Kaznodziei 10
1 Jako muchy zdechłe zasmradzają i psują olejek aptekarski: tak człowieka z mądrości i z sławy zacnago trochę głupstwa oszpeca.
Moscas muertas infectan y corrompen el ungüento del perfumista; así una leve locura es mengua de la sabiduría y de la gloria.
2 Serce mądrego jest po prawej stronie jego; ale serce głupiego po lewej stronie jego.
El corazón del sabio está en su mano derecha, el del necio en su izquierda.
3 I na ten czas, gdy głupi drogą idzie, serce jego niedostatek cierpi; bo pokazuje wszystkim, że głupim jest.
Por cualquier camino que vaya el necio le falta el tino, y declara a cada uno que es un necio.
4 Jeźliby duch panującego powstał przeciwko tobie, nie opuszczaj miejsca twego; albowiem pokora wstręt czyni grzechom wielkim.
No dejes tu lugar si la ira del que manda se enciende contra ti; porque la mansedumbre calma graves errores.
5 Jest złe, którem widział pod słońcem, to jest, błąd, który pochodzi od zwierzchności:
Hay un mal que he visto debajo del sol, una especie de errores que provienen del príncipe:
6 Że głupi wywyższani bywają w godności wielkiej, a bogaci w mądrość nisko siadają;
la necedad elevada a los puestos más altos, y los señores sentados abajo.
7 Widziałem sługi na koniach, a książąt chodzących piechotą jako sługi.
Vi a esclavos ir a caballo, y a príncipes andar sobre la tierra como esclavos.
8 kto kopie dół, sam weń wpada; a kto rozrzuca płot, wąż go ukąsi.
Quien cava una fosa, en ella caerá, y quien destruye un vallado le muerde la serpiente.
9 Kto przenosi kamienie, urazi się niemi; a kto łupie drwa, niebezpieczen jest od nich.
El que rueda piedras se lastima con ellas, y quien parte leña corre peligro de herirse.
10 Jeźliże się stępi żelazo, a nie naostrzyłby ostrza jego, tedy mocy przyłożyć musi; ale to daleko lepiej mądrość sprawić może.
Si el hierro se embota y no se aguza el filo, se requiere mayor esfuerzo, pero la sabiduría halla la ventaja.
11 Jeźli ukąsi wąż przed zaklęciem, nic nie pomogą słowa zaklinacza.
Si muerde la serpiente por fallar el encantamiento, ¿qué provecho tiene el encantador?
12 Słowa ust mądrego są wdzięczne; ale wargi głupiego pożerają go.
En la boca del sabio las palabras son llenas de gracia, mas al necio le devoran sus labios.
13 Początek słów ust jego głupstwo, a koniec powieści jego wielkie błazeństwo.
El principio de las palabras de su boca es necedad, y el fin de su hablar es locura perniciosa.
14 Bo głupi wiele mówi, choć nie wie ten człowiek, co ma być. Albowiem któż mu oznajmi, co po nim nastanie?
El necio habla mucho. Ignora el hombre lo que pasó; y lo que después de él sucederá ¿quién se lo manifiesta?
15 Głupi pracują aż do ustania, a przecie nie mogą dojść do miasta.
Al necio le fatigan sus afanes, ni siquiera sabe por dónde se va a la ciudad.
16 Biada tobie, ziemio! której król jest dziecięciem, i której książęta rano biesiadują.
¡Ay de ti, país, cuando por rey tienes a un niño, y tus príncipes banquetean ya a la mañana!
17 Błogosławionaś ty, ziemio! której król jest synem zacnych, a której książęta czasu słusznego jadają dla posilenia, a nie dla opilstwa.
¡Dichoso tú, oh, país, cuando tu rey es hijo de nobles, y tus príncipes comen a su tiempo, para sustentarse, y no para embriagarse!
18 Dla lenistwa się dach pochyla, a dla osłabiałych rąk przecieka dom.
A causa de la pereza se desploma la techumbre, y por flojedad de manos será toda la casa una gotera.
19 Dla uweselenia gotują uczty, i wino rozwesela żywot; ale pieniądze do wszystkiego dopomagają.
Para gozar se hacen convites; el vino hace alegre la vida, y la plata sirve para todo.
20 Ani w myśli twojej królowi nie złorzecz, ani w skrytym pokoju twoim nie przeklinaj bogatego; albowiem i ptak niebieski doniósłby ten głos; a to, co ma skrzydła, objawiłoby powieść twoję.
Ni aun en tu pensamiento maldigas al rey, y ni siquiera en el interior de tu alcoba hables mal del poderoso, porque un pájaro del cielo puede llevar tus palabras y denunciarte un alado.
