Hioba 33
1 A przetoż, Ijobie! słuchaj proszę mów moich, a wszystkie słowa moje przyjmij w uszy.
“But now, Job, listen carefully to all that I am going to say [DOU].
2 Oto teraz otworzę usta moje, a język mój będzie mówił w podniebieniu mojem.
I am ready to tell you [MTY, DOU] [what I think].
3 Szczerością serca mego będą słowa moje, a czyste zdania wargi moje mówić będą.
I know that I am speaking honestly and that I am speaking [MTY] sincerely.
4 Duch Boży uczynił mię, a tchnienie Wszechmocnego ożywiło mię.
Almighty God has created me [as well as you], and his breath has caused me to live.
5 Możeszli, odpowiedz mi; sporządź się, a stań przeciwko mnie.
So, answer [what] I [say] if you can; think carefully [about how you will reply to me].
6 Oto ja według słów twoich odpowiem ci za Boga, chociażem ja też z błota utworzony.
“God considers that you, and I are both [equal]; he formed both of us from clay.
7 Oto strach mój nie zatrwoży cię, a ręka moja nie obciąży cię.
So you do not need to be afraid of me; I will not crush/oppress you [by what I say] [MTY].
8 A wszakżeś rzekł w uszy moje, i słyszałem głos słów moich.
I have heard you [DOU] speaking, and this is what you have said:
9 Czystym ja bez przestępstwa; niewinnym ja, i nie masz we mnie nieprawości.
‘I am innocent; I have not committed any sins; I am pure; I have not done things that are wrong.
10 Oto znajduje Bóg przyczyny przeciwko mnie, a poczytuje mię za nieprzyjaciela swego.
But God finds reasons to accuse me, and he considers that I am his enemy.
11 Podaje w okowy nogi moje, a podstrzega wszystkich ścieżek moich.
[It is as though] he has put my feet (in stocks/between wooden blocks to prevent me from walking away), and he watches everything that I do.’ [MTY]
12 Otości na to tak odpowiadam: W tem nie jesteś sprawiedliwy; bo większy jest Bóg, niż człowiek.
But what you have said is wrong, and I will tell you [what you have said that is wrong]. God is much greater than any human.
13 Przeczże się z nim spierasz, żeć wszystkich spraw swoich nie objawia?
So, (why are you arguing against God, saying ‘He never answers my questions’?/you should not be arguing against God, saying ‘He never answers my questions.’) [RHQ]
14 Wszak Bóg mówi i raz i drugi, a człowiek tego nie uważa.
God does speak [to us] in various ways, but we do not pay any attention to what he says.
15 We śnie w widzeniu nocnem, gdy twardy sen przypada na ludzie gdy śpią na łożu:
[Sometimes he speaks to us] at night in dreams and visions, when we are on our beds, asleep [DOU].
16 Tedy otwiera ucho ludzkie, a to, czem ich ćwiczy, pieczętuje,
He reveals things [MTY] to us and terrifies us by the things he warns us about.
17 Aby człowieka odwiódł od złej sprawy jego, i pychę od męża aby odjął;
He tell us those things in order that we stop doing [evil] things and to prevent us from becoming proud.
18 Aby zahamował duszę jego od dołu, a żywot jego aby na miecz nie trafił.
He does not want us to be destroyed [MTY]; he wants to prevent us from dying [MTY] [while we are still young].
19 Każe go też boleścią na łożu jego, a we wszystkich kościach jego ciężką niemocą.
God also [sometimes] corrects us by forcing us to lie on our beds suffering much pain and with fever/aching in our bones.
20 Tak, że sobie żywot jego chleb obrzydzi, a dusza jego pokarm wdzięczny.
The result is that we do not desire any food, not even very special food.
21 Zniszczeje znacznie ciało jego, i wysadzą się kości jego, których nie widać było;
Our bodies become very thin, with the result that we look like skeletons [HYP], and our bones stick out.
22 I przybliża się do grobu dusza jego a żywot jego do rzeczy śmierć przynoszących.
[We know that] we will soon die and go to the place where dead people are.
23 Jeźli będzie u niego jaki Anioł wymowny, jeden z tysiąca, aby opowiedział człowiekowi powinność jego:
“But sometimes an angel [may come to one of us], one of the thousands of angels who come to intervene between us and God, to tell us what are the right things for us [to do].
24 Tedy się nad nim Bóg zmiłuje, a rzecze: Wybaw go, aby nie zstępował do grobu, bom znalazł ubłaganie.
The angel is kind to us and says to God, ‘Release that person, so that he does not descend to the place where dead people are! Do that because I have found the money to pay so that he can be released!
25 I odmłodnieje ciało jego jako dziecięce, a nawróci się do dni młodości swojej.
Allow his body to be strong again; allow him to be strong like he was when he was a youth!’
26 Będzie się modlił Bogu, i przyjmie go łaskawie, i ogląda z weselem oblicze jego, i przywróci człowiekowi sprawiedliwość jego;
When that happens, that person will pray to God, and God will accept/answer him; he will (enter God’s presence/worship God) joyfully, and then he will tell others how God saved him [from dying].
27 Który poglądając na ludzi, rzecze: Zgrzeszyłem był, i co było prawego, podwróciłem; ale mi to nie było pożyteczno.
He will sing as he tells everyone, ‘I sinned, and I did things that were not right, but God did not punish me in the way that I deserved.
28 Lecz Bóg wybawił duszę moję, aby nie zstąpiła do dołu, a żywot mój aby oglądał światłość.
He has saved me from dying and going to the place where dead people are, and I will continue to enjoy being alive.’
29 Oto wszystko to czyni Bóg po dwakroć i po trzykroć z człowiekiem,
God does all these things for us many times;
30 Aby odwrócił duszę jego od dołu, a żeby oświecon był światłością żyjących.
he keeps us [SYN] from [dying and] going to the place where the dead are, in order that we can continue to enjoy being alive [IDM].
31 Uważaj to, Ijobie, słuchaj mię; milcz, a ja będę mówił.
So Job, listen to me; do not say anything more; just allow me to speak.
32 Wszakże maszli co mówić, a odpowiedzże mi; mów, bobym cię rad usprawiedliwił.
[After I speak], if you have something more that you want to say to me, say it, because I would like to find a way to declare that you (are innocent/have not done what is wrong).
33 A jeźli niemasz, słuchajże mię, a nauczę cię mądrości.
But if you have nothing more that you want to say, then just listen to me, and I will teach you how to become wise.”
