Hioba 34
1 Nadto mówił Elihu, i rzekł:
Moreover, Elihu continued to speak:
2 Słuchajcież, mądrzy! mów moich, a nauczeni posłuchajcie mię.
“Listen to my words, you wise men; hear me, you who have knowledge.
3 Bo ucho słów doświadcza, jako podniebienie smakuje pokarmu.
For the ear tries words as the palate tastes food.
4 Obierzmy sobie sąd, a rozeznajmy między sobą, co jest dobrego.
Let us choose for ourselves what is just: let us discover among ourselves what is good.
5 Ponieważ Ijob rzekł: Jestem sprawiedliwym, a Bóg odrzucił sprawę moję:
For Job has said, 'I am righteous, but God has taken away my rights.
6 I mamże kłamać, mając sprawiedliwą? Bolesny jest postrzał mój bez przewinienia.
Regardless of my rights, I am considered to be a liar. My wound is incurable, although I am without sin.'
7 Któryż jest mąż taki, jako Ijob, coby pił pośmiewisko jako wodę?
What man is like Job, who drinks up mockery like water,
8 A coby chodził w towarzystwie czyniących nieprawość; i przestawałby z ludźmi niepobożnymi?
who goes around in the company of those who do evil, and who walks with wicked men?
9 Bo powiedział: Nie pomoże człowiekowi, choćby się podobał Bogu.
For he has said, 'It is no use to a person to take pleasure in doing what God wants.'
10 Przetoż mię słuchajcie, mężowie rozumni! Niech będzie daleka niepobożność od Boga, i nieprawość od Wszechmocnego.
So listen to me, you men of understanding: far be it from God that he should do wickedness; far be it from the Almighty that he should commit sin.
11 Bo on według uczynku płaci człowiekowi, a według drogi jego każdemu nagradza.
For he pays back a person's work; he makes every man come upon the reward of his own ways.
12 A zgoła Bóg przewrotnie nie czyni, a Wszechmocny nie podwraca sądu.
Indeed, God does nothing wicked, nor does the Almighty ever pervert justice.
13 Któż go przełożył nad ziemią? a kto wystawił cały okrąg świata?
Who put him in charge over the earth? Who put the whole world under him?
14 Jeźliby obrócił przeciwko niemu serce swoje, a ducha jego, i dech jego do siebie wziął:
If he ever set his intentions only on himself, and if he ever gathered back to himself his spirit and his breath,
15 Zginęłoby wszelkie ciało społu, a człowiekby się do prochu nawrócił.
then all flesh would perish together; mankind would return to dust again.
16 Maszli tedy rozum, słuchaj tego, a przyjmuj w uszy swe głos mowy mojej.
If now you have understanding, listen to this; listen to the sound of my words.
17 Azaż ten, który ma w nienawiści sąd, panować może? azaż tego, który jest wielce sprawiedliwy, niepobożnym uczynisz?
Can one who hates justice govern? Will you condemn God, who is righteous and mighty?
18 Zaż potępisz tego, który może rzec królowi: O bezecny! a książętom: O niepobożny!
God, who says to a king, 'You are vile,' or says to nobles, 'You are wicked'?
19 Który nie ma względu na osoby książąt, i nie waży sobie więcej bogacza nad ubogiego; bo oni wszyscy są czynem rąk jego.
God, who does not show favoritism to leaders and does not acknowledge rich people more than poor, for they all are the work of his hands.
20 Nagle umierają; a o północy wzruszony bywa naród, i przemija, a mocarz zniesiony bywa bez ręki ludzkiej.
In a moment they will die; at midnight people will be shaken and will pass away; mighty people will be taken away, but not by human hands.
21 Oczy bowiem jego nad drogami człowieczemi, a on widzi wszystkie kroki jego.
For God's eyes are upon a person's ways; he sees all his steps.
22 Niemasz ciemności, ani cienia śmierci, kędyby się skryli ci, którzy czynią nieprawość.
There is no darkness, no thick gloom where the doers of iniquity may hide themselves.
23 Bo na nikogo nie wkłada więcej, tak, żeby miał wchodzić w sąd z Bogiem.
For God does not need to examine a person further; there is no need for any person to go before him in judgment.
24 Pociera bardzo wiele mocarzów, a inszych miasto nich wystawia.
He breaks mighty men into pieces for their ways that need no further investigation; he puts others in their places.
25 Przeto, iż zna sprawy ich, obraca im dzień w noc, aby byli potarci.
In this way he has knowledge of their deeds; he overthrows these people in the night; they are destroyed.
26 Poraża ich jako niepobożnych na miejscu jawnem.
In the open sight of others, he kills them for their wicked deeds like criminals
27 Przeto, iż odstąpili od niego, a żadnych dróg jego zrozumieć nie chcieli:
because they turned away from following him and refused to acknowledge any of his ways.
28 Aby przywiódł na nich wołanie znędzniałych, a pokazał, że wysłuchuje wołanie ubogich.
In this way, they made the cry of poor people come to him; he heard the cry of afflicted people.
29 Gdy on sprawi pokój, któż go wzruszy? także, gdy skryje oblicze, któż go ujrzy? A to czyni tak całemu narodowi, jako każdemu człowiekowi,
When he stays silent, who can condemn him? If he hides his face, who can perceive him? He rules over nation and individual alike,
30 Aby dalej nie panował człowiek obłudny na upadek ludzki.
so that a godless man may not rule, so that there may be no one to entrap people.
31 Zaprawdę miałbyś mówić do Boga: Przepuść; poniosę, a nie będę się wzbraniał.
Suppose someone says to God, 'I am certainly guilty, but I will not sin any longer;
32 Nadto jeźlibym czego nie baczył, ty mię naucz; jeźlim nieprawość popełnił, nie uczynię tego więcej.
teach me what I cannot see; I have committed sin, but I will do it no longer.'
33 Izali według zdania twego będziesz płacił, żeć się to nie podoba, a żeś ty owo obrał, a nie on? Ale wieszli co lepszego, powiedz.
Do you think that God will punish that person's sin, since you dislike what God does? You must choose, not I. So say what it is that you know.
34 Mężowie rozumni toż rzeką ze mną, a człowiek mądry przypadnie na to,
Men of understanding will say to me— indeed, every wise man who hears me will say,
35 Że Ijob nie mówi mądrze, a słowa jego nie są roztropne.
'Job speaks without knowledge; his words are without wisdom.'
36 Boże, Ojcze mój! niech będzie Ijob doskonale doświadczony, przeto, iż nam odpowiada, jako ludziom złym.
If only Job were put on trial in the smallest details of his case because of his talking like wicked men.
37 Bo przestępstwa przyczynia do grzechu swego; chlubi się między nami, i mówi bardzo wiele przeciwko Bogu.
For he adds rebellion to his sin; he claps his hands in mockery in our midst; he piles up words against God.”
