< Rodzaju 32 >
1 A Jakób też poszedł w drogę swoję i potkali się z nim Aniołowie Boży.
Jacob [Supplanter] went on his way, and the angels of God met him.
2 I rzekł Jakób ujrzawszy je: Obóz to Boży; i nazwał imię miejsca onego Mahanaim.
When he saw them, Jacob [Supplanter] said, “This is God’s army.” He called the name of that place Mahanaim [Two camps].
3 Potem posłał Jakób posły przed sobą do Ezawa, brata swego, do ziemi Seir, do krainy Edomskiej.
Jacob [Supplanter] sent messengers in front of him to Esau [Hairy], his brother, to the land of Seir, the field of Edom [Red].
4 I rozkazał im mówiąc: Tak rzeczecie do pana mego Ezawa: To mówi sługa twój Jakób: U Labana byłem gościem, i mieszkałem z nim aż do tego czasu.
He enjoined them, saying, “This is what you shall tell my lord, Esau [Hairy]: ‘This is what your servant, Jacob [Supplanter], says. I have lived as a foreigner with Laban [White], and stayed until now.
5 A mam woły i osły, owce, i sługi, i służebnice, a posyłam odpowiedzieć panu memu, żebym znalazł łaskę w oczach twoich.
I have cattle, donkeys, flocks, male servants, and female servants. I have sent to tell my lord, that I may find chen ·grace· in your sight.’”
6 I wrócili się posłowie do Jakóba, mówiąc: Przyszliśmy do brata twego Ezawa, który też idzie przeciwko tobie, a cztery sta mężów z nim.
The messengers returned to Jacob [Supplanter], saying, “We came to your brother Esau [Hairy]. Not only that, but he comes to meet you, and four hundred men with him.”
7 I zląkł się Jakób bardzo a strwożył się; i rozdzielił lud, który z nim był, i owce, i woły, i wielbłądy, na dwa hufce;
Then Jacob [Supplanter] was greatly afraid and was distressed. He divided the people who were with him, and the flocks, and the herds, and the camels, into two companies;
8 I rzekł: Jeźliby przyszedł Ezaw do jednego hufca, a poraziłby go, tedy hufiec, który pozostanie, będzie zachowany.
and he said, “If Esau [Hairy] comes to the one company, and strikes it, then the company which is left will escape.”
9 I rzekł Jakób: Boże ojca mego Abrahama, i Boże ojca mego Izaaka, Panie, któryś do mnie rzekł: Wróć się do ziemi twojej, i do rodziny twojej, a uczynięć dobrze.
Jacob [Supplanter] said, “God of my father Abraham [Father of a multitude], and God of my father Isaac [Laughter], Adonai, who said to me, ‘Teshuvah ·Completely return· to your country, and to your relatives, and I will do you good,’
10 Mniejszym jest niż wszystkie zmiłowania, i niż wszystka prawda, którąś uczynił z sługą swym. Albowiem tylko o lasce mojej przeszedłem ten Jordan, a teraz mam dwa hufce.
I am not worthy of the least of all the chesed ·loving-kindnesses·, and of all the truth, which you have shown to your servant; for with just my staff I crossed over this Jordan [Descender]; and now I have become two companies.
11 Wyrwij mię proszę z ręki brata mego, z ręki Ezawa; boć się go boję, by snać przyszedłszy nie zabił mię, i matki z synami.
Please deliver me from the hand of my brother, from the hand of Esau [Hairy]: for I fear him, lest he come and strike me, and the mothers with the children.
12 Wszakeś rzekł: Dobrze czyniąc będęć dobrze czynił, a rozmnożę nasienie twoje jako piasek morski, który zliczon być nie może, dla mnóstwa.
You said, ‘I will surely do you good, and make your offspring as the sand of the sea, which can’t be counted because there are so many.’”
13 I przenocował tam onej nocy, i wziął z tego, co miał przy ręku, upominek dla Ezawa, brata swego.
He stayed there that night, and took from that which he had with him, a present for Esau [Hairy], his brother:
14 To jest kóz dwieście, i kozłów dwadzieścia, owiec dwieście, i baranów dwadzieścia.
two hundred female goats and twenty male goats, two hundred ewes and twenty rams,
15 Wielbłądzic odchowujących młode, ze źrebięty ich, trzydzieści, krów czterdzieści, i wołów dziesięć, dwadzieścia oślic, i dziesięć ośląt.
thirty milk camels and their colts, forty cows, ten bulls, twenty female donkeys and ten foals.
16 I oddał je w ręce sług swoich, każde stado z osobna, i rzekł do sług swoich: Idźcie przede mną, a plac uczyńcie między stadem a między stadem.
He delivered them into the hands of his servants, every herd by itself, and said to his servants, “Pass over before me, and put a space between herd and herd.”
17 I rozkazał pierwszemu, mówiąc: Gdy się spotka z tobą Ezaw, brat mój, a spyta cię, mówiąc: Czyjeś ty? i dokąd idziesz? a czyje to stado przed tobą?
He enjoined the foremost, saying, “When Esau [Hairy], my brother, meets you, and asks you, saying, ‘Whose are you? Where are you going? Whose are these before you?’
18 Tedy powiesz: Sługi twego Jakóba jest to upominek, posłany panu memu Ezawowi, a oto, i sam idzie za nami.
Then you shall say, ‘They are your servant, Jacob [Supplanter]’s. It is a present sent to my lord, Esau [Hairy]. Behold, he also is behind us.’”
19 Także też rozkazał drugiemu, i trzeciemu, i wszystkim idącym za temi stady, mówiąc: Temiż słowy mówcie do Ezawa, gdy go potkacie.
He enjoined also the second, and the third, and all that followed the herds, saying, “This is how you shall speak to Esau [Hairy], when you find him.
20 Powiecie mu też: Oto, sługa twój Jakób idzie za nami, mówił bowiem: Ubłagam oblicze jego upominkiem, który idzie przede mną, a potem ujrzę oblicze jego; owa mię snać w łaskę przyjmie.
You shall say, ‘Not only that, but behold, your servant, Jacob [Supplanter], is behind us.’” For, he said, “I will appease him with the present that goes before me, and afterward I will see his face. Perhaps he will accept me.”
21 I poszedł w przód on upominek przed obliczem jego, a sam przenocował onej nocy z hufcem swoim.
So the present passed over before him, and he himself stayed that night in the camp.
22 Wstawszy tedy onej nocy, wziął obie żony swe, i dwie służebnice swoje, i jedenaście synów swoich, i przeszedł przez bród Jabok,
He rose up that night, and took his two wives, and his two servants, and his eleven sons, and crossed over the ford of the Jabbok.
23 A wziąwszy je, przeprawił je przez tęż rzekę, i przeprowadził wszystko, co miał.
He took them, and sent them over the stream, and sent over that which he had.
24 A tylko sam Jakób został.
Jacob [Supplanter] was left alone, and wrestled with a man there until the breaking of the day.
25 A oto, biedził się z nim mąż aż do wejścia zorzy; który widząc, że go nie mógł przemóc, uderzył Jakóba w staw biodry jego, i wytrąciła się z stawu biodra Jakóbowa, gdy się z nim mocował.
When he saw that he didn’t prevail against him, he touched the hollow of his thigh, and the hollow of Jacob [Supplanter]’s thigh was strained, as he wrestled.
26 I rzekł: Puść mię, bo już wschodzi zorza. I odpowiedział: Nie puszczę cię, aż mi będziesz błogosławił.
The man said, “Let me go, for the day breaks.” Jacob [Supplanter] said, “I won’t let you go, unless you bless me.”
27 Tedy mu rzekł: Co za imię twoje? I odpowiedział: Jakób.
He said to him, “What is your name?” He said, “Jacob [Supplanter]”.
28 I rzekł: Nie będzie nazywane więcej imię twoje Jakób, ale Izrael; boś sobie mężnie poczynał z Bogiem, i z ludźmi, i przemogłeś.
He said, “Your name will no longer be called Jacob [Supplanter], but Israel [Wrestles with God / God prevails]; for you have fought with God and with men, and have prevailed.”
29 I spytał Jakób mówiąc: Oznajmij mi proszę imię twoje; a on odpowiedział: Czemu się pytasz o imieniu mojem? I tamże mu błogosławił.
Jacob [Supplanter] asked him, “Please tell me your name.” He said, “Why is it that you ask what my name is?” and he blessed him there.
30 Tedy nazwał Jakób imię miejsca onego Fanuel, mówiąc: Iżem widział Boga twarzą w twarz, a zachowana jest dusza moja.
Jacob [Supplanter] called the name of the place Peniel [Face of God]: for, he said, “I have seen God face to face, and my life is preserved.”
31 I weszło mu słońce, kiedy minął miejsce Fanuel, a on uchramował na biodrę swoję.
The sun rose on him as he passed over Peniel [Face of God], and he limped because of his thigh.
32 Przetoż nie jadają synowie Izraelscy żyły skurczonej, która jest przy stawie biodry, aż do dnia tego, iż był uderzył w staw biodry Jakóbowej, i w żyłę skurczoną.
Therefore the children of Israel [God prevails] don’t eat the sinew of the hip, which is on the hollow of the thigh, to this day, because he touched the hollow of Jacob [Supplanter]’s thigh in the sinew of the hip.