Kaznodziei 10
1 Jako muchy zdechłe zasmradzają i psują olejek aptekarski: tak człowieka z mądrości i z sławy zacnago trochę głupstwa oszpeca.
Dead flies make the ointment of the perfumer fetid and putrid; so doth a little folly outweigh wisdom and honour.
2 Serce mądrego jest po prawej stronie jego; ale serce głupiego po lewej stronie jego.
A wise man's understanding is at his right hand; but a fool's understanding at his left.
3 I na ten czas, gdy głupi drogą idzie, serce jego niedostatek cierpi; bo pokazuje wszystkim, że głupim jest.
Yea also, when a fool walketh by the way, his understanding faileth him, and he saith to every one that he is a fool.
4 Jeźliby duch panującego powstał przeciwko tobie, nie opuszczaj miejsca twego; albowiem pokora wstręt czyni grzechom wielkim.
If the spirit of the ruler rise up against thee, leave not thy place; for gentleness allayeth great offences.
5 Jest złe, którem widział pod słońcem, to jest, błąd, który pochodzi od zwierzchności:
There is an evil which I have seen under the sun, like an error which proceedeth from a ruler:
6 Że głupi wywyższani bywają w godności wielkiej, a bogaci w mądrość nisko siadają;
Folly is set on great heights, and the rich sit in low place.
7 Widziałem sługi na koniach, a książąt chodzących piechotą jako sługi.
I have seen servants upon horses, and princes walking as servants upon the earth.
8 kto kopie dół, sam weń wpada; a kto rozrzuca płot, wąż go ukąsi.
He that diggeth a pit shall fall into it; and whoso breaketh through a fence, a serpent shall bite him.
9 Kto przenosi kamienie, urazi się niemi; a kto łupie drwa, niebezpieczen jest od nich.
Whoso quarrieth stones shall be hurt therewith; and he that cleaveth wood is endangered thereby.
10 Jeźliże się stępi żelazo, a nie naostrzyłby ostrza jego, tedy mocy przyłożyć musi; ale to daleko lepiej mądrość sprawić może.
If the iron be blunt, and one do not whet the edge, then must he put to more strength; but wisdom is profitable to direct.
11 Jeźli ukąsi wąż przed zaklęciem, nic nie pomogą słowa zaklinacza.
If the serpent bite before it is charmed, then the charmer hath no advantage.
12 Słowa ust mądrego są wdzięczne; ale wargi głupiego pożerają go.
The words of a wise man's mouth are gracious; but the lips of a fool will swallow up himself.
13 Początek słów ust jego głupstwo, a koniec powieści jego wielkie błazeństwo.
The beginning of the words of his mouth is foolishness; and the end of his talk is grievous madness.
14 Bo głupi wiele mówi, choć nie wie ten człowiek, co ma być. Albowiem któż mu oznajmi, co po nim nastanie?
A fool also multiplieth words; yet man knoweth not what shall be; and that which shall be after him, who can tell him?
15 Głupi pracują aż do ustania, a przecie nie mogą dojść do miasta.
The labour of fools wearieth every one of them, for he knoweth not how to go to the city.
16 Biada tobie, ziemio! której król jest dziecięciem, i której książęta rano biesiadują.
Woe to thee, O land, when thy king is a boy, and thy princes feast in the morning!
17 Błogosławionaś ty, ziemio! której król jest synem zacnych, a której książęta czasu słusznego jadają dla posilenia, a nie dla opilstwa.
Happy art thou, O land, when thy king is a free man, and thy princes eat in due season, in strength, and not in drunkenness!
18 Dla lenistwa się dach pochyla, a dla osłabiałych rąk przecieka dom.
By slothfulness the rafters sink in; and through idleness of the hands the house leaketh.
19 Dla uweselenia gotują uczty, i wino rozwesela żywot; ale pieniądze do wszystkiego dopomagają.
A feast is made for laughter, and wine maketh glad the life; and money answereth all things.
20 Ani w myśli twojej królowi nie złorzecz, ani w skrytym pokoju twoim nie przeklinaj bogatego; albowiem i ptak niebieski doniósłby ten głos; a to, co ma skrzydła, objawiłoby powieść twoję.
Curse not the king, no, not in thy thought, and curse not the rich in thy bedchamber; for a bird of the air shall carry the voice, and that which hath wings shall tell the matter.
