< Kaznodziei 1 >
1 Słowa kaznodziei, syna Dawidowego, króla w Jeruzalemie.
These are the words of the Teacher, the son of David, king in Jerusalem:
2 Marność nad marnościami, powiedział kaznodzieja; marność nad marnościami, i wszystko marność.
“Futility of futilities,” says the Teacher, “futility of futilities! Everything is futile!”
3 Cóż za pożytek ma człowiek ze wszystkiej pracy swej, którą prowadzi pod słońcem?
What does a man gain from all his labor, at which he toils under the sun?
4 Jeden rodzaj przemija, a drugi rodzaj nastaje; lecz ziemia na wieki stoi.
Generations come and generations go, but the earth remains forever.
5 Słońce wschodzi i słońce zachodzi, a spieszy się do miejsca swego, kędy wschodzi;
The sun rises and the sun sets; it hurries back to where it rises.
6 Idzie na południe, a obraca się na północy; wiatr ustawicznie krążąc idzie, a po okręgach swoich wraca się wiatr.
The wind blows southward, then turns northward; round and round it swirls, ever returning on its course.
7 Wszystkie rzeki idą do morza, wszakże morze nie wylewa; do miejsca, z którego rzeki płyną, wracają się, aby zaś stamtąd wychodziły.
All the rivers flow into the sea, yet the sea is never full; to the place from which the streams come, there again they flow.
8 Wszystkie rzeczy są pełne zabaw, a człowiek nie może ich wymówić; oko nie nasyci się widzeniem, a ucho nie napełni się słyszeniem.
All things are wearisome, more than one can describe; the eye is not satisfied with seeing, nor the ear content with hearing.
9 Co było, jest to, co być ma; a co się teraz dzieje, jest to, co się dziać będzie, a niemasz nic nowego pod słońcem.
What has been will be again, and what has been done will be done again; there is nothing new under the sun.
10 Jestże jaka rzecz, o którejby kto rzec mógł: Wej! to coś nowego? I toć już było za onych wieków, które były przed nami.
Is there a case where one can say, “Look, this is new”? It has already existed in the ages before us.
11 Niemasz pamiątki pierwszych rzeczy; także też i potomnych, które będą, nie będzie pamiątki u tych, którzy potem nastaną.
There is no remembrance of those who came before, and those yet to come will not be remembered by those who follow after.
12 Ja kaznodzieja byłem królem Izraelskim w Jeruzalemie;
I, the Teacher, was king over Israel in Jerusalem.
13 I przyłożyłem do tego serce swe, abym szukał, i doszedł mądrością swoją wszystkiego, co się dzieje pod niebem.(Tę zabawę trudną dał Bóg synom ludzkim, aby się nią trapili.)
And I set my mind to seek and explore by wisdom all that is done under heaven. What a heavy burden God has laid upon the sons of men to occupy them!
14 Widziałem wszystkie sprawy, które się dzieją pod słońcem, a oto wszystko jest marnością i utrapieniem ducha.
I have seen all the things that are done under the sun, and have found them all to be futile, a pursuit of the wind.
15 Co jest krzywego, nie może być wyprostowane, a niedostatki nie mogą być policzone.
What is crooked cannot be straightened, and what is lacking cannot be counted.
16 Przetoż takiem myślał w sercu swem, mówiąc: Otom ja uwielbił i rozszerzył mądrość nad wszystkich, którzy byli przedemną w Jeruzalemie, a serce moje dostąpiło wielkiej mądrości i umiejętności.
I said to myself, “Behold, I have grown and increased in wisdom beyond all those before me who were over Jerusalem, and my mind has observed a wealth of wisdom and knowledge.”
17 I przyłożyłem do tego serce moje, abym poznał mądrość i umiejętność, szaleństwo i głupstwo; alem doznał, iż to jest utrapieniem ducha.
So I set my mind to know wisdom and madness and folly; I learned that this, too, is a pursuit of the wind.
18 Bo gdzie wiele mądrości, tam jest wiele gniewu; a kto przyczynia umiejętności, przyczynia boleści.
For with much wisdom comes much sorrow, and as knowledge grows, grief increases.