< Rodzaju 14 >
1 I stało się za dni Amrafela, króla Senaarskiego, Aryjocha, króla Ellasarskiego, Chodorlahomera, króla Elamskiego i Tydala, króla Goimskiego:
It happened in the days of Amraphel, king of Shinar, Arioch, king of Ellasar, Kedorlaomer, king of Elam, and Tidal, king of Goiim,
2 Że podnieśli wojnę przeciw Borowi królowi Sodomskiemu, i przeciw Bersie królowi Gomorskiemu, i Senaabowi królowi Adamackiemu, i Semeberowi królowi Seboimskiemu, i królowi Belamskiemu, to jest Zoarskiemu.
that they made war with Bera, king of Sodom, and with Birsha, king of Gomorrah, Shinab, king of Admah, and Shemeber, king of Zeboiim, and the king of Bela (that is, Zoar).
3 Wszyscy ci zaciągnęli się w dolinę Syddym, ta jest teraz morzem słonem.
All these joined together in the Valley of Siddim (that is, the Salt Sea).
4 Bo ci dwanaście lat służyli Chodorlahomerowi, a trzynastego roku odstąpili od niego.
Twelve years they served Kedorlaomer, and in the thirteenth year, they rebelled.
5 A tak roku czternastego wyciągnął Chodorlahomer z królmi, którzy z nim byli, i poraził Rafaimy w Astarot Karnaimie, i Zuzymy w Hamie, i Emimy w Sawie Karyjataim.
In the fourteenth year, Kedorlaomer and the kings allied with him came and attacked the Rephaim in Ashteroth Karnaim, and the Zuzim in Ham, and the Emim in Shaveh Kiriathaim,
6 Także Chorajczyki na górze ich Seir, aż do równiny Paran, która jest przy puszczy.
and the Horite, in the hills of Seir, to El Paran, which is near the desert.
7 Potem się wrócili, i przyciągnęli do En Myspat, która jest Kades, i wybili wszystkę krainę Amalekitów; także też Amorrejczyka mieszkającego w Hasesontamar.
They returned, and came to En Mishpat (that is, Kadesh), and attacked all the country of the Amalekites, and also the Amorites, that lived in Hazazon Tamar.
8 Tedy wyciągnął król Sodomski, i król Gomorski, i król Adamacki, i król Zeboimski, i król Belamski, to jest Zoarski, i uszykowali się ku bitwie przeciwko im w dolinie Syddym.
The king of Sodom, and the king of Gomorrah, and the king of Admah, and the king of Zeboiim, and the king of Bela (that is, Zoar) came out; and they took up battle positions in the Valley of Siddim
9 Przeciwko Chodorlahomerowi królowi Elamskiemu, i Tydalowi królowi Goimskiemu, i Amrafelowi królowi Senaarskiemu, i Aryjochowi królowi Ellasarskiemu, czterech królów, przeciw pięciu.
against Kedorlaomer king of Elam, and Tidal king of Goiim, and Amraphel king of Shinar, and Arioch king of Ellasar; four kings against the five.
10 A w onej dolinie Syddym, było wiele studzien iłowatych; i uciekali król Sodomski i Gomorski, a polegli tam, a którzy zostali, na górę uciekli.
Now the Valley of Siddim was full of tar pits; and the king of Sodom and the king of Gomorrah fled, and they fell there, and those who remained fled to the hills.
11 A zabrawszy wszystkę majętność Sodomską, i Gomorską, i wszystkę żywność ich, odciągnęli.
They took all the possessions of Sodom and Gomorrah, and all their food, and left.
12 Zabrali też Lota synowca Abramowego, i majętność jego, i poszli; bo on mieszkał w Sodomie.
They also took Lot, Abram's brother's son, who lived in Sodom, and his possessions, and departed.
13 I przyszedł jeden, który uszedł, i oznajmił to Abramowi Hebrejczykowi, który mieszkał w równinach Mamrego Amorrejczyka, brata Eschola, i brata Anera; ci bowiem uczynili byli przymierze z Abramem.
One who had escaped came and told Abram, the Hebrew. Now he lived by the oaks of Mamre, the Amorite, brother of Eshcol, and brother of Aner; and these were allies of Abram.
14 A usłyszawszy Abram, iż był pojmany brat jego, wyprawił ćwiczonych sług swoich zrodzonych w domu swym, trzy sta i osiemnaście, i gonił je aż do Dan.
When Abram heard that his relative was taken captive, he mobilized his trained men, born in his house, three hundred and eighteen, and pursued as far as Dan.
15 I rozdzieliwszy się przypadł na nie w nocy, sam i słudzy jego, i poraził je; i gonił je aż do Hoby, która leży po lewej stronie Damaszku.
He divided his forces against them at night, he and his servants, and attacked them, and pursued them to Hobah, which is north of Damascus.
16 I odebrał nazad wszystkę majętność, także i Lota brata swego z majętnością jego wrócił, także i niewiasty, i lud.
He brought back all the possessions, and also brought back his relative, Lot, and his possessions, as well as the women and the other people.
17 Tedy wyszedł król Sodomski przeciw niemu, gdy się wracał od porażki Chodorlahomera, i królów, którzy z nim byli na dolinie Sawe, która jest doliną królewską.
The king of Sodom went out to meet him, after his return from the defeat of Kedorlaomer and the kings who were with him, at the valley of Shaveh (that is, the King's Valley).
18 A Melchisedek, król Salemski, wyniósł chleb i wino; a ten był kapłanem Boga najwyższego.
Melchizedek king of Salem brought out bread and wine; now he was priest of God Most High.
19 I błogosławił mu, a rzekł: Błogosławiony Abram od Boga najwyższego, dzierżawcy nieba i ziemi.
He blessed him, and said, "Blessed be Abram by God Most High, Maker of heaven and earth:
20 I błogosławiony Bóg najwyższy, który podał nieprzyjacioły twe w rękę twoję; i dał mu Abram dziesięcinę ze wszystkiego.
and blessed be God Most High, who has delivered your enemies into your hand." And he gave him a tenth of everything.
21 Zatem rzekł król Sodomski do Abrama: Daj mi ludzie, a majętność pobierz sobie.
Now the king of Sodom said to Abram, "Give me the people, and take the possessions for yourself."
22 Tedy rzekł Abram królowi Sodomskiemu: Podniosłem rękę swą ku Panu Bogu najwyższemu, dzierżawcy nieba i ziemi;
Abram said to the king of Sodom, "I have lifted up my hand to God Most High, Maker of heaven and earth,
23 Że i najmniejszej nitki ani rzemyczka obuwia nie wezmę ze wszystkiego, co twego jest; żebyś nie rzekł: Jam zbogacił Abrama.
that I will not take a thread nor a sandal strap nor anything that is yours, lest you should say, 'I have made Abram rich.'
24 Okrom tego, co strawili słudzy, i okrom działu mężów, którzy chodzili ze mną, Anera, Eschola, i Mamrego; ci niech wezmą dział swój.
I will accept nothing from you except that which the young men have eaten, and the portion of the men who went with me: Aner, Eshcol, and Mamre. Let them take their portion."