Wyjścia 23

1 Nie przyjmuj powieści kłamliwej; nie miej spółki z niepobożnym, abyś miał być świadkiem fałszywym.

「不可隨夥佈散謠言；不可與惡人連手妄作見證。

2 Nie udawaj się za wielkością do złego, i nie mów tak za sprawą, cobyś się nakłonił za wielą ich ku podwróceniu sądu.

不可隨眾行惡；不可在爭訟的事上隨眾偏行，作見證屈枉正直；

3 I nie szanuj ubogiego przy sprawie jego.

也不可在爭訟的事上偏護窮人。

4 Gdybyś natrafił wołu nieprzyjaciela twego, albo osła jego błądzącego, zwrócisz, a dowiedziesz go do niego.

「若遇見你仇敵的牛或驢失迷了路，總要牽回來交給他。

5 Jeźlibyś ujrzał, że osieł tego, który cię ma w nienawiści, leży pod brzemieniem swojem, azali zaniechasz, abyś mu pomóc nie miał? owszem poratujesz go pospołu z nim.

若看見恨你人的驢壓臥在重馱之下，不可走開，務要和驢主一同抬開重馱。

6 Nie będziesz podwracał sądu ubogiemu twemu w sprawie jego.

「不可在窮人爭訟的事上屈枉正直。

7 Od rzeczy kłamliwej oddalisz się, a niewinnego i sprawiedliwego nie zabijesz; bo nie usprawiedliwię niezbożnego.

當遠離虛假的事。不可殺無辜和有義的人，因我必不以惡人為義。

8 Darów też brać nie będziesz, ponieważ dar zaślepia mądre, i wywraca słowa sprawiedliwych.

不可受賄賂；因為賄賂能叫明眼人變瞎了，又能顛倒義人的話。

9 Przychodnia też nie uciskaj: bo sami wiecie, jaki jest żywot przychodnia, boście byli przychodniami w ziemi Egipskiej.

「不可欺壓寄居的；因為你們在埃及地作過寄居的，知道寄居的心。」

10 Przez sześć lat obsiewać będziesz ziemię twoję, a będziesz zgromadzał urodzaj jej;

「六年你要耕種田地，收藏土產，

11 Ale siódmego roku zaniechasz jej; że odpocznie, aby jedli ubodzy ludu twego, a co zostanie po nich, zje zwierz polny. Także uczynisz winnicy twojej, i oliwnicy twojej.

只是第七年要叫地歇息，不耕不種，使你民中的窮人有吃的；他們所剩下的，野獸可以吃。你的葡萄園和橄欖園也要照樣辦理。

12 Przez sześć dni będziesz odprawował roboty twoje; ale dnia siódmego odpoczniesz, aby sobie wytchnął wół twój, osieł twój, i żeby wytchnął syn niewolnicy twojej, i przychodzień.

「六日你要做工，第七日要安息，使牛、驢可以歇息，並使你婢女的兒子和寄居的都可以舒暢。

13 A we wszystkiem, com wam powiedział, ostrożnymi bądźcie. Imienia też cudzych bogów nie wspominajcie, nie będzie słyszane z ust twoich.

「凡我對你們說的話，你們要謹守。別神的名，你不可提，也不可從你口中傳說。」

14 Trzy kroć święto obchodzić mi będziecie na każdy rok.

「一年三次，你要向我守節。

15 Święta przaśników przestrzegać będziesz; siedem dni jeść będziesz przaśniki, jakom ci rozkazał, czasu miesiąca Abiba; boś weń wyszedł z Egiptu, a nie ukażecie się przed twarz moję próżnymi.

你要守除酵節，照我所吩咐你的，在亞筆月內所定的日期，吃無酵餅七天。誰也不可空手朝見我，因為你是這月出了埃及。

16 Także święto żniwa pierwiastek pracy twojej, cośkolwiek siał na polu; święto też zbierania na schodzie roku, gdy zbierzesz prace twoje z pola.

又要守收割節，所收的是你田間所種、勞碌得來初熟之物。並在年底收藏，要守收藏節。

17 Trzykroć do roku ukaże się każdy mężczyzna twój przed obliczem Panującego Pana.

一切的男丁要一年三次朝見主耶和華。

18 Nie będziesz ofiarował przy kwasie krwi ofiary mojej, ani zostanie przez noc tłustość ofiary mojej aż do poranku.

「不可將我祭牲的血和有酵的餅一同獻上；也不可將我節上祭牲的脂油留到早晨。

19 Pierwiastki pierwszych urodzajów ziemi twej przyniesiesz w dom Pana Boga twego; nie będziesz warzył koźlęcia w mleku matki jego.

「地裏首先初熟之物要送到耶和華－你上帝的殿。 「不可用山羊羔母的奶煮山羊羔。」

20 Oto ja posyłam Anioła przed tobą, aby cię strzegł w drodze, i wprowadził cię na miejsce, którem ci zgotował.

「看哪，我差遣使者在你前面，在路上保護你，領你到我所預備的地方去。

21 Ostrożnym bądź przed oblicznością jego; a słuchaj głosu jego; nie drażnij go, boć nie przepuści przestępstwu waszemu, gdyż imię moje w nim jest.

他是奉我名來的；你們要在他面前謹慎，聽從他的話，不可惹 他，因為他必不赦免你們的過犯。

22 Bo jeźli pilnie słuchać będziesz głosu jego, i uczynisz, cokolwiek rzekę, nieprzyjacielem będę nieprzyjaciół twych, i trapić będę tych, którzy cię trapili.

「你若實在聽從他的話，照着我一切所說的去行，我就向你的仇敵作仇敵，向你的敵人作敵人。

23 Pójdzie bowiem Anioł mój przed tobą, i wprowadzi cię do Amorejczyka, i Hetejczyka, i Ferezejczyka, i Chananejczyka, Hewejczyka, i Jebuzejczyka, i wytracę je.

「我的使者要在你前面行，領你到亞摩利人、赫人、比利洗人、迦南人、希未人、耶布斯人那裏去，我必將他們剪除。

24 Nie kłaniajże się bogom ich, ani im służ, ani czyń według spraw ich; ale do gruntu popsujesz je, i wszcząt pokruszysz obrazy ich.

你不可跪拜他們的神，不可事奉他，也不可效法他們的行為，卻要把神像盡行拆毀，打碎他們的柱像。

25 Lecz służyć będziecie Panu Bogu waszemu, a on błogosławić będzie chlebowi twemu, i wodom twoim; i odejmę niemoc z pośrodku ciebie.

你們要事奉耶和華－你們的上帝，他必賜福與你的糧與你的水，也必從你們中間除去疾病。

26 Nie będzie poroniająca ani niepłodna w ziemi twojej; liczbę dni twoich dopełnię.

你境內必沒有墜胎的，不生產的。我要使你滿了你年日的數目。

27 Strach mój puszczę przed tobą, i strwożę wszelki lud, przeciw któremu pójdziesz, i uczynię, że wszyscy nieprzyjaciele twoi podadzą tył przed tobą.

凡你所到的地方，我要使那裏的眾民在你面前驚駭，擾亂，又要使你一切仇敵轉背逃跑。

28 Poślę też szerszenie przed tobą, które wypędzą Hewejczyka, Chananejczyka, i Hetejczyka przed oblicznością twoją.

我要打發黃蜂飛在你前面，把希未人、迦南人、赫人攆出去。

29 Nie wyrzucę go przed obliczem twojem za jeden rok, by się snać ziemia w pustynią nie obróciła, a nie namnożyło się przeciwko tobie zwierza dzikiego.

我不在一年之內將他們從你面前攆出去，恐怕地成為荒涼，野地的獸多起來害你。

30 Pomaluczku będę je wyrzucał od oblicza twego, aż się rozmnożysz i osiądziesz ziemię.

我要漸漸地將他們從你面前攆出去，等到你的人數加多，承受那地為業。

31 A położę granice twoje od morza czerwonego aż do morza Filistyńskiego, a od puszczy aż do rzeki; bo podam w ręce wasze obywatele ziemi, i wypędzisz je od oblicza twego.

我要定你的境界，從紅海直到非利士海，又從曠野直到大河。我要將那地的居民交在你手中，你要將他們從你面前攆出去。

32 Nie postanowisz z nimi, ani z bogami ich przymierza.

不可和他們並他們的神立約。

33 Niech nie mieszkają w ziemi twej, by cię snać nie przywiedli do grzechu przeciwko mnie, gdybyś służył bogom ich, co by tobie było sidłem.

他們不可住在你的地上，恐怕他們使你得罪我。你若事奉他們的神，這必成為你的網羅。」