Kaznodziei 10
1 Jako muchy zdechłe zasmradzają i psują olejek aptekarski: tak człowieka z mądrości i z sławy zacnago trochę głupstwa oszpeca.
Las moscas muertas pueden hacer que el aceite perfumado huela mal. Del mismo modo, un poco de insensatez supera a la gran sabiduría y al honor.
2 Serce mądrego jest po prawej stronie jego; ale serce głupiego po lewej stronie jego.
La mente del sabio elige el lado correcto, pero la mente del insensato va hacia la izquierda.
3 I na ten czas, gdy głupi drogą idzie, serce jego niedostatek cierpi; bo pokazuje wszystkim, że głupim jest.
Sólo la forma en que los necios andan por el camino demuestra que no tienen sentido común, dejando en claro a todos su estupidez.
4 Jeźliby duch panującego powstał przeciwko tobie, nie opuszczaj miejsca twego; albowiem pokora wstręt czyni grzechom wielkim.
Si tu superior se enfada contigo, no te rindas y te vayas. Si mantienes la calma, incluso los errores graves pueden resolverse.
5 Jest złe, którem widział pod słońcem, to jest, błąd, który pochodzi od zwierzchności:
También me di cuenta de que hay otro mal aquí en la tierra: los gobernantes cometen un gran error
6 Że głupi wywyższani bywają w godności wielkiej, a bogaci w mądrość nisko siadają;
cuando ponen a los tontos en altos cargos, mientras que los que están ampliamente cualificados son puestos en posiciones bajas.
7 Widziałem sługi na koniach, a książąt chodzących piechotą jako sługi.
He visto a esclavos montando a caballo, mientras los príncipes caminan por el suelo como esclavos.
8 kto kopie dół, sam weń wpada; a kto rozrzuca płot, wąż go ukąsi.
Si cavas un pozo, puedes caerte dentro. Si derribas un muro, te puede morder una serpiente.
9 Kto przenosi kamienie, urazi się niemi; a kto łupie drwa, niebezpieczen jest od nich.
Si extraes piedra, puedes lesionarte. Si partes troncos, podrías herirte.
10 Jeźliże się stępi żelazo, a nie naostrzyłby ostrza jego, tedy mocy przyłożyć musi; ale to daleko lepiej mądrość sprawić może.
Si tu hacha está desafilada y no la afilas, tienes que usar mucha más fuerza. Conclusión: ser sabio trae buenos resultados.
11 Jeźli ukąsi wąż przed zaklęciem, nic nie pomogą słowa zaklinacza.
Si la serpiente muerde al encantador de serpientes antes de ser encantada, ¡no hay beneficio para el encantador de serpientes!
12 Słowa ust mądrego są wdzięczne; ale wargi głupiego pożerają go.
Las palabras sabias son beneficiosas, pero los necios se destruyen a sí mismos con lo que dicen.
13 Początek słów ust jego głupstwo, a koniec powieści jego wielkie błazeństwo.
Los insensatos comienzan diciendo tonterías y terminan diciendo tonterías perversas.
14 Bo głupi wiele mówi, choć nie wie ten człowiek, co ma być. Albowiem któż mu oznajmi, co po nim nastanie?
Los insensatos no paran de hablar, pero nadie sabe lo que va a pasar, así que ¿quién puede decir lo que depara el futuro?
15 Głupi pracują aż do ustania, a przecie nie mogą dojść do miasta.
El trabajo hace que los insensatos se desgasten tanto que no pueden lograr nada.
16 Biada tobie, ziemio! której król jest dziecięciem, i której książęta rano biesiadują.
Estás en problemas si el rey de tu país es joven, y si tus líderes están ocupados festejando desde la mañana.
17 Błogosławionaś ty, ziemio! której król jest synem zacnych, a której książęta czasu słusznego jadają dla posilenia, a nie dla opilstwa.
Tienes suerte si tu rey viene de una familia noble, y si tus líderes festejan a la hora apropiada para darse energía, y no para emborracharse.
18 Dla lenistwa się dach pochyla, a dla osłabiałych rąk przecieka dom.
La gente perezosa deja que sus techos se derrumben; la gente ociosa no repara sus casas con goteras.
19 Dla uweselenia gotują uczty, i wino rozwesela żywot; ale pieniądze do wszystkiego dopomagają.
Una buena comida trae placer; el vino hace la vida agradable; el dinero cubre todas las necesidades.
20 Ani w myśli twojej królowi nie złorzecz, ani w skrytym pokoju twoim nie przeklinaj bogatego; albowiem i ptak niebieski doniósłby ten głos; a to, co ma skrzydła, objawiłoby powieść twoję.
No hables mal del rey, ni siquiera en tus pensamientos. No hables mal de los dirigentes, incluso en la intimidad de tu habitación. Un pájaro puede oír lo que dices y salir volando para contarles.
