< Kaznodziei 1 >
1 Słowa kaznodziei, syna Dawidowego, króla w Jeruzalemie.
The words of the Preacher, the son of David, king in Jerusalem.
2 Marność nad marnościami, powiedział kaznodzieja; marność nad marnościami, i wszystko marność.
All is to no purpose, said the Preacher, all the ways of man are to no purpose.
3 Cóż za pożytek ma człowiek ze wszystkiej pracy swej, którą prowadzi pod słońcem?
What is a man profited by all his work which he does under the sun?
4 Jeden rodzaj przemija, a drugi rodzaj nastaje; lecz ziemia na wieki stoi.
One generation goes and another comes; but the earth is for ever.
5 Słońce wschodzi i słońce zachodzi, a spieszy się do miejsca swego, kędy wschodzi;
The sun comes up and the sun goes down, and goes quickly back to the place where he came up.
6 Idzie na południe, a obraca się na północy; wiatr ustawicznie krążąc idzie, a po okręgach swoich wraca się wiatr.
The wind goes to the south, turning back again to the north; circling round for ever.
7 Wszystkie rzeki idą do morza, wszakże morze nie wylewa; do miejsca, z którego rzeki płyną, wracają się, aby zaś stamtąd wychodziły.
All the rivers go down to the sea, but the sea is not full; to the place where the rivers go, there they go again.
8 Wszystkie rzeczy są pełne zabaw, a człowiek nie może ich wymówić; oko nie nasyci się widzeniem, a ucho nie napełni się słyszeniem.
All things are full of weariness; man may not give their story: the eye has never enough of its seeing, or the ear of its hearing.
9 Co było, jest to, co być ma; a co się teraz dzieje, jest to, co się dziać będzie, a niemasz nic nowego pod słońcem.
That which has been, is that which is to be, and that which has been done, is that which will be done, and there is no new thing under the sun.
10 Jestże jaka rzecz, o którejby kto rzec mógł: Wej! to coś nowego? I toć już było za onych wieków, które były przed nami.
Is there anything of which men say, See, this is new? It has been in the old time which was before us.
11 Niemasz pamiątki pierwszych rzeczy; także też i potomnych, które będą, nie będzie pamiątki u tych, którzy potem nastaną.
There is no memory of those who have gone before, and of those who come after there will be no memory for those who are still to come after them.
12 Ja kaznodzieja byłem królem Izraelskim w Jeruzalemie;
I, the Preacher, was king over Israel in Jerusalem.
13 I przyłożyłem do tego serce swe, abym szukał, i doszedł mądrością swoją wszystkiego, co się dzieje pod niebem.(Tę zabawę trudną dał Bóg synom ludzkim, aby się nią trapili.)
And I gave my heart to searching out in wisdom all things which are done under heaven: it is a hard thing which God has put on the sons of men to do.
14 Widziałem wszystkie sprawy, które się dzieją pod słońcem, a oto wszystko jest marnością i utrapieniem ducha.
I have seen all the works which are done under the sun; all is to no purpose, and desire for wind.
15 Co jest krzywego, nie może być wyprostowane, a niedostatki nie mogą być policzone.
That which is bent may not be made straight, and that which is not there may not be numbered.
16 Przetoż takiem myślał w sercu swem, mówiąc: Otom ja uwielbił i rozszerzył mądrość nad wszystkich, którzy byli przedemną w Jeruzalemie, a serce moje dostąpiło wielkiej mądrości i umiejętności.
I said to my heart, See, I have become great and am increased in wisdom more than any who were before me in Jerusalem — yes, my heart has seen much wisdom and knowledge.
17 I przyłożyłem do tego serce moje, abym poznał mądrość i umiejętność, szaleństwo i głupstwo; alem doznał, iż to jest utrapieniem ducha.
And I gave my heart to getting knowledge of wisdom, and of the ways of the foolish. And I saw that this again was desire for wind.
18 Bo gdzie wiele mądrości, tam jest wiele gniewu; a kto przyczynia umiejętności, przyczynia boleści.
Because in much wisdom is much grief, and increase of knowledge is increase of sorrow.