Jana 11
1 A był niektóry chory Łazarz z Betanii, z miasteczka Maryi i Marty, siostry jej.
But there was a certain man sick, Lazarus of Bethany, the town of Mary and her sister Martha.
2 (A to była ona Maryja, która pomazała Pana maścią, i ucierała nogi jego włosami swojemi, której brat Łazarz chorował.)
It was the Mary who anointed the Lord with ointment, and wiped his feet with her hair, whose brother Lazarus was sick.
3 Posłały tedy siostry do niego, mówiąc: Panie! oto ten, którego miłujesz, choruje.
The sisters therefore sent to him, saying, Lord, behold, he whom thou lovest is sick.
4 A usłyszawszy to Jezus, rzekł: Ta choroba nie jest na śmierć, ale dla chwały Bożej, aby był uwielbiony Syn Boży przez nią.
And Jesus hearing this said, This sickness is not unto death, but for the glory of God, that the Son of God may be glorified through it.
5 A Jezus umiłował Martę i siostrę jej, i Łazarza.
Now Jesus loved Martha, and her sister, and Lazarus.
6 A gdy usłyszał, iż choruje, tedy został przez dwa dni na onemże miejscu, gdzie był.
When therefore he heard that he was sick, he remained in the place where he was two days.
7 Lecz potem rzekł do uczniów swoich: Idźmy zasię do Judzkiej ziemi.
Then after this he saith to the disciples, Let us go into Judaea again.
8 Rzekli mu uczniowie: Mistrzu! teraz szukali Żydowie, jakoby cię ukamionowali, a zasię tam idziesz?
The disciples say to him, Rabbi, the Jews but just now were seeking to stone thee, and goest thou thither again?
9 Odpowiedział Jezus: Azaż nie dwanaście jest godzin dnia? Jeźli kto chodzi we dnie, nie obrazi się; bo widzi światłość tego świata.
Jesus answered, Are there not twelve hours in the day? If a man walk in the day, he stumbleth not, because he seeth the light of this world;
10 A jeźli kto chodzi w nocy, obrazi się; bo w nim światła nie masz.
but if a man walk in the night, he stumbleth; because the light is not in him.
11 To powiedziawszy, potem rzekł do nich: Łazarz, przyjaciel nasz, śpi; ale idę, abym go ze snu obudził.
This he spoke, and afterwards said to them, Our friend Lazarus hath fallen asleep; but I go that I may awake him out of sleep.
12 Tedy rzekli uczniowie jego: Panie! jeźliże śpi, będzie zdrów.
The disciples therefore said to him, Lord, if he hath fallen asleep, he will recover.
13 Ale Jezus mówił o śmierci jego; lecz oni mniemali, iż o zaśnięciu snem mówił.
But Jesus had spoken of his death; but they thought that he spoke of the taking of rest in sleep.
14 Tedy im rzekł Jezus jawnie: Łazarz umarł.
Then therefore Jesus said to them plainly: Lazarus is dead.
15 I raduję się dla was, (abyście wierzyli), żem tam nie był; ale pójdziemy do niego.
And I am glad for your sakes that I was not there; that ye may believe; but let us go to him.
16 Rzekł zatem Tomasz, którego zwano Dydymus, spółuczniom: Pójdźmy i my, abyśmy z nim pomarli.
Then said Thomas, who was called Didymus, to his fellow-disciples, Let us also go, that we may die with him.
17 Przyszedłszy tedy Jezus, znalazł go już cztery dni w grobie leżącego.
Having come, therefore, Jesus found that he had been four days in the tomb.
18 (A była Betania blisko Jeruzalemu, jakoby na piętnaście stajan.)
Now Bethany was near Jerusalem, about fifteen furlongs off;
19 A przyszło było wiele Żydów do Marty i Maryi, aby je cieszyli po bracie ich.
and many of the Jews had come to Martha and Mary, to comfort them concerning their brother.
20 Marta tedy, gdy usłyszała, że Jezus idzie, bieżała przeciwko niemu; ale Maryja w domu siedziała.
Martha therefore, as soon as she heard that Jesus was coming, went to meet him; but Mary continued sitting in the house.
21 I rzekła Marta do Jezusa: Panie! byś tu był, nie umarłby był brat mój.
Then said Martha to Jesus, Lord, if thou hadst been here, my brother had not died;
22 Ale i teraz wiem, że o cokolwiek byś prosił Boga, da ci to Bóg.
and even now I know that whatever thou shalt ask of God, God will give it thee.
23 Rzekł jej Jezus: Wstanieć brat twój.
Jesus saith to her, Thy brother will rise again.
24 Rzekła mu Marta: Wiem, iż wstanie przy zmartwychwstaniu w on ostateczny dzień.
Martha saith to him, I know that he will rise again in the resurrection at the last day.
25 I rzekł jej Jezus: Jam jest zmartwychwstanie i żywot; kto w mię wierzy, choćby też umarł, żyć będzie.
Jesus said to her, I am the resurrection and the life: he that believeth in me, though he have died, will live;
and whoever liveth and believeth in me will never die. Believest thou this? (aiōn g165)
27 Rzekła mu: I owszem Panie! Jam uwierzyła, żeś ty jest Chrystus, Syn Boży, który miał przyjść na świat.
She saith to him, Yea, Lord; I believe that thou art the Christ, the Son of God, he who was to come into the world.
28 A to rzekłszy szła i potajemnie zawołała Maryję, siostrę swoję, mówiąc: jest tu nauczyciel, i woła cię.
And having said this, she went away, and called Mary her sister secretly, saying, The Teacher is here and calleth for thee.
29 Ona skoro usłyszała, wnet wstała i szła do niego.
She, when she heard this, riseth quickly and cometh to him.
30 (A Jezus jeszcze był nie przyszedł do miasteczka, ale był na temże miejscu, gdzie Marta była wyszła przeciwko niemu.)
Now Jesus had not yet come into the town, but was still in the place where Martha met him.
31 Żydowie tedy, którzy z nią byli w domu, a cieszyli ją, ujrzawszy Maryję, iż prędko wstała i wyszła, szli za nią, mówiąc: Idzie do grobu, aby tam płakała.
The Jews then who were with her in the house and comforting her, when they saw that Mary rose up hastily and went out, followed her, thinking that she was going to the tomb to weep there.
32 Ale Maryja, gdy tam przyszła, gdzie był Jezus, ujrzawszy go, przypadła do nóg jego i rzekła: Panie! byś tu był, nie umarłby był brat mój.
Then Mary, when she came where Jesus was, as soon as she saw him fell down at his feet, saying to him, Lord, if thou hadst been here, my brother had not died.
33 Jezus tedy, gdy ją ujrzał płaczącą, i Żydy, którzy byli z nią przyszli, płaczące, rozrzewnił się w duchu i zafrasował się,
Jesus therefore when he saw her weeping, and the Jews also weeping who came with her, was greatly moved in his spirit, and much troubled,
34 I rzekł: Gdzieście go położyli? Rzekli mu: Panie! pójdź, a oglądaj.
and said, Where have ye laid him? They say to him, Lord, come and see.
35 I zapłakał Jezus.
Jesus wept.
36 Tedy rzekli Żydowie: Wej! jakoć go miłował.
The Jews therefore said, See, how he loved him!
37 A niektórzy z nich mówili: Nie mógłże ten, który otworzył oczy ślepego, uczynić, żeby ten był nie umarł?
But some of them said, Could not he, who opened the eyes of the blind man, have also caused that this man should not have died?
38 Ale Jezus zasię rozrzewniwszy się sam w sobie, przyszedł do grobu; a była jaskinia, a kamień był położony na niej.
Jesus therefore, again greatly moved within himself, cometh to the tomb. It was a cave, and a stone lay against it.
39 I rzekł Jezus: Odejmijcie ten kamień. Rzekła mu Marta, siostra onego umarłego: Panie! jużci cuchnie; bo już cztery dni w grobie.
Jesus saith, Take away the stone. Martha, the sister of him that was dead, saith to him, Lord, by this time the body is offensive; for he hath been dead four days.
40 Powiedział jej Jezus: Azażem ci nie rzekł, iż jeźli uwierzysz, oglądasz chwałę Bożą?
Jesus saith to her, Did I not tell thee, that if thou wouldst believe, thou shouldst see the glory of God?
41 Odjęli tedy kamień, gdzie był umarły położony. A Jezus podniósłszy oczy swe w górę, rzekł: Ojcze! dziękuję tobie, żeś mię wysłuchał.
They therefore took away the stone. And Jesus lifted up his eyes to heaven, and said, Father! I thank thee that thou hast heard me.
42 A jamci wiedział, że mię zawsze wysłuchiwasz; alem to rzekł dla ludu wokoło stojącego, aby wierzyli, żeś ty mię posłał.
Yet I knew that thou hearest me always; but for the sake of the multitude standing around I said it, that they might believe that thou didst send me.
43 A to rzekłszy, zawołał głosem wielkim: Łazarzu! wynijdź sam!
And having thus spoken, he cried with a loud voice, Lazarus, come forth!
44 I wyszedł ten, który był umarł, mając związane ręce i nogi chustkami, a twarz jego była chustką obwiązana. Rzekł im Jezus: Rozwiążcie go, a niechaj odejdzie.
He that was dead came forth, bound hand and foot with grave-clothes; and his face was bound about with a napkin. Jesus saith to them, Loose him, and let him go.
45 Wiele tedy z Żydów, którzy byli przyszli do Maryi, a widzieli to, co uczynił Jezus, uwierzyło weń.
Many of the Jews therefore who had come to Mary, and had seen what he did, believed in him.
46 Niektórzy też z nich odeszli do Faryzeuszów i powiedzieli im, co uczynił Jezus.
But some of them went away to the Pharisees, and told them what Jesus had done.
47 Tedy się zebrali przedniejsi kapłani i Faryzeuszowie w radę, i mówili: Cóż uczynimy? Albowiem ten człowiek wiele cudów czyni.
Therefore the chief priests and the Pharisees gathered a council, and said, What are we to do, seeing that this man worketh many signs?
48 A jeźli go tak zaniechamy, wszyscy weń uwierzą, i przyjdą Rzymianie, a wezmą nam to miejsce nasze i lud.
If we thus let him alone, all will believe in him; and the Romans will come, and take away both our place and nation.
49 A jeden z nich, Kaifasz, będąc najwyższym kapłanem onego roku, rzekł im: Wy nic nie wiecie,
And a certain one of them, Caiaphas, being high-priest that year, said to them, Ye know nothing at all;
50 Ani myślicie, iż nam jest pożyteczno, żeby jeden człowiek umarł za lud, a żeby wszystek ten naród nie zginął.
nor do ye consider that it is expedient for us that one man die for the people, and not the whole nation perish.
51 A tegoć nie mówił sam od siebie, ale będąc najwyższym kapłanem roku onego, prorokował, iż Jezus miał umrzeć za on naród;
And this he spoke not from himself; but being high-priest that year he prophesied that Jesus was about to die for the nation;
52 A nie tylko za on naród, ale żeby też syny Boże rozproszone w jedno zgromadził.
and not for the nation only, but that he might also gather together in one body the children of God that are scattered abroad.
53 Od onego tedy dnia radzili się społem, aby go zabili.
Therefore from that day forth they consulted together to put him to death.
54 A Jezus już nie chodził jawnie między Żydami, ale stamtąd odszedł do krainy, która jest blisko puszczy, do miasta, które zowią Efraim, i tamże mieszkał z uczniami swoimi.
Jesus therefore no longer walked openly among the Jews, but departed thence to the country near the wilderness, to a city called Ephraim, and there abode with the disciples.
55 A była blisko wielkanoc żydowska, a wiele ich szło do Jeruzalemu z onej krainy przed wielkanocą, aby się oczyścili.
And the passover of the Jews was at hand; and many went out of the country up to Jerusalem before the passover, to purify themselves.
56 I szukali Jezusa, i mówili jedni do drugich, w kościele stojąc: Co się wam zda, że nie przyszedł na święto?
They sought therefore for Jesus, and said one to another, as they stood in the temple, What think ye? that he will not come to the feast?
57 A przedniejsi kapłani i Faryzeuszowie wydali byli rozkazanie: Jeźliby się kto dowiedział, gdzie by był, żeby oznajmił, aby go pojmali.
Now the chief priests and the Pharisees had given orders, that, if any one knew where he was, he should give information, that they might seize him.
