< Powtórzonego 31 >
1 Przyszedłszy tedy Mojżesz, opowiedział te słowa wszystkiemu Izraelowi,
And Moses went and spoke these words to all Israel.
2 I rzekł do nich: Sto i dwadzieścia lat jest mi dziś; nie mogę więcej wychodzić i wchodzić; a też mi Pan powiedział: Nie przejdziesz za ten Jordan.
And he said to them, I am a hundred and twenty years old this day. I can no more go out and come in. And Jehovah has said to me, Thou shall not go over this Jordan.
3 Pan, Bóg twój sam pójdzie przed tobą; on wytraci narody te przed tobą, i posiędziesz je: Jozue, ten pójdzie przed tobą, jako powiedział Pan.
Jehovah thy God, he will go over before thee. He will destroy these nations from before thee, and thou shall dispossess them. Joshua, he shall go over before thee, as Jehovah has spoken.
4 I uczyni im Pan, jako uczynił Sehonowi, i Ogowi, królom Amorejskim, i ziemi ich, które wygładził.
And Jehovah will do to them as he did to Sihon and to Og, the kings of the Amorites, and to their land, whom he destroyed.
5 A gdy je wam Pan poda, tedy im uczynicie według każdego przykazania, jakom wam przykazał.
And Jehovah will deliver them up before you, and ye shall do to them according to all the commandment which I have commanded you.
6 Zmacniajcież się, a mężnie sobie poczynajcie, nie bójcie się, ani się lękajcie twarzy ich; albowiem Pan, Bóg twój, on idzie z tobą, nie odstąpi cię, ani cię opuści.
Be strong and of good courage, fear not, nor be frightened at them, for Jehovah thy God, he it is who goes with thee. He will not leave thee, nor forsake thee.
7 Tedy przyzwawszy Mojżesz Jozuego, rzekł do niego przed oczyma wszystkiego Izraela: Zmocnij się, a mężnie sobie poczynaj; bo ty wnijdziesz z ludem tym do ziemi, o którą przysiągł Pan ojcom ich, że im ją da, a ty im ją w dziedzictwo podzielisz.
And Moses called to Joshua, and said to him in the sight of all Israel, Be strong and of good courage. For thou shall go with this people into the land which Jehovah has sworn to their fathers to give them, and thou shall cause them to inherit it.
8 A Pan on pójdzie przed tobą, on będzie z tobą, nie odstąpi cię, ani cię opuści; nie bójże się, ani się lękaj.
And Jehovah, he it is who goes before thee. He will be with thee. He will not fail thee, nor forsake thee. Fear not, neither be dismayed.
9 Tedy napisał Mojżesz ten zakon i oddał go kapłanom, synom Lewiego, którzy nosili skrzynię przymierza Pańskiego, i wszystkim starszym Izraelskim.
And Moses wrote this law, and delivered it to the priests the sons of Levi, who bore the ark of the covenant of Jehovah, and to all the elders of Israel.
10 Przytem rozkazał im Mojżesz, mówiąc: Na początku każdego siódmego roku, w pewny czas roku odpuszczania, w święto Kuczek;
And Moses commanded them, saying, At the end of every seven years, in the set time of the year of release, in the feast of tabernacles,
11 Gdy się zejdzie wszystek Izrael, aby się pokazał przed Panem, Bogiem twoim, na miejscu, które sobie obierze, obwołasz ten zakon przed wszystkim Izraelem w uszach ich;
when all Israel has come to appear before Jehovah thy God in the place which he shall choose, thou shall read this law before all Israel in their hearing.
12 A zgromadzisz lud, męże, i niewiasty, i dziatki, i przychodnie twoje, którzy są w bramach twoich, aby słuchali, i aby się uczyli, i bali Pana, Boga waszego, i przestrzegali, aby czynili wszystkie słowa zakonu tego.
Assemble the people, the men and the women and the little ones, and thy sojourner who is within thy gates, that they may hear, and that they may learn, and fear Jehovah your God, and observe to do all the words of this law,
13 Synowie też ich, którzy jeszcze nie wiedzą, niechaj słuchają, i niech się uczą bać Pana, Boga waszego, po wszystkie dni, których żyć będziecie na ziemi, do której idziecie, przeprawiwszy się przez Jordan wnijdziecie, abyście ją posiedli.
and that their sons who have not known may hear, and learn to fear Jehovah your God as long as ye live in the land where ye go over the Jordan to possess it.
14 Zatem rzekł Pan do Mojżesza: Oto, przybliżyły się dni śmierci twojej; przyzówże Jozuego, a stańcie w namiocie zgromadzenia, a przykażę mu. Szedł tedy Mojżesz i Jozue, a stanęli w namiocie zgromadzenia.
And Jehovah said to Moses, Behold, thy days approach that thou must die. Call Joshua, and present yourselves in the tent of meeting, that I may give him a command. And Moses and Joshua went, and presented themselves in the tent of meeting.
15 Tedy się ukazał Pan w namiocie w słupie obłokowym; i stanął on słup obłokowy nade drzwiami namiotu,
And Jehovah appeared in the tent in a pillar of cloud, and the pillar of cloud stood over the door of the tent.
16 I rzekł Pan do Mojżesza: Oto, ty zaśniesz z ojcy twoimi; a powstawszy lud ten będzie cudzołożył, naśladując bogów cudzoziemców tej ziemi, do której wchodzi, aby mieszkał w pośrodku niej i opuści mię, i złamie przymierze moje, którem postanowił z nim.
And Jehovah said to Moses, Behold, thou shall sleep with thy fathers. And this people will rise up, and play the harlot after the strange gods of the land where they go to be among them, and will forsake me, and break my covenant which I have made with them.
17 Przetoż zapali się gniew mój przeciwko jemu onego dnia, a opuszczę je, i skryję oblicze moje przed nimi, a będzie na pożarcie, i znajdą go wiele złych rzeczy i utrapienia; i rzecze dnia onego: Azaż nie dlatego, iż Boga mego nie masz w pośrodku mnie, znalazły mię te złe rzeczy?
Then my anger shall be kindled against them in that day, and I will forsake them, and I will hide my face from them, and they shall be devoured, and many evils and troubles shall come upon them, so that they will say in that day, Have not these evils come upon us because our God is not among us?
18 A Ja kryjąc skryję oblicze moje w on dzień dla wszystkiego złego, które czynili, udawszy się za bogi cudzymi.
And I will surely hide my face in that day for all the evil which they shall have wrought, in that they have turned to other gods.
19 Teraz tedy napiszcie sobie tę pieśń, a naucz jej synów Izraelskich; włóż ją w usta ich, aby im była ta pieśń świadectwem przeciwko synom Izraelowym.
Now therefore write ye this song for you, and teach thou it the sons of Israel. Put it in their mouths, that this song may be a witness for me against the sons of Israel.
20 Albowiem wprowadzę go do ziemi, o którąm przysiągł ojcom jego, opływającej mlekiem i miodem; i będzie jadł, a naje się, i utyje, a obróci się do bogów cudzych, i służyć im będzie, i rozdraźnią mię, i zrzucą przymierze moje,
For when I shall have brought them into the land which I swore to their fathers, flowing with milk and honey, and they shall have eaten and filled themselves, and grown fat, then they will turn to other gods, and serve them, and despise me, and break my covenant.
21 I stanie się, gdy go znajdzie wiele złego i utrapienia, że będzie ta pieśń przed nim na świadectwo; albowiem nie przyjdzie w zapamiętanie w uściech nasienia ich, gdyż wiem myśli jego, i co on jeszcze dziś czynić będzie, pierwej niż go wprowadzę do ziemi, o którąm przysiągł.
And it shall come to pass, when many evils and troubles have come upon them, that this song shall testify before them as a witness, for it shall not be forgotten out of the mouths of their seed. For I know their imagination which they frame this day, before I have brought them into the land which I swore.
22 I napisał Mojżesz tę pieśń onegoż dnia, i nauczył jej synów Izraelskich.
So Moses wrote this song the same day, and taught it to the sons of Israel.
23 Potem przykazał Jozuemu, synowi Nunowemu, i rzekł: Zmacniaj się, i mężnie sobie poczynaj; albowiem ty wprowadzisz syny Izraelskie do ziemi, o którąm im przysiągł; a Ja będę z tobą.
And he gave Joshua the son of Nun a command, and said, Be strong and of good courage, for thou shall bring the sons of Israel into the land which I swore to them, and I will be with thee.
24 I stało się, gdy napisał Mojżesz słowa zakonu tego w księgi, i dokończył ich,
And it came to pass, when Moses had made an end of writing the words of this law in a book, until they were finished,
25 Rozkazał Mojżesz Lewitom, którzy nosili skrzynię przymierza Pańskiego, mówiąc:
that Moses commanded the Levites, who bore the ark of the covenant of Jehovah, saying,
26 Weźmijcie księgi zakonu tego i włóżcie je przy stronie do skrzyni przymierza Pana, Boga waszego, aby tam były przeciwko tobie na świadectwo;
Take this book of the law, and put it by the side of the ark of the covenant of Jehovah your God, that it may be there for a witness against thee.
27 Albowiem ja znam upór twój, i kark twój twardy; oto, póki ja jeszcze dziś żyję z wami, jesteście odpornymi Panu, jakoż daleko więcej po śmierci mojej?
For I know thy rebellion, and thy stiff neck. Behold, while I am yet alive with you this day, ye have been rebellious against Jehovah, and how much more after my death?
28 Zgromadźcież do mnie wszystkie starsze pokoleń waszych, i przełożone wasze, żebym mówił w uszach ich słowa te, i będę wzywał na świadectwo przeciwko nim niebo i ziemię,
Assemble to me all the elders of your tribes, and your officers, that I may speak these words in their ears, and call heaven and earth to witness against them.
29 Ponieważ wiem, że po śmierci mojej popsujecie się bardzo, a ustąpicie z drogi, którąm wam rozkazał; przetoż przyjdzie na was to złe w ostatnie dni, gdy będziecie czynić złe przed oczyma Pańskiemi, draźniąc go sprawami rąk waszych.
For I know that after my death ye will utterly corrupt yourselves, and turn aside from the way which I have commanded you. And evil will befall you in the latter days, because ye will do that which is evil in the sight of Jehovah, to provoke him to anger through the work of your hands.
30 I mówił Mojżesz w uszach wszystkiego zgromadzenia Izraelskiego słowa tej pieśni, aż jej dokończył.
And Moses spoke in the ears of all the assembly of Israel the words of this song, until they were finished: