyszedł z kościoła, przechodząc przez pośrodek ich, i tak uszedł.
Then took they up stones to hurl at him: but Jesus was hid, and went out of the temple, passing through the midst of them, and so went away.