Kaznodziei 10
1 Jako muchy zdechłe zasmradzają i psują olejek aptekarski: tak człowieka z mądrości i z sławy zacnago trochę głupstwa oszpeca.
Las moscas muertas hacen que el aceite del perfumista emita un mal olor; más valiosa es un poco de sabiduría que la gran gloria de los necios.
2 Serce mądrego jest po prawej stronie jego; ale serce głupiego po lewej stronie jego.
El corazón del sabio va en la dirección correcta; pero el corazón de un hombre necio en el mal.
3 I na ten czas, gdy głupi drogą idzie, serce jego niedostatek cierpi; bo pokazuje wszystkim, że głupim jest.
Y cuando el hombre insensato camina por el camino, no tiene ningún sentido y permite que todos vean que es insensato.
4 Jeźliby duch panującego powstał przeciwko tobie, nie opuszczaj miejsca twego; albowiem pokora wstręt czyni grzechom wielkim.
Si la ira del gobernante está contra ti, guarda tu lugar; en aquel que guarda silencio, incluso los grandes pecados pueden ser pasados por alto.
5 Jest złe, którem widział pod słońcem, to jest, błąd, który pochodzi od zwierzchności:
Hay un mal que he visto bajo el sol, como un error que viene por la causa de un gobernante:
6 Że głupi wywyższani bywają w godności wielkiej, a bogaci w mądrość nisko siadają;
Los insensatos se colocan en posiciones altas, pero los hombres ricos se mantienen bajos.
7 Widziałem sługi na koniach, a książąt chodzących piechotą jako sługi.
He visto sirvientes a caballo y gobernantes caminando sobre la tierra como sirvientes.
8 kto kopie dół, sam weń wpada; a kto rozrzuca płot, wąż go ukąsi.
El que haga un agujero para los demás, él mismo entrará en él, y para el que haga un agujero a través de una pared, la mordedura de una serpiente será un castigo.
9 Kto przenosi kamienie, urazi się niemi; a kto łupie drwa, niebezpieczen jest od nich.
El que saque piedras de la tierra será dañado por ellos, y en el corte de la madera hay peligro.
10 Jeźliże się stępi żelazo, a nie naostrzyłby ostrza jego, tedy mocy przyłożyć musi; ale to daleko lepiej mądrość sprawić może.
Si el hierro no tiene filo, y él no lo afila, entonces tiene que sacar más fuerza; Pero la sabiduría hace que las cosas vayan bien.
11 Jeźli ukąsi wąż przed zaklęciem, nic nie pomogą słowa zaklinacza.
Si una serpiente da un mordisco antes de ser encantada, entonces ya no hay ningún provecho para él encantador.
12 Słowa ust mądrego są wdzięczne; ale wargi głupiego pożerają go.
Las palabras de un sabio son dulces para todos, pero los labios de un hombre necio son su destrucción.
13 Początek słów ust jego głupstwo, a koniec powieści jego wielkie błazeństwo.
Las primeras palabras de su boca son insensatas, y el final de su discurso es un crimen perverso.
14 Bo głupi wiele mówi, choć nie wie ten człowiek, co ma być. Albowiem któż mu oznajmi, co po nim nastanie?
Los insensatos están llenos de palabras; el hombre no tiene conocimiento de lo que será; ¿Y quién es capaz de decir qué será después de él?
15 Głupi pracują aż do ustania, a przecie nie mogą dojść do miasta.
El trabajo de los necios será un cansancio para él, porque él no tiene conocimiento del camino al pueblo.
16 Biada tobie, ziemio! której król jest dziecięciem, i której książęta rano biesiadują.
Infeliz es la tierra cuyo rey es un niño, y cuyos gobernantes están festejando en la mañana.
17 Błogosławionaś ty, ziemio! której król jest synem zacnych, a której książęta czasu słusznego jadają dla posilenia, a nie dla opilstwa.
Feliz es la tierra cuyo gobernante es de noble nacimiento y cuyos jefes comen en el momento adecuado, para recuperar la fuerza y no para emborracharse.
18 Dla lenistwa się dach pochyla, a dla osłabiałych rąk przecieka dom.
Cuando no se hace ningún trabajo, el techo se cae y cuando las manos no hacen nada, el agua gotea en la casa.
19 Dla uweselenia gotują uczty, i wino rozwesela żywot; ale pieniądze do wszystkiego dopomagają.
Una fiesta es para reír, y el vino alegra el corazón; pero él dinero es la respuesta de todo.
20 Ani w myśli twojej królowi nie złorzecz, ani w skrytym pokoju twoim nie przeklinaj bogatego; albowiem i ptak niebieski doniósłby ten głos; a to, co ma skrzydła, objawiłoby powieść twoję.
No digas maldición contra el rey, ni siquiera en tus pensamientos; e incluso secretamente no digas una maldición contra el hombre de riqueza; porque un pájaro del aire tomará la voz, y lo que tiene alas dará noticias de ello.
