< Kaznodziei 10 >
1 Jako muchy zdechłe zasmradzają i psują olejek aptekarski: tak człowieka z mądrości i z sławy zacnago trochę głupstwa oszpeca.
Les mouches mortes font sentir mauvais, elles font fermenter l’huile du parfumeur; [ainsi fait] un peu de folie, [à l’égard de] celui qui est estimé pour sa sagesse et sa gloire.
2 Serce mądrego jest po prawej stronie jego; ale serce głupiego po lewej stronie jego.
Le cœur du sage est à sa droite, et le cœur du sot, à sa gauche;
3 I na ten czas, gdy głupi drogą idzie, serce jego niedostatek cierpi; bo pokazuje wszystkim, że głupim jest.
et même, quand l’insensé marche dans le chemin, le sens lui manque, et il dit à chacun qu’il est un insensé.
4 Jeźliby duch panującego powstał przeciwko tobie, nie opuszczaj miejsca twego; albowiem pokora wstręt czyni grzechom wielkim.
Si l’esprit du gouverneur s’élève contre toi, ne quitte pas ta place; car la douceur apaise de grands péchés.
5 Jest złe, którem widział pod słońcem, to jest, błąd, który pochodzi od zwierzchności:
Il est un mal que j’ai vu sous le soleil, comme une erreur provenant du gouverneur:
6 Że głupi wywyższani bywają w godności wielkiej, a bogaci w mądrość nisko siadają;
le manque de sens est placé dans de hautes dignités, et les riches sont assis dans une position basse.
7 Widziałem sługi na koniach, a książąt chodzących piechotą jako sługi.
J’ai vu des serviteurs sur des chevaux, et des princes marchant sur la terre comme des serviteurs.
8 kto kopie dół, sam weń wpada; a kto rozrzuca płot, wąż go ukąsi.
Qui creuse une fosse y tombe; et qui renverse une clôture, un serpent le mord.
9 Kto przenosi kamienie, urazi się niemi; a kto łupie drwa, niebezpieczen jest od nich.
Qui remue des pierres en sera meurtri; qui fend du bois se met en danger.
10 Jeźliże się stępi żelazo, a nie naostrzyłby ostrza jego, tedy mocy przyłożyć musi; ale to daleko lepiej mądrość sprawić może.
Si le fer est émoussé, et que [celui qui l’emploie] n’en aiguise pas le tranchant, il aura des efforts à faire; mais la sagesse est profitable pour amener le succès.
11 Jeźli ukąsi wąż przed zaklęciem, nic nie pomogą słowa zaklinacza.
Si le serpent mord parce qu’il n’y a pas de charme, celui qui a une langue ne vaut pas mieux.
12 Słowa ust mądrego są wdzięczne; ale wargi głupiego pożerają go.
Les paroles de la bouche du sage sont pleines de grâce, mais les lèvres d’un sot l’engloutissent.
13 Początek słów ust jego głupstwo, a koniec powieści jego wielkie błazeństwo.
Le commencement des paroles de sa bouche est folie, et la fin de son discours est un mauvais égarement.
14 Bo głupi wiele mówi, choć nie wie ten człowiek, co ma być. Albowiem któż mu oznajmi, co po nim nastanie?
Et l’insensé multiplie les paroles: l’homme ne sait pas ce qui arrivera; et ce qui sera après lui, qui le lui déclarera?
15 Głupi pracują aż do ustania, a przecie nie mogą dojść do miasta.
Le travail des sots les lasse, parce qu’ils ne savent pas aller à la ville.
16 Biada tobie, ziemio! której król jest dziecięciem, i której książęta rano biesiadują.
Malheur à toi, terre qui as pour roi un jeune garçon, et dont les princes mangent dès le matin!
17 Błogosławionaś ty, ziemio! której król jest synem zacnych, a której książęta czasu słusznego jadają dla posilenia, a nie dla opilstwa.
Bienheureuse toi, terre qui as pour roi le fils des nobles, et dont les princes mangent au temps convenable, pour [réparer] leurs forces, et non pour le [plaisir de] boire!
18 Dla lenistwa się dach pochyla, a dla osłabiałych rąk przecieka dom.
À cause de la paresse, la charpente s’affaisse; et à cause des mains lâches, la maison a des gouttières.
19 Dla uweselenia gotują uczty, i wino rozwesela żywot; ale pieniądze do wszystkiego dopomagają.
On fait un repas pour s’égayer, et le vin rend la vie joyeuse; mais l’argent répond à tout.
20 Ani w myśli twojej królowi nie złorzecz, ani w skrytym pokoju twoim nie przeklinaj bogatego; albowiem i ptak niebieski doniósłby ten głos; a to, co ma skrzydła, objawiłoby powieść twoję.
Ne maudis pas le roi, même dans ta pensée, et ne maudis pas le riche dans la chambre où tu couches, car l’oiseau des cieux en emporterait la voix, et ce qui a des ailes en divulguerait les paroles.